М. Ӛ. МҰҚашева, Ұ. Т. Махажанова

 
4.11-сурет. а) Унерверсал программа терезесі 
 
 
 
4.11-сурет. б) Музыка терезесі 
 

 
4.11-сурет. с) Суреттер терезесі 
 
 
4.11-сурет. д) Анықтама терезесі 
  
1.«Универсал  -  программа»  /Form1/  терезедегі  компоненттер  қасиеттерінің    және 
оқиғаларының мәндері:  
 

Компоненттің аты 
Қасиеттерінің мәндері,  оқиғалары 
Form1 
Caption = 'Универсал-программа' 
МainMenu1 
 N1:     
      Caption = 'Тандау' 
 N2:  
        Caption = 'Музыка' 
        OnClick = N2Click 
 N3:  
        Caption = 'Суреттер' 
        OnClick = N3Click 
 N4: 
      Caption = 'Программа туралы' 
N5:     
        Caption = 'Аныктама' 
        OnClick = N5Click 
N6:    
        Caption = 'Программадан шыгу' 
        OnClick = N6Click 
 
Animate1 
Active = True 
    FileName = 'D:\WINDOWS\clock.avi'    
 
«Универсал- программа» терезесінің unit1 мәтіні:  
#include  
#pragma hdrstop 
#include "Unit1.h" 
#include "Unit2.h" 
#include "Unit3.h" 
#include "Unit4.h" 
//--------------------------------------------------------------------------- 

#pragma package(smart_init) 
#pragma resource "*.dfm" 
TForm1 *Form1; 
//--------------------------------------------------------------------------- 
__fastcall TForm1::TForm1(TComponent* Owner) 
: TForm(Owner) 
{ 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::N2Click(TObject *Sender) 
{ 
Form2->Show(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::N3Click(TObject *Sender) 
{ 
Form3->Show(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::N6Click(TObject *Sender) 
{ 
Form1->Close(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::N5Click(TObject *Sender) 
{ 
Form4->Show(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
 

2.  «Музыка»  /Form2/  терезедегі  компоненттер  қасиеттерінің    және  оқиғаларының 
мәндері:  
 
Компоненттің аты 
Қасиеттерінің мәндері,  оқиғалары 
Form2 
Caption = 'Музыка' 
MainMenu1 
 N1: 
      Caption = 'Файл' 
 N2:  
        Caption = 'Ашу' 
        OnClick = N2Click 
 N3:  
      Caption = 'Жyру' 
 N4: 
        Caption = 'Алга' 
        OnClick = N4Click 
 N5:  
        Caption = 'Кейiн' 
        OnClick = N5Click 
 
Label1 
Caption = 'Файл' 
Font.Height = -13 
    Font.Name = 'MS Sans Serif' 
    Font.Style = [fsBold] 
MediaPlayer1 
System  жапсырмасында орналасқан 
OpenDialog1 
Dialogs   жапсырмасында орналасқан 
Edit1 
Text   қасиеті тазаланады 
 
«Музыка» терезесінің unit2 мәтіні:  
#include  
#pragma hdrstop 

 
#include "Unit2.h" 
#include "Unit1.h" 
#include "Unit3.h" 
//--------------------------------------------------------------------------- 
#pragma package(smart_init) 
#pragma resource "*.dfm" 
TForm2 *Form2; 
//--------------------------------------------------------------------------- 
__fastcall TForm2::TForm2(TComponent* Owner) 
        : TForm(Owner) 
{ 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm2::N2Click(TObject *Sender) // Файл -> 
 Ашу  пунктінің коды 
{ 
if (OpenDialog1->Execute()) 
{   Edit1->Text=OpenDialog1->FileName; 
MediaPlayer1->FileName=OpenDialog1->FileName; 
MediaPlayer1->Open(); 
} 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm2::N4Click(TObject *Sender) 
{ 
Form3->Show(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm2::N5Click(TObject *Sender) 

{ 
Form1->Show(); 
} 
//---------------------------------------------------------------------------- 
 
3.  «Суреттер»  /Form3/терезедегі  компоненттер  қасиеттерінің  және  оқиғаларының 
мәндері:  
 
Компоненттің аты 
Қасиеттерінің мәндері, оқиғалары 
Form3 
Caption = 'суреттер' 
MainMenu1 
 N1: 
      Caption = 'Файл' 
 N2:  
        Caption = 'Ашу' 
        OnClick = N2Click 
 N3:  
      Caption = 'Жyру' 
 N4: 
        Caption = 'Кейін' 
        OnClick = N4Click 
 N5:  
        Caption = 'Программадан шығу' 
        OnClick = N5Click 
 
OpenPictureDialog1 
Dialogs   жапсырмасында орналасқан 
Image1 
Stretch = True  
 
«Суреттер» терезесінің unit3 мәтіні:  
#include  
#pragma hdrstop 

#include "Unit1.h" 
#include "Unit2.h" 
#include "Unit3.h" 
//--------------------------------------------------------------------------- 
#pragma package(smart_init) 
#pragma resource "*.dfm" 
TForm3 *Form3; 
//--------------------------------------------------------------------------- 
__fastcall TForm3::TForm3(TComponent* Owner) 
: TForm(Owner) 
{ 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm3::N4Click(TObject *Sender) 
{ 
Form2->Show(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm3::N5Click(TObject *Sender) 
{ 
Form1->Close(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm3::N2Click(TObject *Sender) 
{ 
if (OpenPictureDialog1->Execute()) 
Image1->Picture->LoadFromFile(OpenPictureDialog1->FileName); 
} 
 

4.  «Аныктама»  /  Form4/  терезедегі  компоненттер  қасиеттерінің    және  оқиғаларының 
мәндері:  
 
Компоненттің аты 
Қасиеттерінің мәндері, оқиғалары 
Form4 
Caption = 'Анықтама' 
BorderIcons = [biSystemMenu] 
biSystemMenu  =true 
biMinimize=false 
biMaximize=false 
biHelp=false 
Label1 
Caption = 
      'Программа    мәзірлермен  (MainMenu  жане  PopupMenu 
компоненттери ) жумыс жасауды корсететин демонстрациялык 
програма  болып  табылады.            Программада    музыкалык 
файлдарды  тындау  ушин  MediaPlayer,    Image,  OpenDialog, 
OpenPictureDialog  компоненттери пайдаланылды.' 
WordWrap = True 
PopupMenu1 
Caption = 'Бул контекстик мәзір -PopupMenu' 
Button1 
Caption = 'КЕЙIН' 
PopupMenu = PopupMenu1 
OnClick = Button1Click 
 
 
«Анықтама» терезесінің unit4 мәтіні:  
#include  
#pragma hdrstop 
#include "Unit1.h" 
#include "Unit4.h" 
//--------------------------------------------------------------------------- 
#pragma package(smart_init) 
#pragma resource "*.dfm" 
TForm4 *Form4; 
//--------------------------------------------------------------------------- 

__fastcall TForm4::TForm4(TComponent* Owner) 
: TForm(Owner) 
{ 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm4::Button1Click(TObject *Sender) 
{ 
Form1->Show(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
 
Ӛзіндік жұмыс тапсырмалары 
 
1.
 
Бір  ӛлшемді  массив  элементтерін  клавиатурадан  енгізу  немесе  кездейсоқ  сандармен 
толтыру  қажет.  Алынған  элементтердің  ең  үлкені  мен  ең  кішісін  анықтап  және 
олардың орналасу ретін табуға программа құру керек.  
2.
 
Формаға қойылған негізгі мәзірдің «Форма түсі» пункті арқылы форманы түрлі түске 
бояуды,  «Мәзір  пунктін  басқару»  арқылы  пункттердің  қасиеттерін  ӛзгертуді  және 
Label  компонентінің контекстік мәзірінің пункті арқылы арқылы  Label  компонентіне 
мәтін жазуға программа құру қажет.  
3.
 
Берілген  бір  ӛлшемді  массивтің  элементтерінің  қосындысын  табу  программасын 
құрыңыз  /Нұсқау:  массивті  енгізуде  MainMenu,  қосынды  табуда  PopupMenu 
компонетін пайдаланыңыз/. 
4.
 
Ақша 
айырбастау 
пунктіндегі 
таблонның 
жұмысын 
мәзірлер 
арқылы 
программалаңыз. 
5.
 
Бағдаршамның жұмысын түсіндіруді мәзірлерді пайдаланып  программалаңыз. 
6.
 
Келушінің сұранысына қарай асхана  мәзірінен  ақпарат беретін программа құрыңыз.  
7.
 
Қолданушының  таңдауы  бойынша  жазықтық  фигуралардың  /үшбұрыш,  тӛртбұрыш, 
трапеция  және  т.  б./    периметрі  мен  ауданын  есептейтін  программа  құрыңыз. 
Мәзірлерді пайдаланыңыз. 
8.
 
Бір ӛлшем бірлігінен басқа ӛлшем бірлігіне кӛшіруді программалау (мысалы, метрді 
сантиметрге, килограммды  тоннаға немесе т. б.). Ескі ӛлшем бірліктерін және қазіргі 
ӛлшем бірліктерін пайдаланыңыз. 
9.
 
Сандық  массивті  толтыратын  және  сұрыптайтын  және  т.б.  амалдарды  орындайтын 
программаны мәзірлер кӛмегімен жазыңыз.  
10.
 
Memo      компонентіндегі  мәтінді  сақтайтын  және  форматтауды  /шрифтіні  ӛзгерту, 
түстерін ӛзгерту/ мәзірлер арқылы орындайтын программа құрыңыз.  
 
7 - зертханалық жұмыс.  

Массивтермен жұмыс жасауға арналған  компоненттер 
 
Әдістемелік нұсқаулар 
 
Мәліметтерді  кестелер  түрінде  беруді  ұйымдастыру.  C++  Builder  ортасында  қосымша 
құруда  мәліметтерді  кестелер  түрінде  беру  үшін  Additional  жапсырмасындағы  StringGrid 
және DrawGrid компоненттері /4.12-сурет/ қолданылады. 
 
 
 
Additional  панелінің    StringGrid  және  DrawGrid  компоненттері.  DrawGrid,  StringGrid  
компоненттерін  формаға  орналастырғанда,  жай  ғана,  бос  ұяшықтары  бар  кестелер  немесе 
торкӛздер  пайда  болады,  ал  программманың  орындалуы  барысында  ұяшықтардың 
мәліметтермен толтырылуын  программист ӛзі ескеруі тиіс.   
Кесте  ӛлшемін  (баған  және  жол  санын)  Longint  типті  ColCount  және  RowCount 
қасиеттері  анықтайды.  Қалыпты  күйде  олардың  мәндері  5-ке  тең.  Баған  мен  жолдың 
нӛмірлері нӛлден бастадады, яғни кесте ӛлшемі 6х6. 
void __fastcall TForm1::Button1Click(TObject *Sender) 
{ 
int I, J, K; 
K = 0; 
for (I = 0; I < StringGrid1->ColCount; I++) 
for (J = 0; J < StringGrid1->RowCount; J++) 
StringGrid1->Cells[I][J] = IntToStr(++K); 
} 
Кестедегі бағандардың енін  ӛзгерту үшін типі іnt болатын DefaultColWidth қасиеті, ал 
кесте жолының биіктігін ӛзгерту үшін  DefaultRowHeight қасиеттері қолданылады. Мысалы, 
программада  терезенің  ӛлшемдері  ӛзгергенде  кесте  ұяшықтарының  /баған  мен  жолдың/ 
ӛлшемдерін ӛзгерту келесі түрде жазылады: 
  
void __fastcall TForm1::FormCreate(TObject *Sender) 
{ 
4.12-сурет.  StringGrid компонентiн таңдау 
 

if (DrawGrid1->DefaultColWidth > 90) 
DrawGrid1->GridLineWidth = 2; 
else 
DrawGrid1->GridLineWidth = 1; 
} 
 
 
GridLineWidth  қасиетін  кесте  ұяшығын  кӛмкеріп  тұрған  сызықтарының    қалыңдығын 
немесе  жіңішкелігін  беру  үшін  қолданады.  Әдетте  оның  мәні  1-ге  тең  болып  тұрады,  егер 
оны 3-ке ӛзгертсеңіз онда кесте ұяшықтары қалың бояулы сызықпен кӛмкерілетін болады. 
 
Жаттығу жұмыстары 
 
А(5,5)  матрицаның  бағандары  мен  жолдарын  алмастырғанда  шығатын  матрицаны 
кӛрсетіңіз. Программа терезесі 4.12-суретте кӛрсетілген. 
 
 
4.12-сурет.  Программа терезесі. 
 
Программа терезесіндегі компоненттердің қасиеттерін ӛзгерту: 
 
Компонент 
Компоненттің 
қасиеттері 
Мәндері 
Form1 
Caption  
 'StringGrid  мысалы' 

Label1 
Caption  
'Бастапкы кесте' 
Label2 
Caption 
'Сонгы кесте' 
StringGrid1 
StringGrid2 
 
Немесе 
StringGrid1-ді 
кӛшіріп  алып 
қайтадан 
қоюға 
да 
болады 
ColCount 
5    (бағандарының саны) 
RowCount 
5    (жолдың саны) 
FixedCols 
0  (бекітілген  немесе  қозғалмайтын  баған 
саны) 
FixedRows 
0  (бекітілген  немесе  қозғалмайтын  жолдар 
саны) 
DefaultRowHeight 
20  (жолдың биіктігі) 
DefaultColWidth 
50  (бағанның ені) 
Height 
113  (  кесте  сыртындағы  тіктӛртбұрышты 
облыстың  биіктігі)   
Width 
265  (  кесте  сыртындағы  тіктӛртбұрышты 
облыстың  ені)   
Options->goEditing 
True (ұяшыққа мәлімет енгізуге болады) 
Options-> 
AlwaysShowEditing 
True  (енгізу  фокусы  орналасқан  ұяшықты 
редакциялуға болады) 
Options->goTabs 
True  (Tab  пернесін  басып  ауысуға  болады 
(Shift+Тab)) 
PopupMenu 
PopupMenu1 
MainMenu1 
 
N1: 
      Caption = 'ТЕРЕЗЕ' 
N3:  
        Caption = 'Жабу' 
        OnClick = N3Click 
N2: 
      Caption = 'КЕСТЕ' 
N4: 
        Caption = 'Толтыру' 
        OnClick = N4Click 
N5: 

        Caption = 'Тазалау' 
        OnClick = N5Click 
PopupMenu1 
N6:  
      Caption = 'толтыру' 
      OnClick = N6Click 
N7: 
      Caption = 'тазалау' 
      OnClick = N7Click 
Button1 
Caption = 'Алмастыруды орындау' 
OnClick = Button1Click 
 
 
Программа мәтіні: 
#include  
#pragma hdrstop 
#include "Unit1.h" 
#include "stdlib.h" 
//--------------------------------------------------------------------------- 
#pragma package(smart_init) 
#pragma resource "*.dfm" 
TForm1 *Form1; 
//--------------------------------------------------------------------------- 
__fastcall TForm1::TForm1(TComponent* Owner) 
: TForm(Owner) 
{ 

} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::N3Click(TObject *Sender) 
{ 
Form1->Close(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::N4Click(TObject *Sender) 
{ 
for(int i=0;i<5;i++) 
for(int j=0;j<5;j++) 
StringGrid1->Cells[i][j]=IntToStr(i+j-2); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::N5Click(TObject *Sender) 
{ 
for(int i=0;i<5;i++) 
StringGrid1->Rows[i]->Clear(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::N6Click(TObject *Sender) 
{ 

for(int i=0;i<5;i++) 
for(int j=0;j<5;j++) 
StringGrid1->Cells[i][j]=IntToStr(rand()%100-27); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::N7Click(TObject *Sender) 
{ 
for(int i=0;i<5;i++) 
StringGrid1->Cols[i]->Clear(); 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
void __fastcall TForm1::Button1Click(TObject *Sender) 
{ 
for(int i=0;i<5;i++) 
for(int j=0;j<5;j++) 
StringGrid2->Cells[j][i]=StringGrid1->Cells[i][j]; 
} 
//--------------------------------------------------------------------------- 
 
Ӛзіндік жұмыс тапсымалары 
 
Тапсырманы орындауға нұсқау! 

 
Тапсырманы орындау барысында құрылатын қосымшада массив элементтерін енгізу 
екі түрлі жолмен жасалуы керек : 

 
«ЕНГІЗУ»  командасы арқылы қолданушы ӛзі енгізеді;  

 
«ТОЛТЫРУ» командасы арқылы автоматты түрде толтырылады; 


 
Массив  элементтерімен  жасалатын  операциялар  мәзір  командаларының  кӛмегімен 
орындалуы қажет; 

 
Массив түрлендірілген жағдайда бастапқы массив пен алынған жаңа массив екі түрлі 
кестеде кӛрсетілуі қажет; 

 
Қосымша құруда осыған дейін қарастырылған мәтінмен жұмыс жасау компоненттері, 
тізімдер,  ауыстырғыштар,  мәзірлер,  командалық  батырмалар,  диалогтық  терезелер 
және олардың қасиеттері мен әдістері пайдаланылуы қажет. 
 
1-тапсырма 
 
#
№ 
Матриц
а 
Тапсырмалар 
Шектеу 
1.
 
1 
A(5,7) 
Матрицаның 
әрбір 
бағанының 
оң 
элементтерінің 
қосындысын  және  олардың  санын  есте  сақтау.  Нәтижесін 
екі жол түрінде  шығару. 
Aij>0 
2.
 
2 
A(N,M) 
Матрицаның әрбір жолының оң элементтерінің қосындысын 
және  олардын  санын  есептеп  есте  сақтау.Нәтижесін  екі 
баған түрінде баспадан шығару. 
N<=4 
M<=5 
3.
 
3 
B(N,N) 
Матрицанын  бас  диагоналындағы  және  одан  тӛмен  
орналасқан    элементтердің  қосындысын  және  элементтер 
санын есептеу. 
N<=6 
4.
 
4 
B(N,N) 
Матрицаның  бас  диагоналынан  тӛмен  орналасқан  оң 
элементтерінін  қосындысын  және  олардың  элементтер 
санын есептеу. 
N<=4 
Bij>0 
5.
 
5 
D(K,K) 
Матрицаның жұп орындағы элементтерінің  элементтерінін 
орнына нольдерді жазып және матрицаны баспаға  шығару. 
K<=5 
 
2-тапсырма /қиынырақ есептер/ 
 
1. 
А(4,3)  матрицаның  элементтері  екі-үш  таңбалы  немесе  одан  да  кӛп  таңбалы 
сандар болсын. Матрицаның әрбір элементін оның цифрларының қосындысымен 
алмастыру керек. Шыққан матрицаны кӛрсетіңіз.  
2. 
А(4,4)  матрицаны  сағат  тілінің  бағытымен    90  градусқа    бұрғанда  шығатын 
матрицаны кӛрсетіңіз.  
3. 
А(7,5) матрицаның элементтерін жол бойынша сұрыптап орналастырыңыз. 
4. 
А(5,7) матрицаның элементтерін баған бойынша сұрыптап орналастырыңыз. 
5. 
А(10) массив элементтерін  үш түрлі әдіспен сұрыптаңыз /алмастыру әдісі- метод 
обмена  или  пузырька,    тікелей  таңдау  әдісі-метод  прямого  выбора,  орындары 

бойынша сұрыптау-сортировка с вставкой/  
 
 
8 - зертханалық жұмыс.  
Ерекше жағдайларды ӛңдеу түсінігі. Ерекше жағдайлар класы 
 
Әдістемелік нұсқаулар 
 
Ерекше  жағдайлар  түсінігі  қосымшаның  орындалуы  кезіндегі  пайда  болатын 
қателермен байланысты қарастырылады. Программист ӛзінің құрған қосымшасы орындалған 
кезде  болуы  мүмкін  қателерді  анықтап,  ол  қателер  бола  қалған  жағдайда  программа  қалай 
жұмыс жасауы керек екенін алдын-ала қамтамасыз етуі тиіс.  Жалпы программалау кезінде 
жіберілетін қателерді келесі топтарға бӛледі: 

 
Синтаксистік  қателер.  Синтаксистік  қателерге  программа  мәтінін  теру  кезінде 
операторлардың  қате  жазылуы,  операторларды  айыру  белгілерінің  қойылмауы, 
программа соңының кӛрсетілмеуі және т.б.  жатады. 

 
Логикалық қателер, есеп алгоритмінің дұрыс құрылмауынан болады.  

 
Динамикалық  қателер  бұл-  программаның  орындалуы  кезінде    пайда  болып  оның 
орындалу тәртібінің бұзылуына немесе нәтижесіз тоқтап қалуына әкеліп соқтыратын 
қателер.  
Ерекше  жағдайлар  класы.  C++  Builder  ортасындағы  ерекше  жағдайлардың  барлығы 
жеке  объектілер  ретінде  қарастырылады  және  бұл  объектілер  үшін  базалық  класс  TObject-
ден  тарайтын    TException  класы  болады,  программада  бұл  класстың  сипаттамасы  SysUtils  
стандарт модулінде беріледі.  
Қасиеттері.  TException  класынан  тарайтын  жоғарыда  аталған  тума  кластар  үшін  
анықталған қасиеттер:  
Message  қасиеті  (типі  AnsiString)    ерекше  жағдайдың  немесе  қатенің  сипаттамасын 
сұхбат терезіне шығару үшін қолданылады. 
__property AnsiString Message = {read=FMessage, write=FMessage}; 
HelpContext  қасиеті  (  типі  THelpContext)  анықтама  жүйесіндегі  объект  түрінде 
анықталған  қатеге  сәйкес  бӛлімнің  номерін  немесе  идентификатор  номерін  кӛрсету  үшін 
қолданылады. 
__property int HelpContext = {read 
=FHelpContext, write=FHelpContext, nodefault}; 
Ерекше  жағдайларды  ӛңдеу.  Қосымшаларда  ерекше  жағдайларды  ӛңдеу    екі  түрлі 
жолмен  жүзеге  асырылады:  ерекше  жағдайларды  жалпы  ӛңдеуші  /глобальный обработчик/ 
және  дербес  ӛңдеуші  /локальный  обработчик/.  Қосымшадағы  ерекше  жағдайларды  жалпы 
ӛңдеушінің жұмысын қамтамасыз ету Application объектісінің қызметіне жатады, Application 
объектісі  жүйе  тарапынан  ерекше  жағдайдың  пайда  болғаны  жӛнінде  хабар  алысымен 

TExceptionEvent      типіне  жататын  OnException  оқиғасын  генерациялайды  да,  осы  пайда 
болған оқиғаның ӛңдеушісі, қосымшадағы ерекше жағдайларды жалпы ӛңдеушінің қызметін 
атқарады.  Әдетте  қосымшалардағы  ерекше  жағдайларды  жалпы  ӛңдеуші  бұл-    Application 
объектісінің  әдісі болып есептелетін  HandleException(System::TObject* Sender); функциясы. 
Бұл  функция  арқылы  шақырылатын  қосымшаның  ShowException(System::TObject* 
ExceptObject,  void  *  ExceptAddr);  әдісі,  пайда  болған  ерекше  жағдайдың  сипаттамасын 
экранға,  сұхбат  терезесіне    шығарады,  мысалы  қосымшаның  орындалуы  кезінде  «нольге 
бӛлу немесе бӛлшектің бӛлімі нольге тең» болған ерекше жағдайларда жалпы ӛңдеуші бұл 
жӛнінде қолданушыға хабарлайды /4.13- сурет/. 
 
 
4.13-сурет. Ерекше жағдайды жалпы 
ӛңдеуші қызметінің мысалы 
 
Программада дербес ӛңдеушіні қолданудың жолдары: 

 
try ... catch  блогында ерекше жағдайды ӛңдеу; 

 
try ... __finally  блогын пайдаланып кодты «мусордан» тазалау. 
try  ...  сatch    операторы.    Ерекше  жағдайларды  ӛңдеуде  программисттің  дербес 
ӛңдеушілерді қолдануы үшін  try ... сatch операторы пайдаланылады. 
Жалпы жазылуы: 

жүктеу/скачать 2,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: