қайта өту мүмкіндігінің міндетті түрде сакталу шартын канағаттандыруы тиіс. Үлгілеу методтары үлгінің типтері сиякты казіргі ғылымда өте алуан түрлі. Мұндағьі жалпы философиялык және методологиялык мэселе эртүрлі материалдык жэне белгілік жүйелердің өзара байланысын терең түсінуге жетумен сипатталады. Бүл түсініктің негізі карама- кайшылыктың өзара байланысы мен түтастығы, алуан түрліліктің бірлігі философиялык принциптері болып табылатынын аңғару киын емес. 3.Эксперимент және бақылау. Ежелгі Шығыс елдері мен Ертедегі Грекияда жаратылыстанымның калыптасу дэуіріндегі оның ерекшелігі пассивті бакылаумен, пайымдаумен сипатталады. Ертедегі натурфилософтардың пайымдаулары адамдардың күнделікті практикалық өмірдегі бакылауларымен салыстырғанда үлкен аңғарымпаздык болып көрінеді. Бүл жаратылыстанудың сол кездегі жетістігі жаратылыстанымдык ғылыми білімнің алғашкы жүйелік жинағын күрастыру болды. Осындай негүрлым толык жинактың бірі Аристотель жүйесі болып табьшады. Жануарлар, өсімдіктер, минералдар, аспан денелері жэне т.б. туралы адамзаттың жинактаған мэліметтерін бастапкы жіктеу мен жүйелеу тұсында сырткы әлемді танудың формасы ретінде табиғатка деген спекулятивті қатынас (латынша speculatio - ізін табу, қарап шығу) үстемдік етті. Ежелгі ойшылдар табиғаттың кандай да бір кұбылыстарын түсіндіру үшін
