Оқулық Алматы, 012 Əож 528(075. 8) Кбж 26. 12я73 т 53
Топографиялық картаның түсіндірмелі шартты белгілерін
жүктеу/скачать 11,51 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Білімді бекітуге арналған сұрақтар мен тапсырмалар
| Топографиялық картаның түсіндірмелі шартты белгілерін
пайдаланып практикалық есептер шығару. Түсіндірмелі шарт- ты белгілерді пайдаланып орман алқаптарындағы ағаштың саны мен көлемін есептеп шығаруға болады. Орман алқапбындағы ағаштың көлемін h R V ⋅ = 2 3 1 π формуласымен есептеп шығарады. Мұндағы R -ағаштың диаметрі, π 3 1 шеңбердің ауданын, радиусын анықтауға арналған тұрақты шама. Мысалы, 1:25 000 масштабты картадағы 6611 шаршыдағы аралас ормандағы ағаштардың орташа биіктігі 20 метр, диаметрі 0,30 метр, бір-бірінен арақашықтықтары– 6 метр. Орман алқабының ауданын анықтау үшін палетканың неме- се геометриялық əдісті қолданады. Одан соң ағаштардың саны септелініп шығарылады. Одан кейін жоғарыдағы формуланың көмегімен бір, содан соң барлық ағаштың жалпы көлемі есептеліп шығарылады. 2 2 3 1 1 3,14 0,09 20 1,8 3 3 V R π = = ⋅ ⋅ ⋅ = м м . 353 Пайдаланған əдебиеттер тізімі: 1. Бызов Б. Е., Коваленко А. Н. Военная топография.–М.: Воениздат, 1990.–234 с. 2. Курилов В. М., Константинов Ю. С. Топография и ориентирование в туристском путешетвии.– М.: Просвещение, 1989.–160 с. 3 . Алешин В. М., Серебрянников А. В. Туристская топография. - – М.: Профиздат, 1985. 4. Уварова А. К., Мазбаев О. Б. Топография негіздері жəне жергілікті жерде бағдарлау, Қазақ университеті, 2007.– 80 б. Білімді бекітуге арналған сұрақтар мен тапсырмалар 1. Жер бетінің көлемі күрделі бедері топографиялық картаның бетіне қалай кескінделеді? 2.Топографиялық карталардың көмегімен жергілікті жердің элементтерінің қандай сандық көрсеткіштерін алады? 3.Топографиялық карталардың өлшеу мүмкіндіктері қалай қамтамасыз етіледі? 4. Жергілікті жерді оқып-үйренудің əртүрлі кезеңдерінде топографиялық картаны пайдалану тəсілдерін сапаттаңыз. 5. 1:25000 масштабтағы топографиялық картаны пайдаланып, Чер- ное көліне құятын Каменка өзеніне төмендегі жоспар бойынша сипаттама беріп, еңістігін, құламасы мен иректілік коэффициентін анықта. Сипаттама беру жоспары Сипаттамасы бастауы сағасы Өзеннің аты Абсолют биіктігі H= H= Географиялық координаты тік бұрышты координаты = = x ϕ = = y λ = = x ϕ = = y λ Ұзындығы шақырым есебімен Құламасы метр есебімен Еңістігі метр (м) есебімен Иректілік коэффициенті 23–1171 |