Сурет 8-17.
Жүректің аортальді
конфигурациясы
242
Аорта
қақпашасының
жетіспеушілігінде
немесе
декомпенсацияланған
стенозда
рентгенограммада
жүректің
аортальдық
конфигурациясы
байқалады:
сол
жақ
қарынша
дилатациясы
және
айқындалған
«жүрек белі» (сурет 8-17).
Жүректің
салыстырмалы
тұйықталуының
шекарасының
жоғарыға
ауытқуы
сол
жақ
жүрекшенің
(митральды
стеноз,
митральды
жетіспеушілік)
айтарлықтай
кеңеюуінде
пайда
болады.
Салыстырмалы
жүрек
тұйықталу
көлемінің
кішіреюі
диагфрагманың төмендеуінде және
өкпе эмфиземасында (бұл жағдайда
жүрек тұйықтығы көлемі бойынша
жүректің шынайы көлемі туралы
айтуға болмайды) байқалады.
Тамыр
будасының
кеңеюуі
көкірек ортасының ісігінде, айырша
безі ұлғайғанда, аорта аневризмасында
немесе өкпе артериясының кеңеюінде
байқалады (сурет 8-18).
Сурет 8-18.
Жүрек будасының өзгерісі: а – аорта доғасының төмпеюі; б –
өкпе артериясы доғасының төмпеюі.
243
Жүрек тондарының өзгеруі
Жүрек тондарының өзгерісі және себептері кесте 8-13 берілген.
Кесте 8-13.
Жүрек тондарының өзгерісі және олардың мүмкін болу
себептері
Тондар өзгерісі
Өзгеру себептері
Екі тонның әлсізеруі
Әдетте жүректен тыс себептерге байланысты (семіздік,
өкпе эмфиземасы, перикардта сұйықтық немесе ауа
жиналуы); миокардтың диффузды зақымдалуында пайда
болуы мүмкін
І тон әлсізеруі
Жүрекше-қарынша аралық қақпақша жармаларының
толық жабылмауында (митральды немесе үшжармалы
қақпақшалардың жеткіліксіздігі), миокардтың жиырылу
мүмкіндігі төмендегенінен сол жақ қарыншаның
жиырылуы айтарлықтай бәсеңдеуі (миокардтың диффузды
зақымдалуы, жүрек жеткіліксіздігі, гипертрофирленген
қарыншаның жиырылғыштығының бәсеңдеуі (мысалы,
аорта сағасының стенозы) және т.б. байқалады
ІІ тон әлсіреуі
Аорта және өкпе артериясы қақпақшаларының тығыз
жабылмауында, жабылу жылдамдығының (жүрек
жеткіліксіздігі, АҚ төмендеуі) немесе жарты айшық
тәрізді қақпақшалардың жабылу жылдамдығының
бәсеңдеуінде (аорта сағасы қақпақшалық стенозы)
байқалады
Екі тонның да күшеюі
Кеуде қуысы жұқа балаларда, физикалық кернеуде,
эмоционалдық қозуда, диафрагманың жоғары тұруында
байқалады
Жүрек ұшында І тонның
күшеюі
Митральдық стенозда естіледі (митральды қақпақшаның
тығыздалған жармаларының жабылған кезде тербелуі
себебінен)
Стражеско зеңбіректі
тоны (жүректің І
тонының өте қатты
естілуі)
Жүрекше және қарынша систолалары сәйкес келгендегі
толық атриовентрикулярлық блокаданың және жүрек
ритмінің басқада бұзылыстарының белгісі
Аорта үстінде ІІ тон
акценті
Жиі сол жақ қарынша гипертрофиясының белгісі, АГ-да
байқалады (аорта қақпақшасы жармаларының жабылу
жылдамдығының жоғарылауы); қозқалғыштығы сақталған
аортальды қақпақшалар жармаларының және аорта
іргесінің тығыздалуымен негізделуі мүмкін (аортит және
т.б.)
Өкпе артериясы үстінде
ІІ тон акценті
Ең алдымен оң жақ қарынша гипертрофиясының белгісі
ретінде қаралады, өкпе гипертензиясында пайда болады
(митральды стенозда, өкпелі жүректе және т.б)
|