Оқулық Түзетілген және толықтырылган екінші басылым 1-кітап алматы, 2004 ббк28. 86 я 73 р 12


Б а й л а м д а р д ы ц о р н а л а с у з а н д ы л ы к т а р ы



Pdf көрінісі
бет203/369
Дата27.11.2023
өлшемі23,05 Mb.
#129210
түріОқулық
1   ...   199   200   201   202   203   204   205   206   ...   369
Б а й л а м д а р д ы ц о р н а л а с у з а н д ы л ы к т а р ы . 
Буынның жүмысын 
бағыттап, үстап отыратын бекітуші бөлігі байламдар, ligamenta, болып 
табылады; осыдан келіп оларды бағыттаушы және үстап түрушы деп 
бөледі. Адам денесінде байламдар саны өте көп, сондыктан оларды 
жақсы зерттеп, есте сақтау үшін, олардың ортақ орналасу заңды- 
лықтарын білу қажет.
Байламдар буындык беттердің қозғалысын берілген буынның бел- 
гілі бір айналу білігі айналасында бағыттайды да, сондыктан әрбір 
буында оның біліктерінің саны мен орналасу жағдайына карай таралады.
Байламдар: а) берілген айналу білігіне перпендикуляр және ә) негі- 
зінен оның шеттері бойынша орналасады.
Олар буынның берілген қозғалыс жазықтығында жатады.
Мәселен, саусақаралық бір фронталды айналу білігі бар буында, 
бағыттаушы байламдар, оның бүйірлерінде (ligg. collateralia) верти- 
калды орналасады. Екі білікті шынтақ буынында, ligg. collateralia 
вертикалды, фронталды білікке перпендикуляр бойымен жүреді, ал ligg. 
anulare горизонталды, вертикалды білікке перпендикуляр орналасады. 
Акырында, коп білікті үршык буынында байламдар түрлі бағыттарда 
орналасады.
171


Буындардың жіктелуі мен сипаттамасы
Буындарды мынадай принциптер бойынша жіктеуге болады: 1) буын- 
дық беттердің саны бойынша; 2) буындық беттердің пішіні бойынша; 3) 
қызметі бойынша.
Буындық беттердің саны бойынша былай ажыратады (81-сурет):
1. 
Тек 2 буындық беті бар 
қарапайым буын (art. simplex)
мысалы, 
саусақаралық буындар.
81 - с у р е т. Буындық беттердің түрлері 
(үлгі).
А шығыршықтәрізді буын;
Б - эллипстәрізді буын; В - ерто- 
қымтәрізді буын; Г - шартәрізді буын.
2. Екіден көп буындасқан 
беті бар 
курделі буын (art.
composita),
мысалы, шынтақ 
буыны. Күрделі буын бірнеше 
қарапайым буындасудан тұра- 
ды, оларда қозғалыс жеке-жеке 
жүре алады. Күрделі буында 
бірнеше буындасудың болуы 
олардың байламдарының ор- 
тақтығын қамтамасыз етеді.
3. Буынды екі камераға (екі 
камералы буын) бөлетін буын- 
ішіндегі шеміршегі бар 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   199   200   201   202   203   204   205   206   ...   369




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет