Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған


Жүйенің энергиясын өзгертетін сыртқы күштердің А



бет57/203
Дата17.10.2023
өлшемі0,98 Mb.
#116969
түріОқулық
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   203
Жүйенің энергиясын өзгертетін сыртқы күштердің Ажұмысы 
мен оған берілген Q жылудың қосындысы жүйенің ішкі энергиясының 
өсімшесіне тең: 
U = А′ + Q.
Денеге берілген
Q жылу және жүйенің істеген А

жұмысы оң таңба-


мен алынады да, ал сыртқы күштердің
А′ жұмысы теріс таңбаланады
(
А

=
А)Олай болса, жоғарыдағы теңдікті мына түрде жаза аламыз:


U = –А + Q немесе Q =U + А.
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217



68
Соңғы теңдік бойынша термодинамиканың бірінші заңы былайша


тұжырымдалады:
Жүйеге берілген жылу жүйенің ішкі энергиясын молайтуға және 
сыртқы күштерге қарсы жұмыс істеуге шығындалады: 
Q =U + А.
Жүйенің (мысалы, газдың) ішкі энергиясын өзгертуге қатарынан
екі тәсіл бір уақытта қолданылса (
Q = U + А), онда сырттан берілген
Q жылу жүйенің ішкі ∆U энергиясын өсіреді; сонымен қатар сыртқы
күштерге қарсы
А жұмыс істеледі (газдың көлемі ұлғаяды, сурет 3.1).
Сурет 3.1. Газ ұлғая отырып, жұмыс істейді
а)
ә)
Р
Р
0
А
В
V
А
V
B
V
Термодинамиканың бірінші заңының салдарлары да бар. Мысалы,
жүйенің ішкі энергиясын өзгерту бір ғана тәсілмен жүзеге асуы мүмкін.
Айталық, жүйе жұмыс істемесе (
А = 0), онда барлық берілген жылу
жүйенің ішкі энергиясын молайтуға жұмсалады (
= ∆U). Ал егер жылу
сырттан берілмесе (
= 0), онда А = –∆U. Мұндай жағдай сыртқы күштердің
жұмыс істейтінін және газдың көлемінің кішірейетінін білдіреді.
3. Жылуды сырттан алмайтын (
Q = 0) «мәңгі қозғалтқыш» жасау
үшін ондай қозғалтқыш тек өзінің ішкі энергиясын кеміту арқылы ғана
жұмыс істеуі керек (
А = ∆> 0). Алайда ішкі энергия қоры таусылған
кезде оның өсімшесі нөлге теңеледі (∆
U
1
– U

= 0).
Ал жұмыс тек 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   203




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет