«Оқушылардың функционалдық оқу сауаттылығын арттыру жолдары» атты коучингінің жоспары Коучингтің тақырыбы


Тақырыбы:Оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту жолдары



бет13/21
Дата19.04.2023
өлшемі0,49 Mb.
#84363
түріБағдарламасы
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   21
Тақырыбы:Оқушылардың функционалдық сауаттылығын дамыту жолдары

1. Функционалды сауаттылық ұғымы


2. Ұлттық жоспардың мақсаты мен міндеттері
3. Мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту бойынша ағымдағы жағдайды талдау
4. Мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту тетіктері
5. Ұлттық жоспарды іске асырудан күтілетін нәтижелер
1.Функционалды сауаттылық ұғымы
Функционалдық сауаттылық дегеніміз не? Бұл сұраққа мынандай деректер келтіруге болады.
ХХ ғ. 60-70-жылдары орын алған әлемдік білім дағдарысы халықтың функционалдық сауаттылығына ауыр да, қатал әсерін тигізді. Мамандардың айтуынша, тіпті бұл дағдарысқа міндетті білім алу шарасы ғасыр бойы жүргізіліп келе жатқан дамыған елдер де ұшыраған.
Ресми дерек 1990-жылдары АҚШ-та 25 миллион функционалдық сауатсыз адам тіркелгенін көрсетті. Ал 2007 жылы АҚШ-тың Ұлттық комиссиясы төмендегідей сандық мәлімет келтірген: ересек американдықтардың 23 миллионы сауатсыз болса, оның ішінде 40 % – жастар.
2009 жылы Еуропалық Одақтың мәлімдеуінше, Польша мен Германиядағы мектеп жасындағы балалардың 40 % әдеби мәтінді түсінуге қиналатындығы дәлелденген. Бұлар мектептен білім алса да, қызмет жасауға келгенде қарапайым жазу үлгісін білмейтіндігін көрсеткен. Тіпті олар әр түрлі жағдайда кездескен бланкіні толтыра алмай, ондағы ақпараттың мәнісін түсіне алмапты. Бір қызығы, олар теледидарда не айтылып жатқанын, жалпы айтқанда, күнделікті өмірдің есебін білмейтін болып шыққан. Соның салдарынан жұмыссыздық, өндірістегі апат, жазатайым оқиғалар, жарақат алулар көбейіп кеткен. Жалпы, барлық зерттеушілердің болжамы бойынша адамдардың сауатсыздық деңгейінің төмендеуі, оларға дұрыс білім беріп, тиянақты оқытпаудан, оқырман болуға үйретпеуден болған көрінеді. Сақтанбау, ұқыпсыздық, байқаусыздық, апаттар: мұның бәрі ережені дұрыс оқымағандықтан, түсінбегендіктен, санаға сіңірмегендіктен орын алып отыр.
Қазақ маманы С.Раевтың ойынша, сауатсыздық дерті адамға кішкентай кезінен бастап жұғады екен. Әсіресе бүлдіршінді жазу мен оқуға баули бастаған 1-ден 3-сыныпқа дейінгі аралықта пайда болады. Яғни, үшінші сынып оқушысы ешқашан кітапханаға бармаса, оқулықтан басқа ешқандай кітап оқымас тағы бір ертеңгі сауатсыздың дүниеге келгені. Ғалымдардың айтуынша, 8-сыныптан бастап оқушылардың 60 % өз бетімен жазып-оқуға деген ынтасы жоғалады екен. Тіпті түлектердің үштен бірінің оқуға мүлдем құлқы болмайтын көрінеді.
Осы мәселені анықтау күн тәртібіндегі негізгі мәселеге айналды. Сараптама нәтижесіне көз салсақ, бiлiм құрылымдарының білім алушыларды қоғамдық-шығармашылық өмiрге араласуына бағытталмағанын байқаймыз. Басқаша айтқанда, дәлел бар да, оның iске асыру жоқ. Содан болар мемлекет басшысы Н.Назарбаевтың өзінің жыл сайынғы Жолдауында «функционалдық сауаттылықты арттыруды» негізгі тапсырма етіп жүктеуі бекер емес.
Елбасы дұрыс айтады, «Білім беру тек қана оқытумен ғана шектелмей, оны керiсiнше, әлеуметтiк адаптация процесіне бейiмдеу қажет».
Сонымен, функционалдық сауаттылық дегеніміз не? 
Функционалдық сауаттылығы дегеніміз - адамдардың әлеуметтік, мәдени, саяси және экономикалық қызметтерге белсене араласуы, яғни бүгінгі жаһандану дәуіріндегі заман ағымына, жасына қарамай ілесіп отыруы, адамның мамандығына, жасына қарамай үнемі білімін жетілдіріп отыруы.
Ондағы басты мақсат жалпы білім беретін мектептерде ҚР зияткерлік, дене және рухани тұрғысынан дамыған азаматын қалыптастыру, оның әлемде әлеуметтік бейімделуі болып табылады.
Мұндағы басшылыққа алынатын сапалар: 

  • белсенділік 

  • шығармашылық тұрғыда ойлау

  • шешім қабылдай алу

  • өз кәсібін дұрыс таңдай алу

  • өмір бойы білім алуға дайын тұруы болып табылады

Бұл функционалдық дағдылар мектеп қабырғасында қалыптасады.


2.Ұлттық жоспардың мақсаты мен міндеттері
Функционалдық сауаттылықты дамытудың жалпы бағдары 2011-2020 жылының Мемлекеттік бағдарламасында айқын көрсетілген және де Елбасы Н.Назарбаевтың «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты» атты 2012 жылғы 27 қаңтардағы Қазақстан халқына Жолдауында мектеп оқу­шыларының функционалдық сауат­ты­лығын дамыту мақсатында бес жылдық ұлттық жоспарды қабылдау міндеті қойылғанды.
Аталған міндет Қазақстанның әлемдегі бәсекеге қабілетті елдің қатарына кіруі процесінде де маңызды болып табылады. Еліміз үшін маңызды болып табылатын аталған стратегиялық міндетті шешу жағдайында тұлғаның ең басты функциялық сапалары белсенділік, шығармашыл тұрғыда ойлауға және шешім қабылдай алуға, кәсіби жолын таңдай алуға қабілеттілік, өмір бойы білім алуға дайын тұруы болып табылады. Бұл функционалдық дағдылар мектеп қабырғасында қалыптасады.
Елбасы тапсырмасының негізінде 2012 ж. 25 маусымында Үкімет қаулысымен бекітілген «Мектеп оқушыларын функционалдық сауаттылығын дамыту жөніндегі 2012–2016 жылдарға арналған» ұлттық іс-қимыл жоспары қабылданды.Олмектеп оқушыларының функциялық сауаттылығын дамыту процесін мазмұндық, оқу-әдістемелік, материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар кешенін қамтиды. Ұлттық жоспар Қазақстан Республика­сындағы білім сапасын жетілдірудің негізгі бағдары ретінде мектеп оқушыларының функционалдық сауаттылығын дамыту іс-қимылдарының мақсаттылығын, біртұтастығы мен жүйелілігін қамтамасыз етуге арналған.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   21




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет