«Көзге түртсе көргісіз» (қап-қараңғы)

. 10. Отбасы,үйлену,туыс,дос,жолдас туралы айтылған мағыналас фразеологизмдер.

Мақал-мәтелдер бірнеше ғасырлар бойында жасалып,қалыптасып, құрамындағы сөздердің орны әбден тұрақтанған сөздер. Белгілі бір ойдың тұжырымын береді. Мақалда ой неғұрлым ашық айтылады. Құрылысы жағынан 2 немесе 3 бөлімді болып келеді.Мәтелде ой тұспал түрінде келеді.Мәтел көбінесе бір бөлімді болып келеді. Сөз анасы-мақал. Әдемі ұйқасқа құрылған, қысқа да нұсқа,терең мағына беретін, айтайын деген ойыңды дәл жеткізе алатын,өлең түрінде немесе қара сөзбен келетін нақыл сөз .Мәтел- қарама-қарсы шендестіруі жоқ, тұспалмен жеткізетін,мақалға ұқсас нақыл сөз. Тіліміздегі мақал-мәтелдер де тұрақты тіркестерге жатады. Бірақ,барынша тар ұғымда алынатын фразеологизмдер мен мақал-мәтелдердің арасында үлкен айырмашылық бар. Мақал-мәтелдер фразеологизмдерден өзінің сөз қолданыс,мағыналық жағынан ерекшеленіп тұрады. Ішкі мазмұны,сыртқы түрі жағынан яғни өздерінің семантикасы,грамматикалық құрылысы жағынан мақал-мәтелдердің фразеологизмдерден елеулі айырмашылығы бар.Фразеологзмдерге кейбір ұқсастықтары бола тұра, мақал-мәтелдер сөз саптаудың дербес түрі болып табылады. Демек, олардың өздеріне тән лексика-семантикалық,грамматикалық ерекше белгілері болады. Атап айтсақ, мақал-мәтелдерді кейіпкердің танымы мен болмысына қарай ұтымды пайдалана алғанын, тұрақты тіркестерді кейіпкер танымына сай етіп қолданғанын шығарманы оқи отырып, көз жеткіземіз