М. Ӛ. МҰҚашева, Ұ. Т. Махажанова

енгізуге мүмкіндік береді.  
 
Expression  Expression  диалогтік  панелін  экранға  орналастырады,  ол  есептейтін  ӛріс 
құруға мүмкіндік береді.  
 
SQL  
Генерацияланған SQL- сұраныстың мәтіні бар терезе шығарады.  
 
Run  
Выполняет сгенерированный запрос и выводит на экран результаты. 
 
OK  
TQuery  компонентінің  қасиетіне  генерацияланған  сұранысты  меншіктейді 
және Visual Query Builder жабады. 
 
Cancel  
TQuery  компонентінің  қасиетіне  генерацияланған  сұранысты  меншіктеуді 
болдырмайды және Visual Query Builder жабады. 
 
Help  
Visual Query Builder үшін жүйелік кӛмекті экранға шығарады. 
 
Add  Table  диалогтік  панелі  /4.23-сурет/  Visual  Query  Builder  ашылған  кезде  немесе 
диалогтік панелдің сәйкес батырмаларын таңдағанда пайда болады.  Ол сұранысқа кестелер 
енгізеді,  ағымдағы  ДҚ  барлық  кестелер  тізімін  шығарады.  Егер  Include  System  Tables 
опциясын белгілесек, сұраныстар құру үшін берілген ДҚ-ның жүйелік кестелері қол жетімді 
болады. 
 
 

4.24-сурет. Visual Query Builder  жұмыс бетінде тізімнен 
таңдаған кесте пайда болады 
 
Сұранысқа бір немесе бірнеше кесте енгізу үшін келесілерді орындау қажет: 

 
Егер  Add  Table  диалогтік  панелі  экранда  жоқ  болса,  оны  экранға  шығару  үшін  
инструменттер панелінен Table басылады. 

 
Диалогты  панелдегі  кесте  тізімінен  кесте  аты  таңдалады  және  Add  батырмасын 
басамыз.  Таңдалған  кесте  құрылы  сипаттамсы    Visual  Query  Builder  терезесінің 
жоғарғы бӛлігінде кӛрінеді. 

 
керекті  кестелер  сұранысқа  енгізілгенше  екінші  қадам  қайталана  береді,  соңынан  
Close  батырмасы басылады. 
Кестелердің бірінің бағанын сұранысқа енгізу үшін, баған атын таңдау керек және осы 
бағанды терезенің тӛменгі бӛлігіндегі кестеге орналастырады.  
 
 
4.25-сурет. Аралас сұраныс құру 
 
Бірнеше  кестелер  ақпараттарын  араластыру  үшін,  әртүрлі  кестелер  қалай 
байланысатынын  анықтау  керек.  Visual  Query  Builder  кӛмегімен  кестелер  байланысына 
қызмет ететін бағандарды анықтауға болады. осы мақсатта, кестеаралық байланысты жүзеге 

асыратын, байланысқан кестелердің бірінен баған атын таңдау керек, сосын тышқанның сол 
жағымен  басып  және  курсорды  басқа  кестенің  сәйкес  бағанына  алып  барамыз.  Нәтижесі  – 
суретте кӛрсетілген. 
Кестелердің  байланысу  критерийін  ӛңдеуге  және  кӛруге  болады,    яғни  Visual  Query 
Builder терезесінің жоғары бӛлігінде байланысты кӛрсететін сызықты екі рет шерту арқылы. 
Осылай Join диалогтік блогы пайда болады /4.26-сурет/: 
 
 
4.26-сурет. Кестелердің байланысу критерийін таңдау 
 
Сұраныстың  сұрыптау  критерийін  анықтау  үшін,  Visual  Query  Builder  терезесінің 
тӛменгі бӛлігіндегі кестеден Criteria жолын қолдану керек.  
Criteria  жолы  SQL  операторының  WHERE    ұсынған  сұраныс  ӛрнектерін  қабылдайды, 
кестеде кӛрсетілген:  
Ӛрнек 
Сипаттамасы 
= 
Тең  
> 
Үлкен  
< 
Кіші  
!= 
Тең емес  

Like 
Үлгiмен салыстырылатын символдар жолы 
Between 
Бастапқы мәннен кіші емес және соңғы мәннен үлкен емес  
In 
Тізім құрамында болады  
 
Есептейтін ӛріс құру үшін батырмамен инструменттер панеліндегі  Expression басамыз. 
Expression диалогтік панелі пайда болады /4.28-сурет/. 
 
4.28-сурет. Expression диалогтік панелін шақыру 
 
Expression  диалогтік  панелі  сұраныста  арифметикалық  операцияларды  кӛбейту, 
бӛлулер,  қосу,  алу,  бағандардың  аты  және  avg,  count,  min,  max,  sum  сияқты  құрама 
ӛрнектерді қолдануға мүмкіндік береді. 
Visual  Query  Builder-мен  генерацияланған  сұраныс  орындауға  болады.  Сұраныс 
нәтижесі  Result  Window  (нәтижелер  терезесі)  диалогтік  панеліндегі  экранда  кӛрінеді.    Бұл 
терезе бағандар сұранысы, таңдау критерийі, топтастыру және сұрыптау критерийлері дұрыс 
анықталғанына  кӛз  жеткізуге  мүмкіндік  береді.  Сұранысты  орындау  үшін,  батырмамен  
инструменттер  панеліндегі  Run-ды  басу  қажет.  Result  Window  терезесі  пайда  болады  /4.29-
сурет/. 

 
4.29-сурет. Сұраныс нәтижесі Result Window экранында кӛрінеді 
 
 
 
4.30-сурет. SQL Statement терезесіндегі 
SQL генерацияланған операторы 
 

 
 
Сұраныс мәтінін тексеруге болады,  SQL  Statement терезесін  қарау арқылы. Бүл терезе 
генерацияланған  SQL  операторын  кӛрсетеді.  Сұраныстар  бағаны,  таңдау  критерийі, 
топтастыру  немесе  сұрыптау  критерийі  ӛзгергенде  және  қосқанда  SQL  Statement  терезесі 
автоматты ӛңделеді /4.30-сурет/. 
Visual  Query  Builder  жұмысын  аяқтау  үшін  инструменттер  панеліндегі  жасыл  белгісі 
бар  батырманы  басу  керек.  Осыдан  кейін  TQuery  компонентінің  Visual  Query  Builder  
белсенді болған SQL қасиетіне  SQL-сұранысының генерацияланған мәтіні меншіктеледі. 
 
Жаттығу жұмыстары 
 
1-жаттығу.  
 
TQuery компонентін қолдану  
TTable,  TQuery,  TDataSource,  TDBGrid  компоненттерін  қолданып  қосымша  құрып 
кӛрейік.  Бұл  мақсатқа  Customer.db  және  Orders.db  кестелерін  пайдаланамыз,  олар  Borland 
C++  Builder  комплектісіне  кіретін  BCDEMOS  деректер  қорында  орналасқан.  Құрылған 
қосымша Customer кестесінен клиенттер тізімін, Orders кестесінен олардың тапсырыстарын 
шығару керек, сонымен қатар клиент нӛмірі диапазонын таңдауға рұқсат беруі қажет. 
Жаңа  прект  құрамыз  және  оның  басты  формасын  CUST1.CPP  деп,  ал  жобаны 
CUST.MAK деп сақтаймыз. 
 Форма  тақырыбын  "Контроль  заказов"  тақырыбына  ӛзгертеміз.  Формаға  TDBGrid 
компонентін,  екі  TGroupBox  компонентін,  бір  Ttable  компонентін,  екі  Tquery  компонентін, 
үш  TDataSource  компонентін  орналастырамыз.  GroupBox1  компонентіне  үш  TRadioButton 
компонентін  және  екі  TButton  компонентін  қоямыз.  GroupBox2  компонентіне  екі  TEdit 
компонентін және бір TButton компонентін қоямыз. 
 

 
4.31-сурет. CUST  қосымшасы формасына 
компоненттерді орналастыру 
 
Бұл компоненттерге келесі қасиеттерді орнатамыз: 
Компонент аты  Қасиеті  
Мәні  
Table1 
DatabaseName  BCDEMOS 
  
TableName 
CUSTOMER.DB 
  
Active 
False 
DataSource1 
DataSet 
Table1 
DBGrid1 
DataSource 
DataSource1 
Query1 
Database Name  BCDEMOS 
  
SQL 
select * from orders 
  
Active 
False 
DataSource2 
DataSet 
Query1 

Query2 
DatabaseName  BCDEMOS 
DataSource3 
DataSet 
Query2 
Button1 
Caption 
Открыть список &клиентов 
Button2 
Caption 
Открыть список &заказов 
RadioButton1 
Caption 
Клиенты 
  
Checked 
True 
RadioButton2 
Caption 
Заказы 
GroupBox1 
Caption 
  
GroupBox2 
Caption 
  
Button3 
Caption 
Установить &диапазон 
Edit1 
Text 
  
Edit2 
Text 
  
Label1 
Caption 
Начало: 
Label2 
Caption 
Конец: 
RadioButton3 
Caption 
Заказы клиентов 
 
Button1 батырмасына  OnClick оқиғасын құрамыз: 
 
void __fastcall TForm1::Button1Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
if (Table1->Active) 
 
{ 
 
Table1->Close(); 
 
Button1->Caption = "Ioe?uou nienie &eeeaioia"; 
 
} 
 
else 
 
{ 
 
Table1->Open(); 

 
Button1->Caption= "Cae?uou nienie &eeeaioia"; 
 
} 
 
}  
Енді    осы  батырманы  басқанда  Customer  кестесі  бірде  ашылады,  бірде  жабылады, 
сонымен қатар батырмадағы жазу ӛзгеріп отырады. 
Button2 батырмасына OnClick ӛңдеуші оқиғасын құрамыз :  
 
void __fastcall TForm1::Button2Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
if (Query1->Active) 
 
{ 
 
Query1->Active = false; 
 
Button2->Caption = "Ioe?uou список &caeacia"; 
 
} 
 
else 
 
{ 
 
Query1->Active = true; 
 
Button2->Caption = "Заe?uou список &caeacia"; 
 
} 
 
} 
Button2  батырмасын  басқанда  Query1  сұранысы  бірде  ашылады,  бірде  жабылады,  
құрамында тапсырыстар тізімі бар: 
RadioButton1  және  RadioButton2  радиобатырмаларына  OnClick  ӛңдеуші  оқиғасын 
құрамыз:  
 
void __fastcall TForm1::RadioButton1Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
DBGrid1->DataSource = DataSource1; 
 
} 
 
//------------------------------------------------------------------------ 
 
void __fastcall TForm1::RadioButton2Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
DBGrid1->DataSource =DataSource2; 

 
} 
Енді  осы  радиобатырмалар  кӛмегімен  клиенттер  тізімі  және  тапсырыстар  тізімі 
арасында ауысуға болады. 
Button3 батырмасына OnClick ӛңдеуші оқиғасын құрамыз: 
 
void __fastcall TForm1::Button3Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
if (Table1->Active) 
 
{ 
 
Table1->SetRangeStart(); 
 
Table1->Fields[0]->AsString = Edit1->Text; 
 
Table1->SetRangeEnd(); 
 
Table1->Fields[0]->AsString = Edit2->Text; 
 
Table1->ApplyRange(); 
 
} 
 
} 
Енді  Edit1  және  Edit2  ӛңдеу  ӛрістері  және  Button3  батырмасы    кӛмегімен  клиенттер 
нӛмірі диапазонын таңдауға болады, яғни олар туралы мәліметтер DBGrid1 кӛрінуі үшін. 
Сосын  Visual  Query  Builder  арқылы  Query2  компонентінің  SQL  қасиетін  орнатамыз. 
Деректер  қоры  аты  ретінде  BCDEMOS  таңдаймыз  және  сұранысқа  CUSTOMER  және 
ORDERS кестелерін енгіземіз. Ары қарай кестелер арасында байланыс орнатамыз. 
Сұранысқа келесі ӛрістерді енгіземіз: 

 
Customer.CustNo  

 
Customer.Company  

 
Orders.OrderNo  

 
Orders.AmountPaid  
 

 
4.32-сурет. Аралас сұраныс құру үшін  Visual Query Builder қолдану 
 
Енді сұраныс нәтижесін сатып алушы нӛмірі бойынша сұрыптаймыз және Visual Query 
Builder –ден шығамыз.  
Объектілер инспекторын қолданып, Query2 компонентін таңдаймыз және Active қасиеті 
мәнін true теңестіреміз. 
RadioButton3 радиобатырмасына OnClick ӛңдеуші оқиғасын құрамыз: 
 
void __fastcall TForm1::RadioButton3Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
DBGrid1->DataSource= DataSource3; 
 
} 
Қосымшаны  компиляциялаймыз.  Қос  деректер  жиынын  ашу  үшін.  батырмамен 
"Открыть  список  заказов"  басамыз.  Радиобатырмаларды  қолданып,  олардың  арасында 
ауысып кӛреміз.  
 

 
4.33-сурет. Дайын қосымша осылай кӛрінеді 
 
 
2-жаттығу 
 
Деректер модулі.  
Алдынғы жаттығуда Data Access  беті компоненттерін қосымшаның басты формасына 
орналастырдық.  Бірақ  мұндай  жағдай,  формада  кӛп  санды  кӛрінбейтін  компоненттердің 
болуы  қолданушы  интерфейсін  жобалауды  қиындатады.  Осы  мақсатта  C++  Builder-де 
арнайы  деректер  модулі  -  TDataModule  типі  бар.  Осы  типтегі  компонентті  шартты  түрде 
форма  түрі    деп  қарастыруға  болады.  мұндай  компонент-контейнер  Data  Access  беті 
компоненттерін  құрамында  ұстай  алады,  ал  ӛзі  бағдарламаның  орындалу  уақытында 
қолданушыға кӛрінбейді.  
Жоғарыда келтірілген жаттығудың басқа нұсқасын деректер модулін қолданып құрып 
кӛрейік. 
 
 
4.34-сурет. Деректерге қатынау компоненттерін 
DataModule-ге орналастыру 

 
Қосымша коды:  
 
//---------------------------------------------------- 
 
#include  
 
#pragma hdrstop 
 
 
 
#include "cust1.h" 
 
#include "custdm1.h" // деректер модуліне сілтеме 
 
//----------------------------------------------------- 
 
#pragma link "Grids" 
 
#pragma resource "*.dfm" 
 
TForm1 *Form1; 
 
//----------------------------------------------------- 
 
__fastcall TForm1::TForm1(TComponent* 
 Owner): TForm(Owner) 
 
{ 
 
} 
 
//----------------------------------------------------- 
 
void __fastcall TForm1::Button1Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
if (DataModule1->Table1->Active) 
 
{ 
 
DataModule1->Table1->Close(); 
 
Button1->Caption = "Открыть таблицу &клиентов"; 
 
} 
 
else 
 
{ 
 
DataModule1->Table1->Open(); 
 
Button1->Caption= "Закрыть таблицу &клиентов"; 
 
}; 
 
} 
 
//----------------------------------------------------- 
 
void __fastcall TForm1::Button2Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
if (DataModule1->Query1->Active) 
 
{ 
 
DataModule1->Query1->Active = false; 
 
Button2->Caption = "Открыть таблицу &заказов";} 
 
else 
 
 
 
{ 
 
DataModule1->Query1->Active = true; 
 
Button2->Caption = "Закрыть таблицу &заказов"; 
 
} 
 
} 
 
//----------------------------------------------------- 
 
void __fastcall TForm1::RadioButton1Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
DBGrid1->DataSource = DataModule1->DataSource1; 
 
} 

 
//----------------------------------------------------- 
 
void __fastcall TForm1::RadioButton2Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
DBGrid1->DataSource = DataModule1->DataSource2; 
 
} 
 
//----------------------------------------------------- 
 
void __fastcall TForm1::RadioButton3Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
DBGrid1->DataSource = DataModule1->DataSource3; 
 
} 
 
//---------------------------------------------------- 
 
void __fastcall TForm1::Button3Click(TObject *Sender) 
 
{ 
 
if (DataModule1->Table1->Active) 
 
{ 
 
DataModule1->Table1->SetRangeStart(); 
 
DataModule1->Table1->Fields[0]->AsString = Edit1->Text; 
 
DataModule1->Table1->SetRangeEnd(); 
 
DataModule1->Table1->Fields[0]->AsString = Edit2->Text; 
 
DataModule1->Table1->ApplyRange(); 
 
} 
 
} 
  //----------------------------------------------- 
 
Ӛзіндік жұмысқа тапсырмалар 
 
DataModule және TQuery компоненттерін қолданып деректер қоры қосымшасын құру: 
1.
 
Жоғарғы оқу орнының студенттері туралы мәліметтер.  
2.
 
Автотранспорттық шаруашылық жұмысы.  
3.
 
Компьютерлік фирма жұмысы.  
4.
 
Аэропорт кассасы жұмысы. 
5.
 
Оқытушылардың жүктемесiн есептеу 
6.
 
Автосалон жұмысы.  
7.
 
Поликлиника дәрігерлері туралы мәліметтер. 
8.
 
Кітапхана. 
9.
 
Аэропорт анықтамалық бюросының мәліметтері.  
10.
 
Стоматология. 
 
 
13 - зертханалық жұмыс. 
QReport парағын пайдаланып есеп беруді ұйымдастыру 
 
Әдістемелік нұсқаулар 

 
C++  Builder  ортасында  есеп  беруді  құру  үшін  компоненттер  палитрасындағы  QReport 
беті қолданылады. Бұл компоненттер жиыны кестелерді, сұраныстарды, тізімдерді, мәтіндік 
файлдарды,  массивтерді    C++  Builder  дизайнер  формасын    қолдана  отырып  есеп  беруді  
жобалайды және баспаға шығарады. 
C++  Builder  ортасының    Forms    объектілер  репозитариясы  бетінде  есеп  берудің    3 
шаблоны бар: 
 
Шаблон 
Сипаттамасы 
QuickReport Mailing Labels 
Пошталық этикеттер құру шаблоны 
QuickReport List 
Қарапайым  кестелік  есеп  беруді  құру 
шаблоны  
QuickReport Master/detail 
Master/Detail есеп беруін құру шаблоны. 
 
Жаттығу жұмыстары 
 
Қарапайым есеп беруді құру 
QuickReport  есеп  беру  негізі  кӛлденен  сызық  (bands)  жиынында.  Есеп  беруді  құру 
кезінде  формаға  бірнеше  әртүрлі  типтегі  QRBand  (Tpanel  мұрагері)      компоненттері 
орналасады. 
Қарапайым  есеп  беруді  құру  үшін  формаға  келесі  компоненттерді  орналастырамыз 
/4.35-сурет/: 
TQRBand  –  бұл  компонент    есеп  берудің  бір  бӛлігі  -    мәліметтерді  орналастыратын 
контейнер  болады  (мысалға,  есеп  беру  тақырыбы,  беттің  жоғарға  немесе  тӛменгі 
колонтитулы,  топтың  жоғарға  немесе  тӛменгі  колонтитулы  және  т.б.  ).  TQRBand 
компоненттері олардың формада орналасуына байланысты емес, олардың қажетті жерде есеп 
беру  типтеріне  тәуелді  баспаға  шығарылады.  Бұл  компоненттің  жиі  қолданылатын  қасиеті  
&ndash  BandType,  «сызық»  типі  (топтың  немесе  беттің  колонтитулы,  мәліметтер  «сызығы» 
және  т.б.).  Мүмкін  мәндері:  :  rbTitle  &ndash  есеп  беру  тақырыбы,  rbPageHeader  &ndash 
беттің жоғарғы колонтитулы, rbColumnHeader &ndash бағанның жоғарғы колонтитулы, кӛп 
бағанды  есеп  беруде,  rbDetail  &ndash  кестелі  мәліметтер  сызығы  (жолда  есеп  беру  негізі 
болатын  мәліметтер  жинағында  неше  жол  болса,  сонша  рет  қайталанады),  rbPageFooter 
&ndash  беттің  тӛменгі  колонтитулы,  rbOverlay  &ndash  беттің  фоны,  әр  беттің  сол  жақ 
жоғарғы  бұрышында  баспаға  басылады,  rbGroupHeader  &ndash  топтың  тақырыбы, 
rbSubDetail  &ndash Detail-кестесі үшін кестелі мәліметтер «сызығы», rbGroupFooter  &ndash 
топтың  тӛменгі  колонтитулы,  rbSummary  &ndash  есеп  берудің  соңында  баспаға  басылады. 
Біз құрған компоненттің BandType қасиетіне rbTitle мәнін меншіктейміз.  
TQuickReport (бұл компонент форманың есеп беруге айналуына жауапты).  

QRBand1  орналасқан  TQRLabel  (бұл  компонент  статистикалық  мәтінді  шығаруға 
арналған, және оның Caption қасиетіне болашақтағы есеп берудің тақырыбы мәтінін беруге 
болады). 
 
