1. -ң, -ың, -ің, -аң, -ең
жұрнағы. Бұл жұрнақ
арқылы туынды еліктеу сөздер жасауға мынадай
формалар негіз болады:
а)
Н егізгі
(түбір)
еліктеу сөздер.
Бұлардан
жасалған туынды формаларға мынадай еліктеуіш
сөздер жатады:
арс-аң, ырс-ың, борс-ың, борт-аң,
бырт-ың, барп-аң, болп-аң, елп-ең, жалт-аң, жымп-
ың, томп-аң, быж-ың, кілт-ің, мырс-ың, қалт-аң,
қорс-аң, тарс-аң, қорп-аң
т.б.
ә)
Кейбір атауыш сөздер
(есімдер мен етістік-
тер). О ларға, мысалы , мынадай туынды еліктеу
сөздер жатады:
ала-ң, ағар-аң, быпға-ң, дал-аң, до-
мала-ң, жайқа-ң, жайна-ң, жырт-ың, иір-ең, көлбе-
ң, қара-ң, қызар-аң, тербе-ң, сыла-ң, шаңқа-ң
т.б.
б) Кейбір жеке-дара қолданылмайтын фор-
малар.
Ондай ф орм алар бейнелеу етістіктеріне
де және басқа есімдерге де негіз болған. Ол ф ор-
малар қазіргі кезде жеке-дара түбір есебінде қол-
данылмайды, бірақ бастапқы кездерде еліктеу
(бейнелеуіш) сөздердің түбір формалары болған
деп жорамалдауға болады. Оларға, мысалы, мы-
надай туынды еліктеу сөздердің түбірлері жата-
ды:
арб-аң
(арбай),
ерб-ең
(ерби),
жарб-аң
(жар-
би),
кірб-ең
(кірби),
қорб-аң
(қорби),
адыр-аң
(адырай, ады рақ),
ажыра-ң
(аж ырай),
бадыра-ң
(бадырай, бадырақ),
бажыра-ң
(бажырай),л*шш-
аң
(майми, маймақ),
кірж-ің
(кіржи, кіржік),
қайқ-
аң
(қай қай ,
қ ай қи , қай қы , қ ай қақ),
қиқ-аң
(қиқаң, қ и қи , қ и қ а
к),күрж -ің
(күржи, күржік),
қылм-ың
(қылми, қылымсы),
соп-аң
(сопай, сопи,
сопақ),
сид-аң
(сиди, сида),
шош-аң
(ш ош ақ,
шош тиған) т.б.
2.
Достарыңызбен бөлісу: |
