Қазақстан республикасы жоғары оқу орындарының Қауымдастығы с. Қ. Тұртабаев
Ферменттердің химиялық құрамы мен құрылымы
жүктеу/скачать 1,75 Mb. Pdf көрінісі
|
turtabaev-biohimia (1)
| 3.3. Ферменттердің химиялық құрамы мен құрылымы
Ферменттердің бəрі де үлкен молекулалы қосылыстар, олар- дың молекулалық массасы 10 мыңнан 1 миллионға дейін, тіпті одан да көп шамаға жетеді. Мысалы, кейбір ферменттердің молекулалық массасын қарастырып көрелік: Рибонуклеаза, ұйқы безінің ферменті.............12640 Химотрипсин, ұйқы безінің ферменті.............23000 Пепсин, шошқа қарынының ферменті............34000 Гексокиназа, бауырдың ферменті....................10000 Фосфорилаза, бауырдың ферменті ..................185000 Каталаза, бауырдың ферменті...........................232000 Уреаза ....................................................................480000 Глутаматдегидрогеназа, бауырдың ферменті...1000000 Синтетаза.............................................................2300000 Барлық басқа белоктар сияқты, ферменттер де химиялық құрамы бойынша екі топқа бөлінеді. Олар қарапайым жəне күрделі ферменттер. 58 Қарапайым ферменттер дегеніміз – қарапайым белоктар, олар гидролиз кезінде амин қышқылдарына ғана ажырап бөлінеді. Қарапайым ферменттерге мыналар жатады: рибонуклеаза, пеп- син, трипсин, химотрипсин, папаин, амилазалар жəне гидролаза класына жататын басқа да ферменттер. Күрделі ферменттер дегеніміз – күрделі белоктар. Күрделі ферменттер екі бөліктен: белоктік жəне белоктік емес бөліктерден тұрады. Ферментердің белоктік бөлігі апофермент деп, ал белоктік емес бөлігі простетикалық топ немесе кофактор (кофермент) деп аталады. Кейбір ферменттердің простетикалық тобы белоктік ком- поненттен еркін диссоцияланады жəне диализ арқылы бөлінуі мүмкін. Кейбір тотығу-тотықсыздану ферменттері бірдей ко- ферменттен тұрады, бір-бірінен өздерінің апоферменттері ар- қы лы ажыратылады. Кофермент бір апоферменттен бөлініп басқа апоферментке қосыла алады. Апофермент коферментсіз (прос тетикалық топсыз) активті болмайды, дəл солай кофермент апоферментсіз активті емес. жүктеу/скачать 1,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|