 
4.35-сурет. Есеп беру тақырыбын құру 
 
Егер  QuickReport1  компонентің  тышқанның  оң  жақ  батырмасымен  басып,  контекстті 
мәзірден  Preview  Report  опциясын  таңдасақ,  тақырыбы  бар  есеп  беру  беті  кӛрінетін  кӛру 
терезесі пайда болады.  
Есеп  беруді  модификациялау  үшін  QRBand1  компонентінің  BandType  қасиетін  
rbDetail-ге    ӛзгерту  керек  және  формаға  Ttable  компонентің  қосу  қажет.  Әрі  қарай  оның 
DataBase қасиетіне псевдоним атын орнату қажет, мысалға, BCDEMOS, TableName қасиетіне 
кесте  атын,  мысалға,  CUSTOMER.DB,    сосын    Active  қасиетін  true  ӛзгерту  керек.  Осыдан 
кейін  формаға  TDataSource  компонентін  қосу  қажет  және  DataSet  қасиетіне  алдында 
қосылған Table1 компоненті атын береміз, әрі  қарай  QuickReport  компонентінің  DataSource 
қасиетіне  құрылған  DataSource1  компоненті  атын  береміз.  Осыдан  кейін    QRBand1-ге 
TQRDBText  компонентін  қосуға  болады,  оның  DataSource  қасиетіне  алдында  құрылған 
DataSource1  компоненті  атын  береміз  және  DataField  қасиетінің  мәніне  керекті  жолды 
таңдаймыз.  Егер  қажет  болса  басқа  TQRDBText  компоненттерін  қосуға  болады  және  есеп 
беруде кӛрінетін кесте жолдарын басқаша етіп таңдауға болады /4.36-сурет/. 
 
 
4.36-сурет. Кестелік есеп берудің модификациясы 

 
Егер    QuickReport  компонентінің  контекстті  мәзірінен  Preview  Report  опциясын 
таңдасақ, модифицирленген кестелік есеп беруді кӛруге болады. 
Енді тақырыпты есеп беру және колонтитулды есеп беруді құрып кӛрейік. Ол үшін есеп 
беруді құру кезінде TQRBand-тің  бірнеше әртүрлі компоненттерін қолданамыз.  
Тақырыптық  және  колонтитулдік  есеп  беруді  құру  кезінде  жаңа  форма  құру  қажет, 
формаға  тӛрт  TQRBand  компонентін  орналастырамыз (олар  үнсіздік  бойынша  QRBand2,...., 
QRBand5  атын  алады)  және  BandType  қасиетіне  сәйкесінше  rbTitle,  rbColumnHeading, 
rbDetail және rbPageFooter орнатамыз. Ары қарай формаға   TTable компонентін қосу қажет 
және  DatabaseName  қасиетіне  BCDEMOS  береміз,  TableName  қасиетіне  Customer  береміз, 
сосын  Active  қасиетіне  true  қоямыз.  Формаға  TDataSource  компонентін  қосу  қажет  және 
DataSet   қасиетіне  алдында  қосылған  Table1 атын береміз және   QuickReport  компонентінің  
DataSource қасиетіне  құрылған DataSource1 атын береміз. Сосын есеп беру тақырыбы  және 
сәйкесінше  TQRBand  компоненттері  бағандары  үшін  бірнеше    TQRLabel  компонентін  қосу 
керек, әрқайсының Caption қасиетіне  қажетті мәндерін беру керек.  
Сосын QRBand компонентіне үш QRDBText компонентін орналастыру керек, BandType 
қасиетіне  DetailBand  меншіктеп  және  олардың  DataSource  қасиетіне  DataSource1 
меншіктейміз, ал DataField қасиетіне Company, Phone және Fax меншіктейміз. Беттің нӛмірі 
кӛріну  үшін  TQRSysData  компонентін  (бұл  компонент  мәліметтер  құрамына  тәуелсіз,    бет 
нӛмірі,  жыл,  уақыт  және  т.б.  арналған)    BandType  қасиеті  rbPageFooter  тең    TQRBand 
компонентіне  орналастыру  қажет  және  оның  Data  қасиетіне  qrcPageNumber,  ал  Text 
қасиетіне &ldquoСтр. &ldquo береміз. 
Осыдан кейін форма 3-суреттегідей болады. 
Қайтадан Preview Report опциясын таңдап, жаңа есеп беру мазмұнын кӛруге болады. 
 
 
4.37-сурет. Тақырыпты және колонтитулды есеп беру 
 
Ӛзіндік жұмысқа тапсырма 

жүктеу/скачать 2,48 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: