Оқулық Түзетілген және толықтырылган екінші басылым 1-кітап алматы, 2004 ббк28. 86 я 73 р 12


abductio ), яғни одан  қашықтау. 3. Вертикалды білікті айнала қозғалу, яғни айналу ( rotatio



Pdf көрінісі
бет202/369
Дата27.11.2023
өлшемі23,05 Mb.
#129210
түріОқулық
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   369
abductio
), яғни одан 
қашықтау.
3. Вертикалды білікті айнала қозғалу, яғни айналу (
rotatio
): ішке 
қарай 
(pronatio
) және сыртқа қарай (
supinatio
).
4. Шеңбер бойымен қозғалу (
circumductio
), бұл кезде бір біліктен 
екінші білікке ауысу іске асады, соның өзінде сүйектің бір шеті шеңбер 
сызады, ал бүкіл сүйек - конус пішінін сызып шығады.
170


Ьуындык бегтердің сырғанай козғалуы мүмкін, сондай-ак олар 
бір-бірінен 
алыстауы 
мүмкін, 
мысалы, 
саусактарды 
созғанда. 
Буындардагы козғалыс көлемі буындасатын беттер шамасының 
айырмасына тәуелді. Егер, мысалы, буын шүнкыры үзына бойы 140° 
дога болса, ал басы 210° болса, онда козғалыс доғасы 70°-ка тең болады. 
Буындык беттер аумактарының айырмасы неғүрлым көп болса, 
козғалыс доғасы (көлемі) соғүрлым үлкен болады және керісінше. 
Буындасқан беттер аумактары айырмасының кішіреюінен баска 
буындардағы козғалысты кейбір байлам, бүлшыкеттер, сүйек өсінділері 
сиякты т.б. тежеуіштер шектеуі мүмкін. Сүйек және бүлшыкеттердің 
жүмыс гипертрофиясын тудыратын күшті дене (күш) жүктемесі осы 
түзілістердің өсуін тудырып, жылжымалыкты шектейтіндіктен, түрлі 
спортшыларда спорт түріне карай буындарда түрліше иілгіштік 
(икемділік) байқалады. Мәселен, жеңіл атлетшілерде ауыр атлет- 
шілерге қарағанда иык белдеуінің козғалыс көлемі көптеу болады. Егер 
буындарда тежегіш тетіктер өте күшті дамыса, онда олардағы козғалыс 
тым шектелген болады. Ондай буындар катаң буын деп аталады. 
Қозғалыс шамасына қозғалыстардың көп түрлілігін арттыратын 
буынішіндегі шеміршектер эсер етеді. Мәселен, буындык беттер пішіні 
жағынан екі білікті буындарға жататын шыкшыт буынында буыні- 
шіндегі дисктің болуынан үш түрлі козғалыс мүмкін болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   369




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет