Қазақстан республикасы жоғары оқу орындарының Қауымдастығы с. Қ. Тұртабаев

60
қолданылып жүргeн атауларына талдау жасап бекітті. Мұның 
негізінде бірнеше принциптер сақталады:
1. «аза» жалғауымен аяқталатын атаулар, тек жеке фермент тер 
үшін қолданылатын болды.
2. ферменттердің аталуы мен жіктелуі олардың катализдейтін 
реакцияларына негізделді, бұл арнайылығы бар ферменттерді 
бір-бірінен ажыратуға мүмкіндік береді.
3. ферменттер катализдейтін реакцияларының типіне қарай 
топтарға бөлінеді. Реакцияның аталуы субстраттың аяқталуымен 
бірлесіп, жеке ферменттің аталуын құрайды.
4. Барлық ферменттер 6 класқа жіктеледі. Əрбір класс топ-
тарға, топтар топшаларға бөлінеді.
5. Əрбір фермент 4 саннан тұратын жүйелік реттік номермен 
(номенклатуралық шифрі) шифрленеді. Оның алдына фермент-
тің классификациялық (ФК) белгісі жазылады. Бірінші саны - 
ферменттің класы; екінші саны - ферменттің тобы; үшінші саны - 
ферменттің топшасы, төртінші саны - ферменттің атын білдіреді. 
Халықаралық биохимиялық Одақтық комиссия 1961 жылы 
барлық ферменттерді 6 класқа классификациялады.
1-ші класс оксидоредуктазалар – тотығу-тотықсыздану реак-
цияларын катализдейді.
2-ші класс трансферазалар – атомды немесе атомдар топта-
рын бір заттан екінші затқа тасымалдайды.
3-ші класс гидролазалар – заттардың гидролиз жолымен ыды-
рауын тездетеді.
4-ші класс лиазалар – қос байланыс үзілген орынға атомдар 
тобының жалғасуын немесе заттардың гидролиздік емес жолдар-
мен ыдырауын жүзеге асырады.
5-ші класс изомеразалар – бір заттың екінші затқа изомерлену 
реакцияларын катализдейді.
6-шы класс лигазалар - АТФ энергиясы есебінен екі 
молекуланың қосылуын катализдейді.

жүктеу/скачать 1,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: