Оқулық "Білім беруді дамытудың федералды институты"
жүктеу/скачать 9,08 Mb. Pdf көрінісі
|
Белик Физикалық және коллоидтық химия
- Бұл бет үшін навигация:
- 5.11. Сҧйық бинарлы ерітінділерді бӛлу 5.11.1. Бір реттік булану
| 5.10.5. Тҧтқыштың ережесі
Бу қысымы—қҧрамы және қайнаудың температурасы диаграммасы — тек бар фазалардың ғана қҧрамын анықтауға мҥмкіндік бермейді, сондай- ақ, тҧтқыштың ережесін қолдана отырып, олардың мӛлшерін анықтайды. Тҥрі бойынша бҧл ереже механикадағы тҧтқыш ережесіне сәйкес келеді, гетерогендік жҥйелердегі тепе-теңдікті кӛрсететін, диаграмма бойынша бар фазалардың санын анықтау ҥшін пайдаланады. Тҧтқыштың ережесін қолдануға болады, егер қҧрамның ӛсіне мольдік және массалық ҥлестер (пайыз) салынған жағдайда. Егер қҧрам мольдік ҥлесте кӛрсетілсе (пайызбен), онда жҥйелер ҥшін, қҧрамы фигуративтік N нҥктесімен белгіленетін (5.5, 5.6 суретін қараңыз), тҧтқыштың ережесі келесі тҥрде жазылады мҧндағы п п ,п ж — бу мен сҧйықтықтың сәйкесінше мольдерінің саны. Егер ерітінді қҧрамы массалық ҥлесте берілсе, онда фазалардың саны массалық бірлікте кӛрсетіледі. Сонымен, бу тәріздес және сҧйық пардың мӛлшері |NM |, |FN | кесінділерінің ҧзындықтарына кері пропорционал, жҥйенің қҧрамын кӛрсетіп, FM нодасы мен фигуративтік N нҥктесін бӛлетін. 5.11. Сҧйық бинарлы ерітінділерді бӛлу 5.11.1. Бір реттік булану Бу және сҧйық фазалардың қҧрамындағы айырмашылық ӛнеркәсіптік және зертханалық тәжірибеде сҧйық ерітінділерді таза компоненттерге бӛлу және ластанған заттарды тазарту ҥшін сәтті қолданылады. Бір реттік булану процесін тҧрақты қҧрамда ӛткізеді. Х 1 қҧрамындағы Т * до Т ** 2 136 температурасындағы ерітіндіні қыздырамыз (сурет 5.8). Температураны изобаралық жоғарылатуда Т н дейін сҧйық фазаның қҧрамын ӛзгертпей ертіндіні қыздыру болады. Қайнау температурасын жеткен соң Т н будың бірінші кӛпіршігі пайда болады (Y 1 қҧрамы), жеңілҧшатын В компонентіне байырақ, алғашқыда алынған сҧйыққа қарағанда. Қайнау процесінде сҧйықтық аз ҧшқыш А компонентімен байытылады, ол оның қҧрамындағы келесі бу бӛліктерін және қайнау температурасын ҧлғайтуды тудырады. Сҧйық фазаның қҧрамын кӛрсететін, фигуративтік нҥкте, сәйкесінше А 1 дан А 2 ге дейінгі қисықтарымен жоғары жылжиды; бу қҧрамын кӛрсететін нҥкте, сәйкесінше В 1 дан B 2 ге дейінгі қисықтармен жоғары жылжиды. Сҧйық және бу фазаларының қҧрамдарының ӛзгерулері 5.8 суретте нҧсқаулармен кӛрсетілген. Ӛйткені процесс буды бҧрусыз болады, онда бу мӛлшерінің сҧйықтық мӛлшеріне қатынасы ҥздіксіз артады. Тк температурасында қайнау бітеді. Сҧйықтың ақырғы тамшысынан қалыптасқан, буда Y 2 қҧрамы болады, бастапқыда алынған сҧйықтың қҧрамына сәйкес келетін, ал сҧйықтың микроскопиялық қалдығы (ақырғы тамшы) — X 2 қҧрамы. Тк дан Т ** ге дейін Y 2 қҧрамы буының қыздырылуы болады. жүктеу/скачать 9,08 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|