Оқулық Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі оқулық ретінде бекіткен

89 
Сыртқы кӛздері 
Ішкі кӛздері 

Ішкі конкурс 
Персонал қызметі бос орындар 
туралы 
ақпаратты 
барлық 
бӛлімшелерге тарата алады, ол 
туралы барлық қызметкерлерді 
ақпараттандыра алады.
 

Кәсіптерді қатар алып жҥру
Аталған 
жағдайда 
кәсіпорын 
қызметкерлері қосымша қызметті 
қатар алып жҥру мҥмкіндігін
пайдалануға 
болады 
(егерде 
атқарушы қысқа уақытқа қажет 
болса, жҧмыстың аз ғана кӛлемін 
орындау ҥшін қажет). 

Ротация 
Кейбір ҧйымдар ҥшін, әсіресе 
интенсивті 
даму 
сатысындағы 
ҧйымдарға, басқарушылық кадр-
ларды жинақтаудың ішкі кӛздерін 
пайдалану. Мҧндай жағдайда бас-
шылар ӛзара орын ауыстырады .
 

Жалға алу бойынша агенттіктер
 
(рекрутингтік агенттіктер). 
Кӛптеген менеджерлер уақытты ҥнемдеу 
ҥшін және жаңа персоналды іздеу 
барысында 
қиындықтарды 
болдырмау 
ҥшін жалға алу жҥйесі агенттіктерінің 
қызметтерін пайдаланады.
 

Бҧқаралық ақпарат қҧралдары 
арқылы ӛз бетінше іздеу. 
Кейбір фирмалар жҧмысқа кандидаттарды 
ӛз бетінше іздеп таңдағанды жӛн кӛреді. 
Бҧл жағдайда олардың қандай бҧқаралық 
ақпарат қҧралдарына жҥгінетіндігі ма-
ңызды рӛл атқарады 
 
АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫ
сыртқы кӛздердің 

Таңдаудың кең мҥмкіндіктері.
 

Ҧжымда жаңа идеялар мен 
кӛзқарастардың пайда болуы. 

Ҧжымда жағымсыз жағдайдың 
пайда болу қаупінің азаюы. 

Қызметкерлерге деген 
қажеттіліктерді қанағаттандыру 
мәселесін шешу. 

Уақытты ҥнемдеу мҥмкіндігі. 
ішкі кӛздердің 

Қызметкерлер жҧмыс бойынша ӛз 
әріптестерінің жҥзеге асырылған 
мҥмкіндіктерін кӛреді (және ӛз 
ӛнімділігін арттыра отырып соған 
ҧмтылуға тырысады). 

Қызметкердің жҧмыс «белсен-
ділігін» бағалаудың жақсы мҥм-
кіндіктері.
 

Жалға алу шығындарының азаюы. 
КЕМШІЛІКТЕРІ 
ішкі кӛздердің 

Уақыттың кӛп шығындалуы. 

Қызметкерлердің ӛзара тҧлғалық қа-
рым-қатынастарының бҧзылу қаупі.

Жаңа идеялардың пайда болуына бӛгет 
болатын «отбасылық» жағымсыз факторы. 

Әріптестер тарапынан адамға деген 
теріс қатынас. 

Таңдау мҥмкіндігінің аздығы. 

Адамның басқа орынға ауысуы, 
кәсіпорынның сандық қҧрамы мәселесін 
барлық кезде шешпейді. 
сыртқы кӛздердің 

Ҧжым ерекшеліктерін білмеуі (ол 
бейімделуге уақытты талап етеді). 

Бҧрыннан бері жҧмыс істеп келе 
жатқандар арасында моральдық кли-
маттың нашарлауы 

Жалға алу шығындарының кӛбеюі. 

Таныстар мен әріптестер желісі 
арқылы
Потенциалды кадрларды іздеудің бҧл әдісі 
кеңінен тараған. Ол, әдетте, ең арзан, бірақ 
жҧмысқа қатысы жоқ қатынастардың 
қалыптасуына, 
ӛсек-сӛздің 
кӛбеюіне 
әкеледі, сонымен қатар, таныстар ең жақсы 
әріптестер болып табылмайды.
КӘСІПОРЫНДЫ КАДРЛАРМЕН ТОЛЫҚТЫРУ КӚЗДЕРІ 
 
 
 
 
17-сурет
– Кадрларды қалыптастыру кӛздері 

90 
18 - сурет
– Жеке еңбек келісімшарты 
6.3. КӘСІПКЕРЛІК ҚЫЗМЕТТЕГІ ЕҢБЕК РЕСУРСТАРЫН ЖОСПАРЛАУ 
Кәсіпорын персоналы ҧйым мен қызметкерлер мҥдделерін сәйкестендіру 
жолымен қалыптасады. Ҧйымның мҥддесі тҧрғысынан алғанда персоналдың 
Қажетті шарттар: 

Ӛз қалауының болуы 

Жҧмыс орны 

Еңбек функциясы 

Еңбекақы тӛлеу 

Жҧмыстың басталу 
уақыты 

Жҧмысқа қабылдау 
фактісі 
Келісішарт мерзімі: 

Белгісіз мерзімі

жүктеу/скачать 2,45 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: