лексика-грамматикалық категория деп
аталады.
Ал грам м ати калы қ немесе категори ялы қ
ж ұрнақтар озі ж алған ған түбірге таза граммати-
калы қ м ағы на үстеп, грамматикалық категория
жасайды ж әне ол категорияны ң грамматикалық
сипаты создің түбір тұлғасы нан озгеше болады.
М ысалы, есімш е, косемш е, рай, ш ақ тұлғалары
етістіктің таза ф ам матикалы қ категорияларының
парадигмалық ж ұрнақтары болып саналады да,
түбір тұлғаларды жіктеуге және етістіктің негізгі
қызметі - предикат қызметін атқаруға дәнекер
ж әне негіз болып тұрады.
Осы тұрғы дан келгенде зат есімнің коптік
категориясыны ң негізгі корсеткіші деп танылып
жүрген коптік жалғауды да жал ғау деп тану қиын-
ақ. Ойткені коптік тұлға сойлемде соз бен созді
байланыстыру қызметін атқармайды, озі жалған-
ған созге коптік ұғым ғана үстейді. Мысалы,
бала отыр, балалар отыр, жақсы бала, жақсы балалар тәрізді соз байланыстарынайа./гд созіндегі коптік
-лдртұлғасы ны ң ешбір қатысы жоқ. Коптік фор-
ма тек 2-жақта жіктік жалғаумен қабаттасып кел-
генде, соз бен созді байланы стыруға қатысады:
сендер келсең-дер (сендер келсең не
сен келсеңдер емес), сіз-дер оқыңыздар (сіздер окыңыз не
сіз оқыңыздаре мес) т.б.
Ф орма тудырушы қосы м ш аларды ң жалғау-
лар тобы н а тәуелдік, грам м ати калы қ септік,
колемдік септік, жіктік жалғаулар жатады.
Ж алғауларды ң соз бен созді байланыстыру
қызметінде басқа да ерекшеліктері, атап айтқан-
да, сойлемде түсіп қалып, ж асырын қолданылу,
нольдік форма қасиеті бар. Мысалы, атау септіктің
3-ж ақ ж іктік жалғаудың (косемш е ф ормалары -
нан кейін ж алғанғанда және бұйры қ райдан ба-
сқа) арнайы жалғау тұлғасы ж оқ, нольдік форма
болып саналады. Ілік, табыс септік жалғаулары-
ның түсіп қалып жұмсалуы тілімізде жиі кезде-
сетіні белгілі. Сонымен бірге басқа септік тұлға-
лары да, жіктік, тәуелдік жалғаулардың да түсіп
қолданылуы кездесіп отырады.
Біздің, сіздің,
