Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған

жүктеу/скачать 0,98 Mb.

бет	59/203
Дата	17.10.2023
өлшемі	0,98 Mb.
	#116969
түрі	Оқулық

1 ... 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 203

Газдың тұрақты қысымда температурасы өсіп, көлемі изобаралық ұлғайғанда сыртқы күштерге қарсы істейтін жұмысы оның көлемінің

Sl = V
2
– V
1
= ∆V.
Сөйтіп, газдың істеген жұмысы мына формуламен анықталады:
А = p(V
2
– V
1
) = p∆V.
Бұл формула
тұрақты қысымда (р = const) өтетін изобаралық деп атала-
тын
процесті сипаттайды.
Сонымен, газдың істеген жұмысы былайша тұжырымдалады:
Газдың тұрақты қысымда температурасы өсіп, көлемі изобаралық
ұлғайғанда сыртқы күштерге қарсы істейтін жұмысы оның көлемінің
өсімшесі мен қысымының көбейтіндісіне тең:
А = p∆V.
5. Изобаралық процестегі газдың жұмысын график түрінде көрсетейік
(сурет 3.1,
ә). Суреттегі изобаралық процесс (р = const) АВ кесіндісімен
бейнеленеді. Газдың көлемі
V
В
– V
А
=
∆V шамасына өзгереді. Газдың
атқарған
А = p∆V жұмысы сары түспен боялған биіктігі ОР, табанының
ұзындығы ∆
V болатын тік төртбұрыштың ауданына тең болады.
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217

70
§14.

Изобаралық процесс үшін термодинамиканың бірінші заңы мына
формуламен өрнектеледі:
Q = ∆U + А = ∆U + p∆V.
1. Термодинамика деп қандай теориялық ілімді айтады? Термодинамика
нені зерттейді?
2. Термодинамика заңдары қандай зерттеулерге негізделген? Жүйенің
энергетикалық күйін қандай тәсілдермен өзгертуге болады?

жүктеу/скачать 0,98 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 203