VIII жүп, кіреберіс-үлу нерві (п . vestibulocochlearis). Н ерв ек і
бөліктен түрады : pars vestibularis, pars cochlearis. В ести б у л яр л ы қ
бөлігі дененің орн ы ңты теп е-тең дігін ү стай д ы . А л ү л у л ы ң (pars cochlearis) бөлігі, есту и м п у льстар ы н іш к і қ ү л а қ т а н ромб тәр ізд і
ш үңңы рды ң алд ы н д ағы яд р о л ар ға ж е тк ізед і.
VIII ж ү п н ервтің ек і бөлігі, іш к і ң ү л аң өзегі түбінде ң осы лы п ,
(VII ж ү п нервпен бірге) м и ды ң кө п ір ін е к ір ед і. Ж а р а ң а т кезін-
де нервтердің ж е к е заң ы м д ан у ы өте сирек болады . Егер бас ңора-
бының н егізі сы нса, көбінесе ү ш т ік , кіреберіс-үлу ж ән е бет нерві
арасы ндағы а р ал ы ң нервтер зақ ы м д ан ад ы . Б ү л кезде н ау ң аста есту
ңабілетінің төм ендеуі, сіл ек ей азаю ж ән е бет н ерві заң ы м д ан у бел-
гілері көрінеді.
IX жүп, тіл-жүтқыншақ нерві(n. glossopharyngeus). А ралас
нерв. Қ үрам ы нда ң о зғал тң ы ш , сезім тал ж ән е п ар а с и м п а т и к ал ы қ
талш ы ң тары бар. Я дросы со п ақ ш а м и д ы ң ромб тәр ізд і ш үң ң ы -
ры ны ң томенгі бөлігінде орн аласад ы . Б ас ңорабы нан м ойы нды -
рың тесігі арңы лы ( fo ra m en ju g u la r e ) X, X I ж ү п н ервтерім ен бір-
ге ш ы ғады . М ойы нды ры ң тесігінде нерв ж о ғар ғы тү й ін ( ganglion superius), ал сам ай сү й егін ің п и р ам и д асы н ы ң тасты ш ү ң ң ы р ы н д а
төменгі тү й ін ді (ganglion inferius) береді. Том енгі түй ін н ен дабы л
ңуы сы на тарм аң кетеді.
X ж үп, кезбе нерв (п . vagus). Ең ү зы н нерв. Қ үрам ы н д а қоз-
ғал тң ы ш , сезім тал ж ән е сек р ето р л ы қ та л ш ы ң тар ы бар. Ядросы
сопаңш а м иды ң ромб тәр ізд і ш ү ң ң ы р ы н д а, кезбе нерв үш бүры -
ш ы нда о р н аласқан . Бас қорабы н ан м о й ы н ды р ы қ тесігін ің алд ы н ан
ш ы ғады . Н ервтің заң ы м д ан у б елгілері (ас ж о л ы н ы ң ң ы зм етін ің
бүзы луы -спазм , ж ү р е к , өкпе қ ы зм ет тер ін ің бүзы луы ) он ы ң ж ар а-
қаттан у деңгейіне б айланы сты .
