Есеналиева жанар е с е н а
ұлттық символына айналған
жүктеу/скачать 10,61 Mb. Pdf көрінісі
|
Лингвистиканың өзекті мәселелері
| ұлттық символына айналған
концептілер. Абай үшін дүниенің басты құндылығы – Адам, жәй ғана адам емес, рухани тұрғыда кемелденген Толық Адам. Осылайша, Абай тілінің тұтастай концептосферасы жеке адамның шындықты концептуализациялау нәтижесі болатын жеке концептілерден құралады. Индивидуалды концепто- сферадан өзге ұлт ішіндегі белгілі бір әлеуметтік және мәдени қауым концептосферасы да болатынын көрдік. Поэтикалық көркем шығарма тіліне когнитивтік талдау жасау негізінде сол ұлттың сонымен қатар жекелеген тілдік тұлғалардың санасындағы дүниенің бейнесін, айнала қоршаған ортаның болмыс-бітімін тұтастай тануға болады. Тілдің 87 Лингвистиканың өзекті мәселелері болмысы мен табиғатын, оның ішкі иірімдерін, толыққанды тану үшін сол тілді жасайтын адаммен біртұтастықта қарау керек. Аталмыш принципті басшылыққа алатын болсақ антропоцентристік бағыт когнитивтік лингвистиканы дүниеге әкеледі»[7]. Концептосфера - халықтың менталитетін анықтаудың қайнар көзі. Концептосфера – халықтың және жеке тұлғаның когнитивті сана-сезімінің ақпараттық базасы болып табылады. Ақын-жазушылардың тілін зерттеу сайып келгенде, халықтың концептосферасын зерттеу болып табылады. Олай болатын болса, біз жоғарыдағы қойылған сұраққа жауап берейік. Абай тілі - қазақ ұлттық концептосферасының бастауы. «Абай және Шығыс тілдері» монографиясынан Әдебиет 1. Абай Құнанбайұлы.Толық шығармалар жинағы. –Алматы: 1977.- І том.- 454б. 2. Абай Құнанбайұлы.Толық шығармалар жинағы. –Алматы: 1977. – ІІ том- 321б. 3. Стернин И.А. Общие особенности коммуникативного поведения народа: реальность или фикция? // Язык. Этнос. Сознание. Культура. М., 1994, с.94-95 4. Лихачев Д.С. Концептосфера русского языка //Русская словесность. От теории словесносьти к структуре текста. Антология. М.: Академия. 1997.С. 280-282. 5 Абдираманова, А. Т. Абай философиясындағы адам мәселесі / А. Т. Абдираманова, Г. М. Ибраев. — Текст: непосредственный // Молодой ученый. — 2020. — № 18 (308). — С. 547-549. 6. Хамитова Г.А. Культурная концептосфера в языке и принципы ее вычленения // ҚазҰУ хабаршысы. Филолоия сериясы. 2004. №2 Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі. – Алматы: Ғылым, 1985. – 8-том. 7. «Когнитивті лингвистика» Оқу құралы Әбікенова Г.Т. ф.ғ.к., - Семей: М.О.Әуезов атындағы Семей университеті. 2008. - 118 бет. |