Оқулық Алматы, 012 Əож 528(075. 8) Кбж 26. 12я73 т 53



Pdf көрінісі
бет210/292
Дата06.10.2023
өлшемі11,51 Mb.
#113253
түріОқулық
1   ...   206   207   208   209   210   211   212   213   ...   292
9.17-сурет
.
Полярлық планиметрдің құрылысы
Картадағы белгілі бір аумақтың ауданын өлшеу үшін полярлық 
планиметрдің қозғайтын тежегішін сол аумақтың кескінінің ше-
карасын бойлай сағат тіліне бағыттас солдан оңға қарай бастапқы 
нүктеге жеткенше қозғайды да, төрт сыннан тұратын өлшегіш 
құралдың көрсеткішін жазып алып цифрблатты нольге келтіреді. 
Осы əдіспен тағыда екі рет өлшеп алып, үш өлшемді жүргізіліп 
болған соң картаның бетіндегі аумақтың ауданын төмендегі 
формуланың көмегімен есептейді.
n
P
S
=
Мұндағы 
S
-өлшенетін аумақтың ауданы 
Р
– планиметрдің 
цифрблатының төрт саннан тұратын көрсеткіші (планиметрдің 
бір бөлігіне сəйкес келетін ауданы), 
n
ор
– үш өлшемнің орташа 
көрсеткіші.


352
Мысалы, 1:50 000 масштабты картадағы 7011 шаршыдағы 
орманның аумағының ауданын анықтау үшін жүргізілген өлшем дер-
дің цифрблат төрт санды көрсеткіштері: 
;
8262
1
=
n
;
8304
2
=
n
;
8344
3
=
n
Үш өлшемнің айырмасына негізделіп цифрблаттың орта
ша көрсеткішін табу үшін 
(
)
1
2
n
n
P
S

=

S
P
n
=
ор
формулаларын 
қолданады.
(
)
1
2
n
n
P
S

=
8262-8304=40
(
)
1
3
n
n
P
S

=
8344-8304=40
42 40 41
2
n
+
=
=
ор
100 2,38
41
S
P
n
=
=
=
ор
га


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   206   207   208   209   210   211   212   213   ...   292




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет