Алматы мектегь 1989
жүктеу/скачать 4,18 Mb. Pdf көрінісі
|
syzdykova rabiga shalabaev belgibai korkem mtindi lingvistik
| І. СЙІ Н
неғып кө р ме г е нб і з ? . .. Б ә л і п б ерг е н і б о л с а , неғ ып ү м ы т қ а - ш з ? Б е р е р і б о лс а , әлі де а й т с ы н ш ы , к ә м і р і қ ү р с ы н , с р е й і к с о ш н а — деп, Б ү л а н б а й с о ң ғ ы с ө з д е р і н е е р е к ш е мән б ер е т і ні н щ ғ а р т ы п аз кі д і рд і де қ а й т а с әй л е п кетті...». Қ е й і п к е р сәзі бір ж а ғ ы н а н Б ү л а н б а й х а р а к т е р е н а ш у ғ а кө- лектессе, екі нші ж а ғ ы н а н а вт ор ойын ж а н а м а т ү р д е б і л д і р у г е •ептігін т игізеді. К е й і п к е р а у з ы м е н а вт ор өз о й л а р ы н , т о л ғ а н ы с - ' а р ы н ж е т к і з г е н . Сөйтігі, ж а з у ш ы н ы ң ө з і н д і к к ө з к а р а с ы , ф п л о с о ф и я л ы к тол- ■амдары к ү рд е л і с и н т а к с и с т і к т ұ т а с т ы қ т а р д ы ц кө-мегімен, о л а р - цың к ұ р ы л ы с ы а р қ ы л ы б ері ле д і . « О я н ғ а н ө л ке» р о м а н ы н ы ң к ө р к е м к ұ р ы л ы с ы н д а к ү р д е л і сіш- ■аксистік т ү т а с т ы қ т а р сан а л у а н қ ү р ы л ь г м д а келіп, ж а з у ш ы н ы ң ;;өркем о й л а р ы н ө з і н д і к қ а й т а л а і т б а с ж о л м е н ж е т к і з у г е қ ы з м е т •теді. О л а р д ы ң б е р і л у тәсілі, ө з і н д і к қ ү р ы л ы м ы Г. М у с і р е п о в ■тилінің д а р а л ы қ ө з г е ше л і г і н қ ү р а й д ы . Ғ. М ү с і р е п о в к ү рд е л і с и н т а к с и с т і к т ұ т а с т ы қ т а р д ы ң қ ұ р ы л ы м - ы к е ре кн і е л і к те рі н өз м а қ с а т ы н а ш е б е р п а й д а л а н а д ы . Ж а з у ш ы :үрделі с и н т а к с и с т і к т ү т а с т ы қ т а р д ы ң б і р і ш к і б өлі г і н д е қ ы с қ а , г ү ж ы р ы м д ы түйін ж а с а й д ы , о н ы ң өзі с у р е т т е л і п о т ы р ғ а н ж а й - >а ав т о р қ а т ы п а с ы н б і л д і р у д і ц д е ж о л ы . Ал кейінгі б ө л і к т е о н ың иәні с а р а л а й т ү с і н д і р і л е ді . « Әр тереңнің де түбі бар... О с ы ө ң і р г е т ү п с і з т е р е ң көрі пі п і.опган И г і л і к а у ы л ы ү й ы қ т а п , ж ү р т а я ғ ы б а с ы л ғ а н н а п кейін ең і ір ү с а қ нәрсені есептен от ыр еді. О и ы с ы н а еитеп өзі де ы нғ а й - і ы з д а н а т ы н с п я қ т ы ж а л г ы з отыр». «Әр таяздың түбі к ө р і н і п жатсіды, ә р бі р түбі к ө р і н і п жатқан \іу да таяз. Ж ү м е к е ң дін ж а ғ ы н а т а я з л ы г ы п б і р ж о л а көрс е т і п у л д ы да, снді көзі б а ж ы р а й ы п , д ә й т дсп о т ы ры п қ а л д ы . Енді оны >г^ожеке ц а л д ы н а с а л ы п а лып , т о р п а қ т а й т о м н ы л д а т ы н а й д а й і хөнеліп еді...». 103 « Ү л ы к ү н и і ы ғ а р д а н б ү р ы н д а ж а р ы ғ ы н түсіреді. С о н д а й ш ы г а р к ү п н і ц б ел г і с і с и я қ т а н ы п « К е ң с с » т уд ы» . «Өрт, әрыне, б і р - а қ ү і и қ ы н н а н да кете береді... Ж а ц а ғ ы д а у ы с сол ұ ш к ы н с и я қ т а н ы п , о н ы ң ар ж а ғ ы тез д ү р і л д е п ке' Ұ з а м а й з а л т ұ т а с а г ү р і л д е п , көг же дей і н ж а ң а ғ ы с ө з д е р д і ү: к а й т а л а д ы . Б і р е у б ұ л а р ғ а ж ә б і р б і р д е м е а й т қ а н д а й , күй і не ж і л д е с і п б а р а д ы » . Ж о ғ а р ы д а ғ ы к ү р д е л і с и н т а к с и с т і к т ұ т а с т ы қ т а р д ы ң б і р һ бөлі;мі е м і р т ә ж і р и б е с і н е н қ о р ы т ы н д ы л а н ғ а і н т ү й і н д і піікір реі д е б ер і л г е н . О л а р д ы ң бірі т о қ с а н а у ы з с ө з д і ң т о б ы қ т а й түйі б і л д і р е т і н х а л ы қ т ы қ м а қ а л - м ә т е л , қ а н а т т ы с ө з д е р б о лс а , е бірі — а в г о р л ы қ ж а ң а қ о л д а н ы с т а р . К ү р д е л і о и н т а к с и с т і к т а с т ы қ т а р д ы ң е к і н ші ж а р т ы с ы с о л а р д ы ң монін н а к т ы л ы ж д а й ғ а б а й л а н ы с т ы р ы п а ш у ғ а к ү р ы л ғ а н . Ғ. М ү с і р е п о в к ү р д е л і синтакі систі к т ү т а с т ы қ т ы ң с о ң ғ ы қо] т у ш ы бөлігіін к е й і п к е р д і ң п с и х о л о г и я л ы қ п о р т р е т іп ж а с а у үі ш е б е р п а й д а л а н а д ы . « Т а ғ ы бір үй қ ы з м с т і н д е г і ойе л мен К ү н ш е и і ң қ ы з ы Ыа: к е ш к ө м і рі н к а ғ ы п , с у ын төгі п бүйі-рі б ү л т и ғ а н ү л к е н кү-міс м а у ы р д ы ү йг е а л ы п кі рі п тұр. Т ө м е н г і ж а ғ ы қ о н ы ш ы н а н басі г ан қ о й ш ы н ы ң е т і г і нд е й м . ы ж ы р а й ы п сол ж а ғ ь і н а қ а р а й кыі р а н ь ш қ а л ы п т ы . Ж е р г е қ о й с а - а қ қ ұ л а ғ а л ы тұр. Тө ме нг і ш і л т д ен б а с т а п к е уд е с і н е жеткеін ж а с ы л ж а л ы н н а н с г і м а у ы р д ы ң үк б а с ы ә л е м - т а п ы р ы қ . жүктеу/скачать 4,18 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|