өсімдіктер түрлерінің протопластары қосылады. Екі протопласт қосылған кезде, егер олардын ядролары қосыл- са, нағыз будан жасуша, яғни ядролық будан пайда болады. Ядро лары қосылмаған будан жасуша гетерокарион деп атайды. Гете- рокарионды ата-аналық біреуінің немесе екеуінің субпротоплас- тарын будандастьфу үшін пайдалануға болады. Субпротопласт - протопластьщ бөлігі, цитоплазмалық мем- бранамен қоршалған қүрамында кейбір органоидтары бар прото пласт; ядросы болса, ол - нуклеопласт, ядросы жок болса, ол - цитопласт, ядро мен цитоплазманың бөлігі болса, ол - мини-прото пласт. Хлоропластар мен митохондрияларды бір жасушадан екін- шісіне көшіру үшін цитопластарды пайдалануға болады. Ата-ана- ның біреуінің ядросы бар және цитоплазмалық гендерді екеуінен немесе біреуінен болса, онда цитоплазмальщ будан ( цибрид) деп аталады ( 24-сурет ). Ата-аналық біреуінен цитоплазмальщ гендері иеленген будан- дарды цитоплазмалық гетерозиготалық будан (цитогет) деп атайды. Жасушада цитоплазмалық гендер хлоропластар мен мито- хондрияларда болғандыктан және кейбір ядролық және цитоплаз- малық гендері жойылу (сегрегация) арқасында, сомалық будан дастьфу нәтижесінде будандардьш 27 түріне дейін алуга болады. Сонымен сомалық будандастырудың артықшылыгы мьгаада: • әдетте жыныстық жолмен будандаспаитын тектер алыс-жа- қьга түрлерді будандастыру; • ассиметриялық буданды алу, оларда аналық немесе аталық- тарының гендерінің жиынтығы толыгымен болса, сомалық бу-
