К. Роджерс пен Р. Даймондтың əлеуметтік-психологиялық диаг-ностика əдістемесі Бұл əдістеме сұрақнамалар тобына жатқызылады.
Мақсаты: адам туралы, оның өмірі: əсерлері, ойлары, əдеттері, мінез-құлқы туралы пікірлерді қамтиды.
Нұсқау: Сұрақнамадағы кезекті пікірді оқи немесе тыңдай отырып, бұл пікір алты баллдық бағамы бойынша өзіне қатысты екенін бағалау сұралады.
«0» – маған мүлдем қатысы жоқ;
«2» – маған қатысты болуына күмəным бар;
«3» – мұны өзіме қатысты деп шешіп айта алмаймын;
«4» – бұл маған ұқсайды, тек толығымен сенімді емеспін;
«5» – бұл маған ұқсайды;
«6» – бұл дəл мен туралы;
«Бейімделудің» интегралдық көрсеткіші екі бағам қорытындысы бойынша есептелді:
а) бейімділік (34 пікір)
b) бейімделе алмау (34 пікір)
Индекс мына формула бойынша есептеледі:
Aa a b
Қорытындыларды талдау негізінде сыналушылар үш эксперименталдық топқа бөлінеді:
Бейімделу дəрежесі жоғары зейнеткерлер (А тобы)
Бейімделу дəрежесі орташа зейнеткерлер (В тобы)
Бейімделу дəрежесі төмен зейнеткерлер (С тобы)
Адамдарды топтарға бөлу орташа арифметикалық (х) жəне стандартты үйлеспеуді (δ) есептеу арқылы жүзеге асырылды.
«Тұлғалық дифференциал» (ТД) (В. М. Бехтерев атындағы Ғылыми зерттеу институтында бейімделген). «Тұлғалық диффе- ренциал» əдістемесі біздің мəдениетімізде қалыптастырылған жеке тұлға құрылымы туралы түсінікті бейнелейді.
ТД 21 тұлғалық белгі сұрыпталған.
Сыналушыларға сұрыпталған тұлғалық белгілер бойын- ша өз-өзін бағалау ұсынылады. Таңдалған белгілер көбінесе семантикалық дифференциалдың үш классикалық факторы полюстерін сипаттайды:
Бағалау
Күш
Белсенділік
Тұлғалық дифференциал көмегімен алынған деректер, адамның өзі туралы субъективті эмоциялық-мəндік түсініктерді көрсетеді.
Сұрақнаманың «Өзін-өзі бағалау» шкаласы.
Қорытындыларды талдау негізінде екі факторлар арқылы интегралдық көрсетікіш есептеледі:
a – өзін-өзі қабылдау
b – өзін-өзі қабылдамау
