Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }
жүктеу/скачать 28,32 Mb. Pdf көрінісі
|
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ
| (h ia tu s a d d u c to riu s д ең гей ін д е) сү й ек с ы н ы ң тар ы сан а р тер и яс ы н
ж а р аң а тта у ы м ү м к ін . 3.4.7. Ж а п қ ы ш өзегі Т арақ тәрізд і б ү л ш ы қ еттің (т . p e ctin eu s) ж эн е одан тереңде ж атң ан ңы сңа ә к ел у ш і б ү л ш ы қ ет асты н ан сан ға ж а п ң ы ш қанта- м ы рлары мен нерві ш ы ғад ы . Ж а п қ ы ш ө зегін ің сы р т қ ы тесігі т. p ectin eu s-тің арты н д а орн аласады . Б үл ө зектің сы ртңы тесігін көру ү ш ін п. p e c tin e u s пен т. a d d u c tor longus-тын, орны н аш ы п немесе кесіп , т т . a d d u c to r brevis ж эн е adductor m a g n u s-ца ж етіп , оларды н әзік бүлш ы ң етп ен (т . gracilis) бірге іш ке ң арай ы ғы сты ру к ер ек . Ө зектің ш ек ар ал ар ы : ж о ғар ы д ан — ж а п ң ы ш ж ү л гесі (su lcu s obturatorius); ң ап тал д ар ы ж ән е тө м ен н ен -ж ап ң ы ш ж а р ға ғы н ы ң (m em brana obturatoria) екіге бөлініп ж а п қ ы ш бүлш ы ң еттерм ен бірге sulcus o b tu ra to riu s-тің ернеулеріне бекіген ж ер лер і. Ө зектің үзы н д ы ғы 2 см, бағы ты ң и ғаш , ш ап б ай л ам асы н а па- раллелді орн аласады . Іш к і тесігі m em b ra n a o b tu ra to ria -я щ л а тералды — ж о ғар ғы бөлігінде орн аласң ан ж ән е д ән ек ер тал ш ы қ - тармен оралған. Сонымен бірге те сік т ің тү зіл у ін е f. o b tu ra to ria да ңатысады. N . obturatorius (pi. lu m b a lis-тен) ө зек т ің сы р т қ ы тесігінде ек і тармаңқа бөлінеді: алд ы ң ғы (r. an terio r) ж ән е ар тң ы (r. posterior). Бірінш ісі — т. a d d u c to r longus пен т. p e ctin eu s ар асы н ы ң ар ты н ан , ал т. a d d u cto r brevis-тщ алд ы н ан өтіп, атал ған б үлш ы қеттерм ен қоса т. g racilis-ті нервтендіреді. А р тң ы тар м ағы ң ы сң а ә к ел у ш і бүлш ыңеттің (т. a d d u c to r brevis) ар ты н д а ж атад ы . A . obtu ra to ria 28,5% ж ағд ай д а a. epigastrica inferior-дай б асталады . О нымен ж апңы ш вена (u. obturatoria) ң атар ж ү р ед і. Ж а п қ ы ш өзегінде а р терия екі б ү тақң а бөлінеді: алд ы ң ғы ж ән е ар тң ы . Осы т а р м а қ тар әкелуш і бүлш ы ңеттерді қан д ан д ы р ад ы . Ө зектегі там ы р-н ерв шо- ғырының топограф иясы : сы рт ж а ғы н а н бастап ж о ғар ы д ан томен ңарай п. obturatorius, a. obturatoria ж ән е v. o b tu ra to ria ж атад ы . 3.4.8. С анны ң а р тқ ы а й м ағы Ш екаралары : ж о ғар ғы д ан — боксе қ ы р ты сы (plica n a tiu m ), тө- меннен —тізе сүйегінен е к і елі ж о ғар ы ж ү р гізе т ін сы зы ң , іш к і ж а- 130 3 бөлім. Аяқтың клиникалық анатомиясы ғы н ан — sym p h isis p u b ic u m -ды сан н ы ң м еди алды ай д ар ш ы ғы м ен ңосаты н т ік сы зы қ (т . gracilis) бойы м ен, сы рт ж а ғы н а н — spina iliaca a n terio r superior-ді л атер ал д ы ай д ар ш ы қ п ен қ о саты н сы зы қ . Қ аб а тт а р ы . Терісі ж ү ң а, аз ң о зғал м ал ы , т ү к т і болы п келед і. Тері асты май ңабаты ж аң сы дам ы ған . Т олы ң ад ам д ард а ш ел ң абаты кө- лем ді, томен қ ар ай қ а л ы ң д ай д ы . О ны ң сы рт ж а ғы н д а п. c u ta n eu s fem oris la te ra lis-тің тар м аң тар ы , ар тң ы ж ән е іш ж а ғы н д а п. c u ta n e us fem oris posterior, кейде тө м ен гі-іш к і ж а ғы н д а п. o b tu ra to riu s-тъщ тер іл ік тар м аң тар ы орн аласады . Б еткей ш ан ды р тері асты ш ел м ай қ аб аты н д а о р н ал асң ан . Ғ. la ta — бір қабатты , ты ғы з. О ның м еди алды бөлігінен sep tu m in te r m usculare p o sterior басталы п, ол ә к ел етін б ү лш ы ң еттер ң үн д ағы н б ү к к іш бүлш ы ң еттер ң ү н д ағы н ан бөліп тү р ад ы (3 .1 0 сурет). Б ү л ш ы қ еттер ек і топ болы п орн аласады : іш ж а ғы н д а — т. semi- ten d in osu s, т. sem im em b ra n o su s; сы рт ж а ғ ы н д а — т. biceps fem oris. Санны ң ж оғар ғы ж ән е о ртаң ғы б өліктерінде атал ған бүлш ы ң еттер бір-біріне ты ғы з ж ан асы п түрады . Төм енгі бөлігінде осы бүлш ы ң- еттердің сің ір лер і бір-бірінен ал ш ақ т ай д ы : т. se m ite n d in o su s, т. sem im ebranosus сің ір лер і іш к е қ а р а й , ал т. biceps fem o ris-тің сің ір і сы р тқа ң арай бағы тталады . Б а р л ы қ б ү к к іш б ү л ш ы ң еттер д ің бастары ж о ғар ы ж а ғы н а н ңи- ғаш өтетін т. g lu te u s m a x im u s -пен ж аб ы л ад ы . С анны ң б ү к к іш те- р ін ің арасы нда болбыр, м ай лы ш ел болады , ол төм енгі ж ағы н д а таңы м ой ы ғы ны ң ш елді м ай к е ң істігін е қ о сы л ад ы , ал т. a d d u c to r m a g n u s-тағы тесік ар ң ы л ы сан н ы ң ал д ы ң ғы б етін ің м ай л ы ш ел ке- ң істіктер ім ен байланы сады . Ш онданай нерві (п. isch ia d icu s) сан н ы ң ар тң ы б етін ің ж о ғар ғы бөлігінде т. biceps-тің ү зы н басы н ы ң сы рт ж а ғы н д а орн аласад ы . Б өксенің ү л к ен б ү л ш ы ң етін ің (т . g lu te u s m a x im u s) асты н ан ш ы қ- ңаннан кей ін нерв ж а л п а қ ш ан д ы р ды ң асты н да, болбыр ү л п ад а ж атад ы , оны осы ж ерден оң ай табуға болады . Содан к ей ін ш о н данай нерві т. biceps fem o ris-тщ ү зы н басы н ы ң асты н ан өтіп , т. sem iten d in o su s, т. sem im em b ra n o su s пен т. biceps fem o ris арасы н- дағы ж үлгеге өтеді. Тізе асты ш ү ң ң ы р ы н ы ң ж о ғар ғы б үры ш ы н да ш онданай нерві (n. isch ia d icu s), ү л к е н ж іл ін ш ік н ерві (п . tibialis) мен ж ал п ы к іш і ж іл ін ш ік нервіне (п . p erin eu s c o m m u n is) бөлінеді. Кейде нерв өте ж о ғар ы д а for. infrapiriform e-pp бөлінеді. С анны ң ар тқ ы ң ү ндағы н дағы б үлш ы ң еттер ңан м ен сан н ы ң терең дегі арте- р и ясы н ы ң (a .p ro fu n d a fem oris) тар м аң тар ы м ен ң ам там асы з етіледі. Ш онданай нерві бойы ндағы ү л п ан ы ң к ө р ш і ай м ақ тар ы м ен бай- ланы стары : Клиникалық анатомия 131 1) ж о ғ а р ы д а — ү л к ен бөксе б ү л ш ы ң еті асты н д агы ш ел д і м ай кеңістігім ен; 2) төменде — таң ы м ш ү ң ң ы р ы ш ел д і м ай к ең істігім ен ; 3) h ia tu s a d d u cto riu s ж ән е әк ел у ш і өзегі ар ң ы л ы сан н ы ң ал- д ы ң ғы — м еди алды бетімен. жүктеу/скачать 28,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|