Оқулық «гэотар-медиа»

353 
Туылғаннан кейін дамып келе жатқан организмге тағам өнімдердің 
құрамынан түсетін темір экзогенді темір көзі болып табылады, ал оның 
көлемі эндогендік көздерінен (бауыр, бұлшық ет, «ескі» эритроциттер, 
ферменттер) жойылады. 
Дені сау баланың алғашқы жарты жылында ағзадағы темір тепе-
теңдігін қамтамасыз ететін жалғыз физиологиялық тағам өнімі - ана сүті 
болып табылады.
Баланың күнделікті темірге қажеттілігі 0,5-1,2 мг/тәулігіне.
Темір алмасуын сипаттаушы кейбір зертханалық көрсеткіштер: 

 Сарысу темірі
– сарысудың гемдік емес темірінің көлемін көрсетеді.

Сарысу темірінің жасына сай нормативті көлемі: 
-
нәрестеде - 5,0-19,3 мкмоль/л;
-
1 айдан асқан сабилерде – 10,6-33,6 мкмоль/л. 

 Трансферрин
– сүйек кемігіндегі эритрокариоциттерге немесе қорға 
үш валентті темірді тасымалдайды плазманың арнайы тасымалдаушы 
ақуызы. 

 Ферритин, гемосидерин 
– тіндердің темір қорын құру рөлін 
атқаратын арнайы ақуыз. 

 Сарысудың жалпы темірбайланыстырушы қабілеті 
– плазмадағы 
трансферринмен байланыса алатын жалпы темір көлемін сипаттайды. 
Қалыпты көрсеткіші - 40,6 - 62,5 мкмоль/л. 

 Сарысудың 
жасырын 
темірбайланыстырушы 
қабілеті
– 
сарысудың жалпы темір байланыстырушы қабілеті мен сарысулық 
темірдің математикалық айырмашылығының туынды көрсеткіш. Қан 
сарысуындағы бос (темірмен байланыспаған) трансферрин көлемінің 
жанама көрсеткіші.
 Темір алмасуының кезеңдері 
АІТ –де темір алмасуы төмендегідей жүреді: 

аш ішектің шырышты жасушаларымен Fe
2+
-нің ұстап алынуы; 

Fe
2+
Fe
3+
-ке дейін тотығуы; 

қан айналымына Fe
3+
-тің түсуі және сорылуы; 

Fe
3+
-тің трансферринмен қосылуы; 

Fe
3+
-тің трансферринмен жеткізілуі: 

сүйек кемігіне; 

тін қорына; 

темір құрамды жасушалық ферментативті жүйеге. 

жүктеу/скачать 12,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: