АҚИҚАТ — гр. т. «алетейа» - «жасырынбаған», «айғақ» дегенді білдіреді.
Қоршаған дүниені дұрыс бейнелейтін білім.
АҚПАРАТТЫҚ ҚОҒАМ (латын тіл. ауд. – түсіндіру, хабарлау) — 1945ж.
жапон ғалымы Й.Масуда енгізген термин.
АЛТЫН ОРТА немесе
АЛТЫН ӨЛШЕМ (чжун юн) — жітік
адамгершіліктің бейнесі. Кун Фу-цзы шәкірттері кейіннен алтын орта туралы
«Чжун юн» кітабын жазды.
«АЛТЫ КІТАП» — кунфуцийшілердің «бес кітабы» («И цзин», «Ши цзин»,
«Шу цзин», «Чуньцю», «Ли цзи») және музыкаға арналған «Юэ цзин»
(б.д.д.IIIғ).
АНАЛИЗ — бүтіннің құрамдас бөліктерге ойша немесе іс жүзінде ыдырауы,
жіктелінуі, бөлінуі.
АНАЛИТИКАЛЫҚ ФИЛОСОФИЯ —
негізінен
философиялық
мәселелерді қоюдың қайнар көзі тілдік мұраларды, жәдігер мен құралдарды
талдау деп білді. Философияға «лингвистикалық бетбұрыс» жасау керек,
анализді абсолюттендіру, жалпы тарихи-философиялық алғы шарттардан бас
тарту. Бұл – ғылым мен философия тілінің талдауына ерекше назар аударған
батыстық ойдың бір ағымы. Аналитикалық философияның тұрғысынан
келгенде, философияның мәңгі шешімі жоқ барлық метафизикалық
мәселелерді шешуге болады, ол үшін бұл мәселелерді тіл деңгейінде қайта
тұжырымдау керек болады. Аналитикалық философияның негізін британдық
ойшыл
Б.Рассел қалаған. Оның ең жақын шәкірті, австриялық философ
Л.Витгенштейн алғашқы кезеңде ғана ұстазының көзқарасын қолдап, кейін
постмодернизмге жақын «тілдік ойындар» теориясына келеді. Кейінгі
Витгенштейн ғылымның тілі басымдылыққа таласа алмайды деген
қорытындыға келген. Ғылымға бағынатын көптеген басқа тілдер бар –
азаптың, махаббаттың, адалдықтың, бақыттың және т.б. тілдер.
Аналитикалық философия негізінен Англия мен АҚШ-та дамыған.