Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }


Төс-бұғана-емізік бүлшықет



Pdf көрінісі
бет154/342
Дата29.09.2022
өлшемі28,32 Mb.
#40834
түріОқулық
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   342
Байланысты:
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ

5.10. Төс-бұғана-емізік бүлшықет 
аймағының хирургиялың анатомиясы
Ш екар ал ар ы : Б ү л ай м ақ ж ү д еу ад ам д ард а басты ш а л ң ай ты п 
бір ң ап талы н а бүрған кезде ж а қ с ы к ө р ін етін аттас б ү л ш ы ң еттің
көлеміне сәйкес келеді.
Қ абаттары : терісі ж ү қ а , қ о зға л ғы ш , теріасты ш ел ң аб аты н д а 
бірінші ф асц ия түзей тін ж ү қ а қ ы н а п бар, онда қ и ға ш (т. p la ty s m a  
myoideus) т а л ш ы қ т ар ы өтеді. Б етк ей ф асц и я н ы а ш ң ан д а үстінен 
веналың б аған алар ж ән е нервтер өтіп ж а т ң ан е к ін ш і м ойы н ш ан- 
дырымен ң орш алған б ү л ш ы қ ет (т. stern o cleid o m a sto id eu s) көрін ед і 
(5.12 сурет). V. ju g u la ris e x te r n a , ң ү л а қ ар ты венасы (v . a u ricu la ris 
posterior), ш үйде венасы (и. occipi£alis) б ү тақ тар ы мен v. fascialis- 
тің үш тасулары н ан тү зіл ед і ж ән е т. stern o cleid o m a sto id eu s-ті 
көлденең қ и ы п өтеді. Ол қ а л ы п ты ж а ғд ай д а б үған а-төс-ем ізік- 
ше б үлш ы қеттің ортасы н ы ң ар ты н д а v. ju g u la ris in te rn a  немесе v. 
subclavia-ға ң ү яд ы . Н ервтер, м ойы н өрім д ерін ің ү зы н тарм аңта- 
ры m. sternocleidom astoideus-тің а р тқ ы ң ы р ы н ы ң асты н ан ш ы ғы п 
желпуіш торізді ж а н -ж а қ қ а тар ай д ы . М . stern o cleid o m a sto id eu s-тщ 
артңы ңы ры нан к іш і ш үйде нерві ( п. occipitalis m in o r ) ж о ғар ы көте- 
ріледі. Ж аң сүйегі б ү р ы ш ы н ы ң б ағы ты н д а v. ju g u la ris e x te r n a -мен 
ңатар ң ү л ақ ты ң ү л к ен н ерві ( п. a u ricu la ris m a g n u s ) ж ү р ед і. Ж а қ
бүрышы м аң ы н да ол ш ы ң ш ы т безіне (gI. p a ro tis) к ір ед і. Оны тесіп 
өтіп, төменгі ж а қ бүры ш ы ай м ағы н д а бет терісін, ң ү л аң ж а р ға ғы н


312
5 бөлім. Мойынның клиникалық анатомиясы
ж ән е gl. p a ro tis-ті нервтендіреді. М ойы нны ц орта бөлім інде көлде- 
нең бағы тта төс-бүған а-ем ізік бү л ш ы ң етті м о й ы н н ы ң т е р іл ік нерві 
(п. c u ta n eu s colli) кесіп өтіп, м о й ы н н ы ң төм енгі бөлігін ің терісін 
нервтендіреді. Б ү ған аү сті ай м ағы н а бүған а үсті н ер втер ін ің 1 — 5 
тарм ағы таралад ы (n n . su p ra cla vicu la ris a n terio r, m ed ia lis, p o steri­
or). Егер ф асц иалды ң ы н ап ты саң тап , б ү л ш ы қ еттер д і алы п таста- 
саң, ол кезде қ ы н ап арты н д а 1 — 2 тесік б ай ң алад ы . Одан v. sterno- 
cleidom astoidea мен қо сы м ш а нерв (п. accessorius) тар м ағы өтеді.
Үйңы а р тер и ясы н ы ң орн аласу бағы ты т. sternocleidom astoide- 
u s-тің бағы ты на ш ам ал ы сәй кес келеді; төм енгі бөлім інде бүлш ы қ- 
етпен ж аб ы л ған , ал ж о ғар ы д а б ү л ш ы қ ет тің ал д ы н а ң ар ай ш ы ғы ң - 
ңы ж аты р .
А ртер и ян ы ң алд ы ң ғы бетінде оны ң ң ы н аб ы н ы ң үстім ен ң и ғаш
бағы тта мойы н тү зағы н ы ң ж о ғар ғы тар м ағы — r. superior a n sae cer- 
vicalis (r. descendens n. hypoglossi) өтеді. Ол СІ-СІІІ м ойы н нервтері- 
н ің тар м ақ тар ы н ан қ ү р а л ған . О ларды ң ү ш ы н ан томен ж ән е іш к е
қ ар ай т. stern o h yo id eu s, т. stern o th y ro id eu s, т. th yreo h yo id eu s-тщ 
алды ң ғы қ ар ы н ш асы н а тар м аң тар тар ал ад ы . V. ju g u la ris in tern a - 
ны ң орта бөліміне қ а л ң а н ш а бездің қ а п та л д ағы б ө л ім ін ің ортасы - 
нан қ ан әкететін v. th yro id ea m edialis ң ү яд ы . Осы ай м аң деңгейінде 
п. vagus-тен ж ү р е к к е ж ің іш к е тар м аң тар тар ау ы м ү м к ін , олар а. 
carotis co m m u n is-тің ар тң ы ж ағы н д а си м п а т и к ал ы ң н ер втің ж ү- 
р ек тік тарм аң тары м ен қосы лад ы .
С и м п ати к ал ы қ б аган (tr u n c u s sy m p a th ic u s) ү й қ ы артери ясы - 
ны ң ар тқ ы ж а ғы н д а қ а н та м ы р л а р ң ы наб ы нан ты с, о м ы р тң а мен 
бүлш ы қеттерді ж аб аты н 5-ш і ш ан д ы р асты н д а ж а т ад ы . Көбінесе 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   342




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет