Оқулық Ә.Ә. Шортанбаев, С. В. Кожанова. Алматы, 2008. 2


арнайылықтары (ерекшеліктері)



Pdf көрінісі
бет166/296
Дата01.11.2022
өлшемі9,99 Mb.
#46641
түріОқулық
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   296
арнайылықтары (ерекшеліктері) деп атайды және арабша цифрлармен 
белгiлейдi. Қазiргi кезде жақсы зерттелген А және В локустары, осы 
локустардың көптеген аллельдерi анықталған. Қазір А локусында 60-тан 
аса, В-локусында 136, С-локусында 38 аллельдер анықталған. D локустың 
өзi 2 локустан тұрады, соның iшiнде DQ, DP. DR- локусына - 139 аллель 
кiредi, DQ – 40 аса, DP – 80 шақты аллельдерi анықталған (25-ші сур.).


182 
25-ші сурет. HLA-комплексінің құрылысы 
Қазіргі 
кезде 
молекулалы-генетикалық 
іріктеу 
көмегімен 
адамдардың МНС-комплексінде жаңа гендері мен аллельдік 
варианттары 42 және 942 санынан асқан. Әр локуста аллельдер көп 
болғандығынан 
және 
кодоминантты 
тұқым 
қуалау 
әсерiнен, 
гистосәйкестiк антигендерiнiң полиморфизмi өте жоғары болады. HLA-
гендері кодоминанттық принципі бойынша беріледі  ол екi 
хромосомадағы 
гомологиялы 
аллельдердiң 
бiрдей 
жасушада 
экспрессиялануы 
(26-шы 
сур.). 
Ата-анасынан 
берiлген 
хромосомаларындағы HLA-гендердiң жиынтығын HLA-генотип деп 
атайды. Әр-бiр адамда хромосомалардың диплоидтық жиынтығы бар  
әр хромосоманың жұбында HLA-гендердің бiреуi - әкесiнен, екiншiсi – 
анасынан берілген болады. Мысалы, жеке адамдағы HLA-генотиптiң 
жазылуы: HLA-А3,10; В13,40. Бiр хромосомадағы HLA-гендер 
жиынтығы HLA-гаплотип деп аталады. HLA-гаплотиптер жазылуы - 
HLA-А3В40; HLA-А10В13, сонда HLA-фенотип (жасушалар бетінде 
берілген HLA-антигендері) кодоминанттық принципi бойынша, HLA-
А3,10; В13,40 деп жазылады. 
HLA-комплексiне үш гендер кластары кiредi, ал трансплантациялық 
антигендеріне I және II класқа жататын HLA-антигендері жатады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   162   163   164   165   166   167   168   169   ...   296




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет