Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }
жүктеу/скачать 28,32 Mb. Pdf көрінісі
|
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ
| 3.6. Тізе аймағы
Ш екар асы : ж о ғар ы д а тобы ң ты ң ж о ғар ғы ң ы р ы н ан е к і елі п р о к сим алды ай н ал д ы р а ж ү р гізіл ге н сы зы ң . Төменде ү л к ен ж іл ін ш ік бүды рм ағы ны ң (tu b ero sita s tib ia e) түсы н д а с и р ақ ты ай н ал д ы р а ж ү р гізіл ген көлден ең сы зы ң . Б ү л ай м ақ ек іге бөлінеді: тізен ің алды ң ғы ж ән е артң ы ай м аң тар ы . Б ү л а р д ы ң ар асы н д ағы ш е к а р а сан сүйегін ің ай д а р ш ы қ та р ы н ы ң а р тқ ы қ ы р л а р ы ар ң ы л ы ж үр- гізілген вер ти к ал д ы сы зы қ . 3.6.1. Т ізен ің а л д ы ң ғ ы а й м а ғ ы Тобы қ ж ән е тізен ің м е н ш ік ті б айлам ы (lig. p a te lla re p ro p riu m ) көрін іп түрады . С ипағанда а й м ақ т ы ң төм енгі болігінде ү л к ен ж і- л ін ш ік т ің б үды рм ағы н, одан ж о ғар ы тізен ің м е н ш ік т і б ай лам ы н , торт басты бүлш ы ң ет сің ір ін , тобы ң ты ң, он ы ң ң ап тал ы н д ағы ң ы рлары н ж ән е н егізін сипап ан ы ң тау ға болады . С ы ртңы ж а г ы нан к іш і ж іл ін ш ік т ің басын ж ән е ү л к ен ж іл ін ш ік т ің бүды рм ағы - Ж ерди төм п еш ігін (tu b ercu lu m G erdi), м ы ң ы н — ү л к ен ж іл ін ш ік бағаны (tra c tu s ilio tib ia lis) бекіген ж ер і ж эн е сан сү й егін ің сы р тқы айд арш ы ғы н , іш к і ж а ғы н а н ү л к ен ж іл ін ш ік пен сан сү й егін ің іш к і 134 3 бөлім. Аяқтың клиникалық анатомиясы ай д ар ш ы ң тар ы н , оны ң үстін дегі tu b ercu lu m a d d u c to riu m -ды сипап білуге болады. Қ аб а тт а р ы . Терісі қ а л ы ң ң о зғал м ал ы . Тері асты ш ел д і м ай қа- баты тобы ңты ң ң ап тал д ар ы н д а ж а қ с ы ж етіл се, ал д ы ң ғы ж ағы н - да ж о ң қ а ж а ң ы н , онда тері асты л ы ң ң ан там ы р л ар мен нервтер (п. c u ta n eu s fem oris la tera lis, п. c u ta n eu s fem oris a n terio r, n. saphe nus бүтақтары ) өтеді. Tepi асты ң аб аты н д а к іл ег ей л і қ а п ш ы ң та р бар (bursa sin o via lis in fra p a te lla ris), ол тері мен тізен ің м ен ш ік ті б айлам ы н ы ң (lig. p a tella re p ro p riu m ) ар асы н д а ж а т ы р . B u rsa s i novialis prep a tella ris su b cu ta n ea тобы ң ты ң алд ы н д а, ал «кава- леристердің» (атты әскер) кіл егей ң ап ш ы ғы сан сү й егін ің іш к і ай д ар ш ы қ м аң ы н д а тері асты н д а о р н аласң ан . Б етк ей ш ан д ы р да- м ы м аған. М ен ш ікті ш ан д ы р fascia la ta e-н ің ж а л ғ ас ы , тізе н ің ал- ды ңғы ай м ағы н түгелдей ж а у ы п , сүйек тө м п еш іктер ін е беки ді. То- бың алды н дағы ш ан ды р асты н да болбыр ү л п а қабаты өтеді, онда ш анды р асты ндағы тізен ің ал д ы ң ғы ң ап ш ы ғы (bursa p rep a tella ris subfascialis) орналасңан. Б ү л ш ы қ еттер і. Торт басты б ү л ш ы қ ет (т. quadriceps fem oris) ci- ң ір і тізе тобы ғы нан өтіп, он ы ң қ ы р л ар ы м ен бітісе оты ры п , д и ста л ды ж ағы н д а lig. p a tella e түрінде созы лады . Осы сің ірден е к і ж а қ қ а сің ір лі та л ш ы қ тар д ы ң ш о ғы р л ар ы өтеді. О ларды ү стағы ш тар (re ti n a culu m ) деп атай ды . 1) тобың айм ағы (lig. patellae) тобы қты ң үш ы нан томен түсіп үлкен ж іл ін ш ік тің бүды рм ағы на бекиді. Тобыңтың екі к а п тал ы нда төртбасты бүлш ы ңет сіңірі ш оғы рланы п, үстагы ш тар (retinaculum patellae laterale et mediale) ңүрайды . Олар тік ж эне горизонталды талш ы қтардан түрады . Тік тал ш ы қтар үлкен ж іл ін ш ік тің айдарш ы ғы на, ал горизонталды талш ы ң тар сан сүйегінің айдарш ы ңтары ны ң үстіне бекиді. Осы ш оғы рлар адам ж үрген кезде тобы қты бір ңалы пты үстап түрады. 2) тізен ің іш к і ж а ғы н ан е т ік ш і (т. sa rto riu s), н ә зік (т. g racilis), ж а р т ы л а й сің ір л і (т. sem ite n d in o su s), ж а р т ы л а й ж а р ғ а қ т ы б үл ш ы қеттер д ің (т. sem im em b ra n o su s) сің ір л ер і өтеді де, жүктеу/скачать 28,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|