ФОНЕТИКА Жасалымы: тіл ұшы мен қызыл иек өзара
жымдаса тоғысады (1), жасалу орнына қарай тіл
ұшы; тіл ауыз қуы сы нда ілгері итініп жатады
(6), тілдің ж аты сы на қарай ілгерінді; дауыс
желбезегі жартылай тербеледі (5-3), желбезек
қаты сы на қарай тербеліңкі; ерін жазылып (езу
тартып) барып жасалады (1-3), ерін қаты сы на
қарай езулік дыбыс болып табылады.
Айтылымы: тіл ұшы мен қы зы л иек өзара
босаң тоғы сады , тоғы сы м күш іне қарай босаң
тоғысыңқы; ауыз қуысы кішірейіп, көмей қуысы
үлкейеді, үстеме жасалым орны на қарай ауыз
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стіл ім і: тіл ұ ш ы м ен қ ы з ы л и е к т ің
тоғы сы м ы босаң леппен аяқталады , тоғы сым
бітім іне қарай б осаң лепті; дауы ссы з ызы ң
ды бы сталады , үн қаты сы на қарай ұяң; әуез
қаты сы на қарай жіңіш ке және езу әуезді дыбыс
болып табылады.
Д 1 жіңіш ке езулік түрінің айырым белгілері
Жасалым белгілері: тіл ұшы, тоғы сы ңқы ,
ілгерінді, тербеліңкі (ұ я ң ), езулік дауы ссы з
дыбыс.
Айтылым белгілері: босаң тоғы сы ңқы , ауыз
қуысты дауыссыз дыбыс.
Естілім белгілері: босаң лепті, ұяң (ызың),
жіңіш ке, езу әуезді дауыссы з дыбыс.
Жалпы сипаттамасы: тіл ұшы, тоғы сы ңқы ,
ұяң, ілгерінді (жуан), езулік дауыссыз дыбыс.
Ж уан еріндік түрі: Д Ұ Р Ы С , Д О С т.б.
(17- 3- сурет) Жасалымы: тіл ұшы мен қы зыл иек өзара
жымдаса тоғысады (1), жасалу орнына қарай тіл
ұшы; тіл ауыз қуы сы нда кейін шегініп жатады
(8), тілдің ж аты сы н а қарай кей ін ді; дауыс
желбезегі жартылай тербеледі (5-3), желбезек
қаты сы на қарай тербеліңкі; ерін дөңгеленіп
(сүйірленіп) барып жасалады (1-2), ерін қатысына
қарай еріндік дыбыс болып табылады.
Айтылымы: тіл ұшы мен қы зыл иек өзара
босаң тоғы сады , тоғы сы м күш іне қарай босаң
тоғы сы ңқы ; ауыз қуысы үлкейіп, көмей қуысы
кішірейеді, үстеме жасалым орнына қарай көмей
қуысты дыбыс болып табылады.
Е стілім і: тіл ұш ы м ен қ ы зы л и е к т ің
тоғы сы м ы босаң леппен аяқталады , тоғысым
бітім іне қарай босаң лепті; дауы ссы з ызың
дыбысталады, үн қаты сы на қарай ұяң; әуез
қаты сы на қарай жуан ж әне ерін әуезді дыбыс
болып табылады.
Д° жуан еріндік түрінің айырым белгілері
