Оқулық Ә.Ә. Шортанбаев, С. В. Кожанова. Алматы, 2008. 2


Ко-стимулдаушы сигналды тежеуші агенттер



Pdf көрінісі
бет189/296
Дата01.11.2022
өлшемі9,99 Mb.
#46641
түріОқулық
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   296
Ко-стимулдаушы сигналды тежеуші агенттер. Ко-
стимуляторлы сигналдың Т-лимфоциттер активтелiнуiне қажеттiлiгi 
иммунды супрессияға потенциалды мақсат бередi. Т-лимфоциттер 
активтелiну үшiн, Т-жасушалық рецепторлары арқылы алатын сигналдан 
басқа, ко-стимуляторлы сигналды талап етедi. Ко-стимуляторлы сигнал 
АТК бетiндегi В7-молекулалар Т-лимфоциттер бетiндегi CD28 немесе
CTLA-4 молекулалармен байланысқанда берiледi. Ко-стимуляторлы 
сигнал 
алмағандықтан, 
антигенмен 
активтелген 
Т-лимфоциттер 
анергиялықты қалпына оралады. CD28 қозғалыссыз күйдегi де, 
активтелген де Т-лимфоциттердiң екеуiнде де экспрессияланады және В7-
молекуласын орташа мөлшерлi аффиндiкпен байланыстырады. Ал аздау 
концентрацияда экспрессияланған CTLA-4, Т-лимфоциттерде активтелген 
сон көбейiп, В7-молекуласымен өте жоғары, 20-рет CD28-ден артық, 
аффиндiкпен 
байланысады. 
Қазiргi 
кезде 
Т-лимфоциттерге 


206 
трансплантаттың бөгде аллоантигендерiн тану үшiн керектi ко-
стимуляторлы 
сигналды 
алыстататын 
анти-CTLA-4-антиденелердi 
қолдануы зерттелiп жатыр. 
Донор жасушаларының химеризмi. Соңғы нәтижелер нәтижесiнде 
иммунды супрессорлық препараттар активтi Т-жасушалық тежеуге ғана 
емес, реципиенттiң жасанды төзiмдiлiк кезде трансплантат жасушасында 
кездеседi.  
Егер төзiмдiлiк түзiлсе, реципиенттiң лейкоциттерi организмде 
миграцияланып қайта қондырылған тiндерде және олар реципиентте ұзақ 
уақыт химеризм шақырады, өмiр бойы болады. Химеризм – ол 
генетикалық бөгде тiндердiң төзiмдiлiк жағдайы. Кейбiр бақылаулар 
көрсеткiштер бойынша трансплантаттың ұзаққа тұрақтанып донор 
жасушаларының химердiң арқасында жүзеге асады. Бұл ұғым 
ауыстырылып, 
қондырылған 
тiннiң 
тұрақтауы 
химер 
жағдайына 
байланысты. 
Салынған тiнде химеризм басты рөл атқарады. 1960 жылы салынған бүйрекпен 
5 адам алынған, олар 1992 жылы емделдi. Биопсия кезiнде бүйректiң 
қалыптасқаны дәлелденген, интерстициалды жасушалар реципиенттiкi болып 
табылды, нефрондар донордiкi болғанда. Донордың дендриттi жасушалары мен 
лимфоциттерi реципиенттiң терiсiнде кездеседi. 
Басқа зерттеулер 1992 жылы 25 науқастан ауыстырып қондыруы бүйректен 
иммунды супрессиялы емдеу қабылдаған азатиоприн және циклоспорин А. Осы 
науқастарды зерттеу нәтижесiнде донор химеризмi терiде, лимфоидтық тiндерде, 
жүректе, өкпеде, iшекте, бүйректе, мида және тимуста кездеседi. Осы әр мүшеде 
аз мөлшерде донор жасушасында бар, осы мөлшердiң өзi жеткiлiктi. 
Трансплантатта басты негiзi лейкоциттер барлық ағзаларда және тiндерде 
кездеседi. Химеризм салынған тiн трансплантатты ұзақ қондырылуын қамтамасыз 
етедi. 1993 жылы 44 салынған тiндермен науқастар 11-23 жас уақыт арасында 6 
науқаста иммунды депрессанттарды алып тастағанның өзiнде клиникалық 
жақсарулар байқалған. 
Салынған тiндердiң тұрақтауына әкелетiн химеризмнiң механизмi ары қарай 
зертеуiн қажет етедi. Реципиентке салынған тiн миграциясына, сонымен қатар
реципиенттi мүшелерi донордан салынған тiн миграциясына байланысты. 
Трансплантаттың 
толық 
және 
эффективтi 
тұрақтануы 
екi 
бағытта 
иммунологиялық төзiмдiлiк түзiлгенде ғана жүзеге асады. Себебi дендриттi 
жасушалар химердегi негiзгi жасушалар болып табылады. Бұл бiрiншi кезекте 
антиген танушы жасуша ретiнде қызмет атқарып реципиенттiң де, донордың да 
Тх-толеранттығын шақырады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   185   186   187   188   189   190   191   192   ...   296




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет