Оқулық Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011 2
жүктеу/скачать 1,47 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дəріс жоспары
- Негізгі түсініктер
| 344
14-тақырып. КОМПЬЮТЕРЛІК ЖЕЛІДЕ АҚПАРАТТЫ ҚОРҒАУДЫҢ ҰЙЫМДЫҚ ҚҰРАЛДАРЫ Дəрістің мəн-мəтіні Мақсаты: Ақпаратты рұқсатсыз көшіруден қорғау құралдарын оқып-білу Дəріс жоспары: 1. Ақпараттық жүйелерде қауіпсіздік деңгейін бағалау əдістері. Рұқсатсыз көшіруден қорғау мəселелері 2. Бақылау мен ақпаратты қорғауды басқару бойынша ұйым- дық-экономикалық қорғау шаралары 3. Ақпаратты қорғаудың заңнамалық шаралары 4. Рұқсатсыз көшіруден техникалық қорғау 5. Рұқсатсыз көшіруден қорғау жүйесін бейтараптаудың ба- залық əдістері Негізгі түсініктер: Рұқсатсыз көшіру, қауіпсіздік деңгейі, заңды шаралар Тақырыптың мазмұны: Рұқсатсыз көшіруден қорғау мə- селелері екі қарама-қарсы үдеріс нəтижесінде, біріншіден бағдарлама өнімін дайындаушылардың оны таратуға бақылау жасамақшы болуынан, екіншіден, есептеу техникасын шығару- шылардың пайдаланушыларды резервтік бағдарламалар көшір- месімен ең қолайлы жағдайда қамтамасыз етуге тырысуынан пайда болды. Рұқсатсыз көшіруде екі субъекті: бағдарлама иесі жəне қаскүнем (қарсылас) арасында қарама-қарсылық пайда болады. Соңғысы техникалық құралдар арқылы бағдарлама көшірмесін жасайды, оны компьютерлік қарақшы, ал егер техникалық қорғау құралдарын бұзса, онда оларды хакер деп атайды. Қаскүнем жасырын көшірмені алғанда, туындайтын ең типті жағдайды карастырайық. Бұндағы барлық жағдайларды екі шартты топқа бөлуге болады. Бірінші топқа қаскүнем жасырын 345 көшірмелерді сатып пайда табуға тырысқандағы кездескен жағ- дайлар жатады. Олар мысалы: • рұқсаты бар таратушылардың жасырын бағдарлама кө ші- мелерін жасауы, мұнда, құқық иелерінің рұқсат етілген данала- рынан бағдарлама көшірмелерінің жасалған саны артық болады; • қаскүнемнің құқық иелерінің рұқсатынсыз жалған бағдарлама көшірмелерін жасауы жəне коммерциялық таратуы; • құқық иелерінің рұқсатынсыз бағдарламаларды коммер- циялық тарату. Оның бірнеше түрі болады: 1. Бағдарламаларды машиналық тасымалдаушыларға жазу жо- лымен жасырын көшірмелерді дайындау жəне өте төмен бағамен өткізу. 2. Бағдарламалардың жасырын көшірмелерін компьютердің қатты дискісіне орнату жəне одан əрі комьютермен бірге сату. Екінші топқа пайда таппай қаражатты үнемдеу түріндегі материалдық табыс жатады: • заңды пайдаланушыдан бағдарламаның жасырын көшірмесін алу жəне одан əрі өз компьютеріне орнату; • заңды алынған бағдарламаны құқық иелерінің рұқсат еткен санынан артық компьютерлерге орнату. Бағдарламалық өнімдерді рұқсатсыз көшіру əрекетіне қарсы əртүрлі: ұйымдық-экономикалық, құқықтық жəне техни- жүктеу/скачать 1,47 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|