Оқулық «Қазақстан Республикасының құқық негіздері»
Халықаралық және ішкі мемлекеттік құқықтардың
жүктеу/скачать 1,86 Mb. Pdf көрінісі
|
| 39.5.Халықаралық және ішкі мемлекеттік құқықтардың
арақатынасы Мемлекеттіліктің пайда болуына байланысты ұлттық құқық пайда болды.Халықаралық құқық халықаралық қарым-қатынас дамуының ерте кезеңдерінде қалыптасады. Халықаралық және ішкі мемлекеттік құқық арақатынасы проблемасын саз ете отырып,мыналарға баса назар аударған абзал: 1.Халықаралық құқықты зерттейтін және оқытатын акаде- миялық және кәсіптік мекемелерге қолдау көрсетіп отыру. 2.Студенттер үшін халықаралық құқық курсын енгізген оқу орындарына қолдау көрсету;халықаралық-құқықтық тақырыпты бастауыш және орта деңгейдегі мектептер бағдарламаларына енгізудің мүмкіндіктерін қарастыру. 3.Жаңа тұрпатты оқу жоспарын жасау, халықаралық құқық бойынша курстар үшін материялдар дайындау, оқулықтар құрастыру. 4.Дамушы елдермен, сондай-ақ дамыған және дамушы елдермен арадағы, әсресе халықаралық құқық практикасымен айналысаты адамдар арасындағы қарым-қатынастарды қолдап отыру. Бұл құралдардың маңызы әлемде тұңғыш рет Біріккен Ұлттар Ұйымы толығымен халықаралық құқыққа арналған бүкіл бір кезеңді бөле қарағандығында ғана емес.Осы онжылдықта адам құқығы Жалпы Декларациясының қабылданғанына 50 жыл (1948 ж.), БҰҰ Жарғысына қол қойылғанына 50 жыл (1945 ж.), халықаралық құқықтың негізгі принциптері туралы Декларацияның қабылданғанына 25 жыл (1974ж.), гуманитарлық құқық жөніндегі Женева Конвенциясының 50 жылдығы (1949ж.),аталып өтті. 378 1.Халықаралық және ішкі мемлекеттік құқықтың нақты өзара ықпалын анықтау. 2.Жеке өзіндік халықаралық құқық нормаларының,ішкі мемлекеттік кейбір құқық нормаларының заңдық күші қандай? Басқаша айтқанда,халықаралық құқық нормаларын мемлекеттен тыс жерлерде қолданудың тәсілдері қандай?асқаша айтқанда,халықаралық құқық нормаларын мемлекеттен тыс жерлерде қолданудың тәсілдері қандай? 3.Ішкі мемлекеттік және халықаралық құқық дербес құқық жүйелері бола ала ма, жоқ әлде басқа басымдықтар барма? Зерттеліп отырған мәселедегі қазіргі бағым мынаған саяды. Халықаралық және ұллтық құқық-құқықтың екі дербес жүйесі,олар бір-бірімен тығыз байланыста және ынтымақтаста. Мемлекеттер қарым-қатынастарының практикасы зерттеліп отырған мәселеде мемлекеттік егемендік не мемлекеттің ішкі құзыреттілігін қатаң құрметтеу принциптеріне негізделеді. Халықаралық құқық нормалары мен мемлекеттік ішкі құ-қық нормалары арасындағы өзара байланыстың болғаны дұрыс, тіпті қажет деуге де болады. Нормалар арасында қарама- қайшылық (коллизия) болған жағдайда, мемлекет өзіне қабыл- даған халықаралық міндеттемелерін орындауға тиісті,және бұл жерде ішкі заңдарға сілтеме жасау оны бұл міндеттерді орындаудан босатпайды. Мәселен, Қазақстан Республикасы Конститутциясының 4-бабында Республика бекіткен халықаралық шарттардың Республика заңдарынан басымдығы болатыны және халықаралық шарт бойынша оны қолдану үшін заң шығару талап етілетін жағдайдан басқа реттерде,тікелей қолданылатындығы айтылған. |