Ғылыми тәжірибелік конференция материалдары

127 
 
для  детей,  так  как  сам  процесс  движения  заложен  в  детскую  сущность. 
Именно движением ребѐнок откликается на музыку. Он стремится двигаться, 
бегать,  прыгать.  С  самого  раннего  возраста  в  работе  с  детьми  широко 
используются подвижные игры-песенки, игры-пляски с предметами и без них. 
В этот период, очень важен эмоционально-положительный настрой ребенка и 
за это отвечает музыкальное сопровождение, а так же развитие координацию 
движений,  которому  способствуют  ритмические  движения.  В  более  старшем 
возрасте,  участие  детей  в  пении,  играх,  хороводах,  плясках  улучшает 
координацию  движений,  развивает  чувство  ритма,  развивает  выносливость, 
быстроту  реакции,  ловкость,  смелость,  что  является  основной  задачей 
физического  развития  школьников.  Использование  музыкально-ритмических 
движений  в  музыкальной  и  физической  деятельности  развивают  и 
музыкальность,  и  двигательные  способности,  а  также  те  психические 
процессы, которые необходимы для их выполнения.  
В  танцевальных  движениях,  используемых  в  музыкальной  деятельности, 
ведется профилактическая работа над улучшением осанки, укреплением групп 
мышц.  Здесь  очень  важно  правильно  выбрать  музыкальное  сопровождение, 
соответствующее  характеру  движения.  Музыка  должна  подсказать,  в  каком 
темпе нужно выполнять то или иное упражнение. Важно помнить, что только 
при  правильном  дыхании  возможно  полноценное  физическое  развитие,  а 
также  развитие  певческих  навыков.  Поэтому  как  в  физической,  так  и  в 
музыкальной  деятельности  в  работе  с  детьми  широко  используется 
дыхательная  гимнастика,  которая,  при  правильном  еѐ  выполнении,  приносит 
огромную пользу в укреплении дыхательной мускулатуры и здоровья ребенка. 
Она  используется  в  форме  игры  и  приносит  не  только  пользу,  но  еще 
вызывает  массу  положительных  эмоций.  И  как  результат  совместной 
деятельности  музыкального  руководителя  и  педагога  хореографа  —  это 
проведение  музыкально-хореографических  праздников  и  развлечений.  Новое 
содержание и организация процесса дошкольного образования в современных 
инновационных 
условиях 
требует 
от 
педагога 
совершенствования 
профессиональной 
деятельности 
путем 
поиска 
новых 
ценностных 
приоритетов  в  определении  содержания,  форм  и  методов  организации 
познавательной деятельности детей.  
Одним  из  направлений  методического  обновления  образования  является 
построение  образовательного  процесса  на  комплексно-тематическом 
принципе  с  учетом  интеграции  образовательных  областей,  т.е.  -  проведение 
занятий  на  основе  интеграции  учебного  материала  из  нескольких  сфер 
жизнедеятельности  детей  вокруг  одной  темы  или  понятия.  Из  этого  следует, 
что  построение  образовательной  деятельности  по  хореографии  тоже  может 
строиться 
на 
основе 
синтеза, 
объединения, 
взаимопроникновения 
образовательных областей.  
Итак,  как,  и  с  какими  образовательными  областями  интегрируется 
хореография  (образовательная  область  –  художественное  творчество),  и 
какова  степень  влияния  занятий  хореографией  на  формирование  различных 

128 
 
качеств личности ребѐнка, обеспечивающего его гармоническое развитие. 
Принцип  интеграции  имеет  психологическую  основу,  связанную  с 
возрастными особенностями детей дошкольного возраста, а именно: 
-  поведение   и   деятельность  дошкольников  представляютсобой                
недостаточное  дифференцированное целое; 
- «схватывание» целого раньше частей позволяет ребенку видеть предметы 
интегрально. 
Интегрированный  подход  даѐт  возможность  развивать  в  единстве 
познавательную, эмоциональную и практическую сферы личности ребѐнка. 
Интеграция  имеет  большое  значение  для  повышения  эффективности 
воспитания  и  образования  детей  на  всех  уровнях  обучения  от  раннего 
возраста, до выпуска детей в школу. 
Интегрированный  подход  к  образовательной  деятельности  соответствует 
одному из основных требований дошкольной дидактики: образование должно 
быть небольшим по объему, но емким. 
Строя образовательный процесс по принципу интеграции образовательных 
областей мы решаем такие задачи как: 

 
формирование  у  детей  более  глубоких,  разносторонних  знаний; 
целостное  представление  о  мире.  Мир,  окружающий  детей,  познается  ими  в 
своем многообразии и единстве; 

 
интеграция  способствует  формированию  обобщенных  представлений, 
знаний  и  умений,  повышает  эффективность  воспитания  и  развития  детей, 
побуждает  их  к  активному  познанию  окружающей  действительности, 
осмыслению и нахождению причинно-следственных связей, развитию логики, 
мышления, коммуникативных способностей; 

 
интеграция 
в 
воспитательно-образовательном 
процессе 
также 
способствует объединению педагогического коллектива на основе обсуждения 
возможностей  интеграции  в  развитии  детей.  Интересная,  творческая  работа 
дает  возможность  для  самореализации,  самовыражения,  творчества  педагога, 
раскрытия его способностей. 
Важно  заметить,  что  при  планировании  и  проведении  занятий  учителю  в 
работе с детьми помогут такие методы как: 
o
 
сюрпризный, игровой моменты, 
o
 
рассматривание, наблюдение, сравнение, обследование, 
o
 
сравнительный  анализ,  сопоставление,  эвристическая  деятельность 
(частично-поисковый); 
o
 
проблемные  вопросы,  стимулирующие  проявление  своего  рода 
совместных с  педагогом «открытий», помогающих ребенку найти ответ; 
o
 
разнообразные  речевые  дидактические  игры  для  активизации  словаря, 
расширения представления о многообразии граней родного языка, воспитания 
чувства уверенности в своих силах. 
Форма  проведения  занятий  нестандартна,  интересна,  это  могут  быть 
увлекательные  путешествия,  познавательные  экскурсии,  интересные  встречи. 
Выбор  определенной  темы  определяет  и  подбор  к  ней  образовательных 

129 
 
областей, которые всесторонне раскроют ребенку ее содержание. 
Технология   интеграции  организованной  образовательной  деятельности 
может  быть  различной,  однако  в  любом  случае  необходимо  проявление 
творческой  активности  педагога.  Это  одно  из   важных  условий  при  ее 
проведении  для  развития  детских  способностей.В  ходе  организации  и 
проведении  интегрированного  занятия  педагогом  решаются  задачи 
нескольких образовательных областей: 
―Познание‖  -  расширение  кругозора  детей  о  многообразии  животного 
мира, формирование целостной картины мира средствами хореографического 
искусства; 
―Музыка‖  -  формирование  у  детей  навыка  ритмичного  движения  в 
соответствии с характером музыки, способствование развитию эмоционально-
образного исполнения музыкально-игровых упражнений. 
―Физическая  культура‖  -  формирование  правильной  осанки,  развитие  и 
совершенствование двигательных умений и навыков. 
―Коммуникация‖ - расширение словаря детей специальной терминологией 
(интервал,  партнер  и  т.д.),  учить  вступать  в  ролевое  взаимодействие  в  паре, 
привитие  навыка  соблюдения  элементарных  норм  этикета  (мальчики  - 
пропускать  девочку  вперѐд,  уступать  место,  девочки  –  вежливо  отвечать  на 
приглашение к танцу). 
―Здоровье‖ - воспитывать опрятность, привычку следить за своим внешним 
видом;  дать  представление  о  функциональном  назначении  частей  тела  и 
органов  для  жизни  и  здоровья  человека;  знакомить  с  физическими 
упражнениями,  помогающими  разогреть  и  укрепить  костно-мышечную 
систему организма. 
―Чтение  художественной  литературы‖  -  приучать  детей  слушать  сказки, 
рассказы,  стихотворения;  запоминать  небольшие  и  простые  по  содержанию 
считалки. 
―Художественное творчество‖ - Развивать детское творчество, приобщать к 
различным видам искусства (рисование, аппликация). 
―Труд‖  –  воспитывать  трудолюбие  в  условиях коллективного  творческого 
труда, научить исполнять движения ―в ансамбле‖. 
Использование  принципа  интеграции  имеет  свои  преимущества.  Во-
первых,  это  четкость,  компактность,  большая  информативность  учебного 
материала,  благодаря  чему  реализуется  один  из  основных  принципов 
дошкольной  дидактики-  специально  организованная  деятельность  с  детьми 
должна быть  непродолжительной по времени, но емкой, что возможно, когда 
конкретный  предмет  или  явление  рассматривается  с  нескольких  сторон  в 
разных  его  аспектах.  Второе  преимущество-  это  обеспечение  целостного 
восприятия  ребенком  окружающего  мира,  взаимопроникновения  содержания 
различных образовательных областей. 
Значит,  интегрированное  обучение  имеет  свои  преимущества:  у 
обучающихся  формируется  видение  целостной  картины  мира,  дети 
раскрепощаются  в  творчестве,  у  них  формируется  познавательный  интерес, 

130 
 
повышается  мотивация.  Интегрированное  обучение  помогает  решать  одну  и 
ту же задачу в разных ситуациях и с разных сторон.  
Приобщение  детей  к  лучшим  традициям  народа  -  основная  цель  данного 
направления: 

 
сохранение духовно-нравственного здоровья детей; 

 
приобщение их к нравственным и духовным ценностям общей культуры 

 
изучение культуры и народных традиций 

 
формирование общей духовной культуры. 
Особенность  духовно-нравственного  образования  и  воспитания  в  том,  что 
оно  содействует  сохранению  духовного  здоровья  детей,  знакомит  их  с 
основами культуры. 
Предпринятые  на  сегодняшний  день  попытки  воспитания  духовно-
нравственной  личности  показывают,  что  самым  слабым  местом  в  этой 
деятельности является семья. 
Многим  родителям  просто  неизвестно,  что  именно  в  дошкольном  и 
младшем  школьном  возрасте  происходит  усвоение  социальных  норм, 
моральных  требований  и образцов  поведения  на основе подражания.  Поэтому 
педагогу в своей работе необходимо помочь родителям осознать, что в первую 
очередь  в  семье  должны  сохраняться  нравственные  и  духовные  обычаи 
ценности,  созданные  предками,  и  что  именно  родители  ответственны  за 
воспитание детей. Педагогика направляет воспитание на конкретную личность, 
которая  должна  быть  ответственной  не  только  за  свою  жизнь,  но  и  за 
сохранение и развитие исторических и культурных традиций своего народа.  
Проводя  занятия,  я  знакомлю  детей  с  историей  народных  праздников, 
традициями культуры, с тем, как встречают праздники в Казахстане и во всем 
мире. Помогают в подготовке и участвуют в праздниках родители детей. Дети 
вместе  с  родителями  знакомятся  с  духовно-нравственными  традициями  и 
укладом жизни в семье, особенностями мужских и женских домашних трудов, 
традиционной подготовкой и проведением праздничных дней. 
Потребность создать у ребенка целостную картину мира, где все находится 
в  нерасторжимом  единстве,  привела  нас,  педагогов,  к  использованию  в  своей 
работе  интегрированных  занятий.  Сверхзадача  для  педагога  в  данном  случае 
вывести  детей  за  рамки  их  конкретного  чувственного  опыта  в  мир 
художественного  воображения  и  ассоциаций,  используя  для  этого 
выразительные  средства  музыки,  пластики,  хореографии,  поэзии  и 
изобразительного  искусства.Таким  образом,  реализуя  принцип  интеграции, 
новые  стандарты  обучения  ориентируют  на  взаимодействие  —  совместную 
деятельность  всех  субъектов  образовательного  пространства  в  целостном 
интегрированном процессе. 
«Воспитание  детей  –  это  огромные  инвестиции  в  будущее»,  подчеркнул 
лидер нации Н.А.  Назарбаев в своем Послании народу Казахстана «Стратегия 
«Казахстан-2050»:  Новый  политический  курс  состоявшегося  государства». 
Будущее  нашей  страны  напрямую  зависит  от  воспитания  наших  детей,  от 
ценностей,  которые  мы  им  прививаем  сегодня.  И  в  завершение  хотелось  бы 

131 
 
сказать  справедливыми  словами  великого  философа  Востока  аль-Фараби, 
который еще тысячу лет назад писал, что «знания без воспитания рушат судьбу 
человечества». 
ӘОЖ 371.8.06 
 
ҦРПАҚ ТӘРБИЕСІ – ҦЛТ БОЛАШАҒЫ 
 
Қҧрманбаева Ш.Қ., 
Л.Н. Гумилев атындағы  ЕҦУ, Астана қаласы 
 
Қазақстан  тәуелсіздік  алғанына  аз  уақыт  болғанына  қарамастан,  әлемдік 
білім  нарығында  ӛзінің  лайықты  орнын  алу  ҥшін  білім  беру  жҥйесіне  озық 
ҥлгідегі  ҥдерістерді  енгізе  отырып,  дамудың  жаңа  сатысына  кӛтеріліп  келе 
жатқаны  белгілі.  Бҥгінде  егемен  еліміздің  стратегиялық  жолы  «экономикалық 
табыстар  мен  қоғамдық  игіліктерді  қамтамасыз  етудің  оңтайлы  теңгерімін 
табуға» бағытталған. Ӛміріміздің сапасын арттырып, экономика жетістіктеріне 
қолжеткізу  ҥшін  шын  мәнінде  адами  капитал  болып  табылатын  білім  берудің 
маңыздылығы аса жоғары.  
Елбасымыз  Н.Ә.Назарбаев  ӛзінің  биылғы  «Қазақстан  жолы - 2050:  Бір 
мақсат, бір мҥдде, бір болашақ» атты Қазақстан халқына Жолдауында: «Біздің 
болашаққа  барар  жолымыз  қазақстандықтардың  әлеуетін  ашатын  жаңа 
мҥмкіндіктер  жасауға  байланысты.  ХХІ  ғасырдағы  дамыған  ел  дегеніміз  – 
белсенді, білімді және денсаулығы мықты азаматтар. Бҧл ҥшін біз не істеуіміз 
керек?Біріншіден,  барлық  дамыған  елдердің  сапалы  бірегей  білім  беру  жҥйесі 
бар.  Ҧлттық  білім  берудің  барлық  буынының  сапасын  жақсартуда  бізді 
ауқымды жҧмыс кҥтіп тҧр», - деп ерекше атап кӛрсетті [1]. 
Білім  ошақтарының  алдына  қоятын  ең  басты  мәселенің  бірі  -  ӛркениетті, 
прогресшіл  бағыттағы  азаматтық-адамгершілік  қасиеті  мол,  ҧлттық  тілін 
ҧлықтайтын,  ӛзге  елдердегі  замандастарымен  тең  дәрежеде  бәсекелесе  алатын 
биік ӛрелі, терең білімді ҧрпақ тәрбиелеу.  Осыған орай қазіргі таңда Қазақстан 
Республикасында қоғам ӛмірін демократияландыру мен ізгілендіру бағытында  
болып  жатқан   тҥбегейлі   жаңаруларға  байланысты  білім  мен  тәрбие  беру 
жҥйесіне де жаңғыртулар енгізудің қажеттілігі туындап отыр.  
Мектептерде  оқыту  мен  тәрбие  жҧмысының  соңғы  мақсатты  нәтижесіне 
жаңаша  кӛзқараспен  қарайтын  уақыт  жетті.  Біздің  атқарып  отырған  барлық 
оқыту  және  тәрбие  жҧмысымыздың  қорытындысы  болып  табылатын  Ҧлттық 
бірыңғай тестілеу - соңғы мақсатты нәтижеге қаншалықты жете алғанымыздың 
басты кӛрсеткіші екені белгілі. Биылғы жылы ҦБТ барысына енгізіліп жатқан 
жаңа  серпінді  жаңғыртуларды  толығымен  қолдай  отырып,  осы  ҥлкен  сыннан 
сҥрінбей ӛту ҥшін мектеп ҧжымдарына ең алдымен оқытудың тәрбие қҧрамдас 
бӛлігін ерекше дамытудың қажеттілігін баса айтқым келеді. Соңғы жылдарда ӛз 
басына  емес,  сырттан  келетін  кӛмекке  ғана  сеніп,  сенімдерінен,  ерік-
жігерлерінен  айырыла  бастаған  жас  ҧрпаққа  сынаққа  дайындалу  барысында 
психологиялық  қолдау  кӛрсетіп,  зерттеушілікпен,  ізденушілікпен  жеңіске 

132 
 
ҧмтылуға тәрбиелеу, сын тҧрғысынан ойлап, білімді саналы тҥрде есте сақтап, 
ӛмірде  қолдана  алуға  ҥйрету  қажет.  Ол  ҥшін  жеке  тҧлғаның  креативтік, 
коммуникативтік, 
зияткерлік, 
ақпараттық 
қҧзыреттіліктерін 
дамытуға 
бағытталған  инновациялық  педагогикалық  технологияларды    бастауыш 
сыныптан  бастап  оқу  ҥдерісіне  енгізіп,  мақсатты,  жҥйелі  тҥрде  кешенді 
жҧмыстар  жҥргізу  қажет.  Сыныптан  тыс  ҧйымдастырылатын  тәрбиелік  іс 
шаралардың  барлығы  жеке  тҧлғаның  бойында  қалыптасуға  тиісті 
қҧзыреттіліктерді дамытуға бағытталуы керек. 
Ҧлы  әл-Фарабидың  «Адамға  ең  алдымен  білім  емес  тәрбие  беру  керек. 
Тәрбиесіз берілген білім  - адамның дҧшпаны» деген тҧжырымы бәрімізге аян. 
Тәрбие - қоғамдық ҥдеріс, қоғам мен жеке тҧлғаның ара қатынасын қамтамасыз 
ететін  басты  жҥйе.  Оның  негізгі  ӛлшемі  ӛмірге  қажетті  тҧлғаның  жағымды 
қасиеттерін дамыту болып табылады.  
Оқу-біліммен  бірге  жас  жеткіншектің  бойына  адамгершілік,  қоғамдық, 
зияткерлік,  ҧжымдық,  қҧқықтық,  экологиялық,  экономикалық,  халықтық, 
ҧлттық,  отбасылық,  гендерлік,  еңбек,  ақыл-ой,  дене  тәрбиесін  қатар  дарытып 
отырса,  сонда  ғана  ол  жан-жақты  дара  тҧлға,  Абай  айтқандай  нағыз  «толық 
адам» дәрежесіне кӛтеріле алады.  
Елбасы Нҧрсҧлтан Назарбаев білім мен ғылым қызметкерлерінің ІІ съезінде: 
«Болашақта  еңбек  етіп,  ӛмір  сҥретіндер  -  бҥгінгі  мектеп  оқушылары,  мҧғалім 
оларды  қалай  тәрбиелесе,  Қазақстан  сол  деңгейде  болады.  Сондықтан  ҧстазға 
жҥктелетін міндет ауыр», - деген болатын [2].  
Халқымыздың  батыр  ҧлы  Бауыржан  Момышҧлының:  «Ҧстаздық  -  ҧлы 
қҧрмет.  Себебі  ҧрпақтарды  ҧстаз  тәрбиелейді.  Болашақтың  басшысын  да, 
данасын  да,  ғалымын  да,  еңбекқор  егіншісін  де,  кеншісін  де  ҧстаз  ӛсіреді... 
Ӛмірге  ҧрпақ  берген  аналарды  қандай  ардақтасақ,  сол  ҧрпақты  тәрбиелейтін 
ҧстаздарды  да  сондай  ардақтауға  міндеттіміз»,  -  деген  ойлары  ҧстазға  ҥлкен 
қҧрметті білдіреді[3]. 
Демек,  ҧрпақ  тәрбиесі  ата-ана,  қоршаған  ортасымен  қатар  ҧстазға  тікелей 
байланысты. Шәкірттерін білім нәрімен сусындатып, тәлім-тәрбие беру, жақсы 
қасиеттерді бойына дарытып, адамгершілік рухта бағыт-бағдар кӛрсетуде ҧстаз 
еңбегі  зор.  Нағыз  рухани  бай,  жан-жақты  дамыған,  дарынды  тҧлғаны  зерттеп, 
дамытып,  қалыптастыру  ҥшін  Елбасы  Жолдауында  айтылғандай,  жас 
жеткіншектерді  патриотизм,  мораль  мен  парасаттылық  нормалары,  ҧлтаралық 
келісім  мен  толеранттылық,  тәннің  де,  жанның  да  дамуы,  заңға 
мойынҧсынушылық рухында тәрбиеуіміз шарт. Рухани байлық, ең алдымен, әр 
халықтың  ҧлттық  әдет-салты,  әдебиеті,  мәдениеті,  ӛнері,  шыққан  тҥп-
тамырында жататыны белгілі. Сондықтан болашақты гҥлдендіріп, тәуелсіздікті 
нығайтатын  ҧрпақ  алдымен  рухани  қҧндылықтарды  бойына  сіңіріп,  ҧлттық 
тәрбие нәрімен сусындауы қажет. 
Ең  басты  рухани  қҧндылық  –  тіл  екені  белгілі.  Халықтық  педагогиканың 
асыл  мҧралары  болып  табылатын  салт-дәстҥр,  әдет-ғҧрып,  мақал-мәтел, 
шешендік  ӛнер,  халық  ауыз  әдебиетін  бҥгінгі  жастар  ӛз  бойына,  ең  алдымен, 
ана  тіліміз  арқылы  сіңіреді.  Ана  тілін  білмейтін  ҧрпаққа  ҧлттық  тәлім-тәрбие 

133 
 
беру  әсте  мҥмкін  емес.  Ӛз  тілінде  сӛйлей  және  ойлай  алмайтын  ҧрпақтың 
бойында ӛз ҧлтына деген қҧрмет ешқашанда болмақ емес.  
Кӛп  ҧлттылық  пен  кӛп  тілділік  сынды  қҧндылықтар  -  біздің  тәуелсіз 
мемлекетіміздің  басты  артықшылығы.  Сондықтан  «Ӛзге  тілдің  бәрін  біліп,  ӛз 
тілін  қҧрметтейтін»,  мемлекеттік  тілді  меңгеріп,  басқа  ҧлттардың  тілдері  мен 
діндеріне  толеранттылықпен  қарайтын,  мәдениаралық  коммуникацияға  еркін 
тҥсе  алатын  ҧрпақ  тәрбиелеу  –  бҥгінгі  заманның  талабы.  Облысымызда 
кӛптілді  инновациялық  білім  беру  жҥйесінің  кӛшбасшысы  болып  келе  жатқан 
химия-биология  бағытындағы  Назарбаев  зияткерлік  мектебі  бҧл  жолда  басқа 
барлық  мектептерге  ҥлгі  болып  келеді.  Әсіресе  Елбасының  тікелей  қамқорын 
кӛріп отырған осы мектептің оқушыларының ӛз білімдері мен кҥштеріне деген 
сенімдеріне,  бар  мҥмкіндіктерді  алдарына  ҥйіп-тӛгіп  беріп  отырған  мемлекеті 
мен  Елбасына деген  патриоттық  сезімдеріне  тәнті  боласың.  Тәуелсіз  еліміздің 
әрбір мектебі осындай деңгейге жететін кҥн алыс емес екеніне сенгің келеді. 
XXI ғасырдың басында жаһандану  мен ҧлттық тенденциялардың бірлігі мен 
кҥресі,  ҥйлесімі  мен  текетіресі  елдің,  ҧлттың,  жеке  адамның  адамгершілік 
қасиет  сапаларын,  ар-намысын  жаңа  қырынан   саралауды  талап  етеді.Ӛйткені 
жаңа ғасырдың  басында адамның қоршаған ортамен ӛзара қатынасы шиелене 
тҥсті. Бҧл бір жағынан, барша саланың ғаламдануы, ал екінші жағынан рухани 
азғындаудың  бас  кӛтеріп,  ҥдеу  ҥрдісімен  тҥсіндіріледі.  Бҥгінгі  таңда 
еліміздежасӛспірімдердің  қылмысы  мен  девианттылығы,  виктимизациясы 
менсуицидінің  орын  алып  отырғандығы  жалпы  тәрбие  жҥйесінің  кҥрделене 
тҥскендігін кӛрсетеді. 
Білім  берудің  халықаралық  стандаттарына  ҧмтылған  Қазақстанның  2009 
жылғы  PISA  зерттеулеріне  сәйкес  білім  жетістіктерінің  тӛмен  нәтиже 
кӛрсеткені  де  білікті  мамандардың  барлығын  қатты  толғандыруда.  Кӛркем 
әдебиетті  оқу  қҧндылық  болудан  қалып  бара  жатқан  заманда  берілген 
тапсырмаға  сәйкес  ақпаратты  ғаламтор  беттерінен  ойланбастан,  байыбына 
барып, оқымастан кӛшіріп ала салғандарын қанағат тҧтатын ҧрпақ қалыптасып 
келе жатыр. Себебі сапалы, сапасызы бар миллиондаған ақпараттар ағымының 
ортасында бҥгінгі жастарымыздың оларды қабылдауға, зерделеп қарап, тҥсініп, 
тҥйсініп,  ой  қорытуға  уақыттары  да  жоқ,  ниеттері  де  аз,  ӛкінішке  орай,  PISA 
зерттеулері кӛрсеткендей, қабілеттері де тӛмен болып отыр. Әрине, бҧл – дабыл 
қағатын стратегиялық маңызды мәселе.  
ХХІ  ғасырдың  басты  жетістігі  –  ақпараттық  технологияның  дамуы.  Осы 
мақтан  тҧтқан  жетістіктеріміздің  басты  зардап  шегушілері  -  балалар  мен 
жасӛспірімдер  болып  отырғаны  жанға  батады.  Ғалымдар  ақпараттық  заман 
тудырған  балалар  мен  жасӛспірімдердің  «компьютерлік  тәуелділігін»  ішімдік 
пен нашақорлыққа тәуелділікпен пара-пар деп бағалап отыр. 
Республикалық 
психиатрия 
және 
наркология 
ғылыми-тәжірибелік 
орталығының  мамандары  компьютерлік  клубтарға  баратын  12-13  жастағы 
оқушылардың 80пайызының  физиологиялық  биоырғағы  бҧзылғанын,  10 

134 
 
пайызының  жҥйкесі  жҧқарғанын және әрбір бесінші  оқушының  басы  ауырып, 
нашар ҧйықтайтынын анықтаған.  
Ғаламдастыру  шарттарымен  қатар  келген  бҧл  рухани  апаттан  балаларды 
аман  алып  қалудың  жолын  қарастыруымыз  керек.  Ол  әр  халықтың  ғасырлар 
бойы ҧрпақ тәрбиесінде қалыптасқан, тҥрлі сынан сҥрінбей ӛткен халықтың бай 
тәжірбиесіне,  халықтық  педагогикасына  негізделген,  шет  елдік  инновациялық 
педагогикалық  технологиялардың  ҧлттық  ерекшеліктерімізге  бейімделген  ең 
тиімді  стратегияларын  қамтыған  кешенді  тҥрде  жҥргізілетін  тәрбие  жҧмысы 

жүктеу/скачать 3,12 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: