61
ПРОЕКТ
1. Сириус жұлдызының Темірқазықтан бұрыштық қашықтығы 106
°
.
Сириустың еңістік координатасының мәні оң бола ма, әлде теріс бола ма?
2. Бұрыштық өлшемге айналдырыңдар: а) 6 сағ 24 мин; ә) 18 сағ 43 мин.
3. Сағаттық өлшемге айналдырыңдар: а) 90
°
30
′
; ә) 105
°
43
′
.
4. Жұлдыздардың аспан сферасының қай жартышарында орналасқанын
анықтаңдар.
1. Жұлдыздық картадан оқулықтағы қосымшада келтірілген жұлдыздар-
ды координаталары бойынша табыңдар.
2. Жұлдыздық карта бойынша мына жұлдыздардың экваторлық коорди-
наталарын анықтаңдар: а)
Орион; ә)
Лира. Алынған мәліметтерді
қосымшадағы осы жұлдыздардың координаталарымен салыстырыңдар.
3. ЖАЖК-ның көмегімен төменде келтірілген шоқжұлдыздардың қайсы-
лары өздерің тұратын орында батпайтынын анықтаңдар: а) Үлкен аю;
ә) Лира; б) Цефей; в) Бүркіт; г) Аққу; д) Кассиопея; е) Жетекші.
4. Оқулықта айтылған халық ережесін
= 55
°
ендікте қалай орындалаты-
нын тексеріңдер. Нәтижесі 45
°
ендіктегі нәтижемен салыстырыңдар.
5. ЖАЖК-ның көмегімен күн мен түннің теңелу және тоқырау кездерінде-
гі
экваторлық координаталарын, осы кездері Күннің шығу және бату
уақытын анықтаңдар.
1. Бақылаушы шар пішінді
Жер бетінде орналасқандықтан, жұл-
дызды аспан көрінісі оның тұрған орнының географиялық ендігіне
байланысты әртүрлі болады. Географиялық
ендік мәніне байланысты
шырақтардың тәуліктік параллельдері көкжиекке
қатысты әртүрлі бұрышпен орналасады.
Жердің солтүстік
Р
полюсінде орналасқан бақы-
лаушыға аспан сферасының тек солтүстік
жарты-
шары, ал оңтүстік полюсте оның оңтүстік жарты-
шары ғана көрінеді. Жер полюстерінде дүние өсі тік
сызық бойымен сәйкес келеді.
Жұлдыздардың тәу-
ліктік параллельдері көкжиекке параллель орна-
ласады (сурет 2.12), яғни барлық жүлдыздар
батпайды және тумайды.
Достарыңызбен бөлісу: