Халықаралық Ғылыми-тәжірибелік конференцияның ЕҢбектері

274 
 
ӘОЖ 7. 043 : (292.525) 
 
САЙРАМ-ӚГЕМ МЕМЛЕКЕТТІК ҦЛТТЫҚ ТАБИҒИ ПАРКІНІҢ АУМАҒЫНДАҒЫ 
ӚСІМДІКТЕРДІҢ АЛУАН ТҤРЛІЛІГІ 
 
Анарбаева Ш.Ж., Сихымбаев Ә.Е., Жунисов Қ. 
Сайрам-Ӛгем мемлекеттік ҧлттық табиғи паркі, Шымкент, Қазақстан 
 
Резюме 
В  данной  статье  изложены  результаты  научных  исследований  о  встречаемых  видах  растений  на 
территории  
Сайрам – Угамского государственного национального природного парка 
 
Summary 
This article reveals the results of scientific research  of encountable flora species  on the territory of Sayram-
Ugam State National Natural Park 
 
Қазақстанның  бірегей  табиғат  кешендері  мен  жануарларының  және  ӛсімдіктерінің  сирек  кездесетін 
тҥрлерін табиғи жағдайда сақтау ҥшін қорықтар мен ҧлттық парктер ҧйымдастырылған. Қазақстанда арнайы 
қорғауға  алынуы  тиіс  600-дей  сирек  кездесетін  және  жойылып  бара  жатқан  ӛсімдік  тҥрлері  бар.  Олардың 
басым кӛпшілігі ҚР Қызыл кітабына енгізілген.   
Сондай  мақсатта  қҧрылған  ҧлттық  парктердің  бірі-  Сайрам-Ӛгем  мемлекеттік  ҧлттық  табиғи  паркі. 
Ҧлттық парк Батыс Тянь-Шань тау жҥйесінің солтҥстік - батыс бӛлігінде Ӛгем, Қаржантау, Қазығҧрт және 
Боралдайтау  жоталарында  орналасқан.  Біздегі  ӛсімдіктердің  тіршілік  ету  ҧзақтығы  да  ӛте  ауқымды. 
Олардың  арасында  ҧзақ  жасайтын  «ақсақалдары»,  мысалы  Батыс  Тянь-Шандағы  Зеравшан  аршасы  мың 
жылдан астам ӛмір сҥре алады. Парктің аумағы орманды-дала белдеулігінен биік таулы белдеулікке дейінгі 
7 аймақты қамтып, ӛсімдіктердің 1635 тҥрі кездеседі деп кӛрсетіледі. Ҧлттық парктің 2012-2016жж арналып 
бекітілген  перспективті-тақырыптық  жоспардағы  «Сайрам-Ӛгем  мемлекеттік  ҧлттық  табиғи  паркінің 
тӛменгі және жоғарғы сатыдағы ӛсімдіктерін тҥгендеу» тақырыбы осы бағыт бойынша зерттеу жҧмыстарын 
жҥргізеді. 
Зерттеудің  басты  мақсаты  –  Ҧлттық  парк  аумағының  шатқалдарында  кездесетін  тӛменгі  және 
жоғарғы  сатыдағы  ӛсімдіктерді  тҥгендеу.  Оларға  таксономиялық,  экологиялық,  географиялық  талдаулар 
жҥргізу. Анықталған ӛсімдіктерден гербарийлер жасау. Негізгі тҧқымдастарын анықтау. Қазақстанның және 
ОҚО-ның Қызыл кітабына  енген ӛсімдіктерді анықтау. Шатқалдардың Қызыл кітапқа енген тҥрлерін және 
сирек, жойылып бара жатқан тҥрлерді анықтап, картаға тҥсіру.   Батыс Тянь-Шанның Қазақстан бӛлігіндегі 
жоғарғы сатыдағы ӛсімдіктер әлемі экспедициялық зерттеулер  мен әдебиеттердегі мәліметтерді есептегенде 
102 тҧқымдаспен 539 туыстан тҧратын 1635 тҥрден тҧратындығы анықталды.  
Жоғары сатыдағы ӛсімдіктерді тҥгендеуде ҧлттық парктің аумағында жыл бойына зерттеу 
жҧмыстары жҥргізілді. Біржылдық, екіжылдық және кӛпжылдық  гҥлді-шӛптесін ӛсімдіктер бақыланды. 
Нәтижесінде 163 ӛсімдік тҥрі тіркелді. 
Қоңырбастар тҧқымдасы -  Роасеае  Мятликовые (злаковые) 
1.
 
Phleum paniculatum Huds. Karst. - Дала  атқонағы - Тимофеевка степная 
2.
 
Stipa kirghisorum P. Smirn - Қырғыз қауы – Ковыль киргизский 
3.
 
Alopecurus pratensis L.- Шалғын тҥлкіқҧйрық - Лисохвост луговой  
4.
 
Calamogrostis  pseudophragmites (Hall, fil.) Koel. – Қамыс айрауық - Вейник  
ложнотростниковидный  
5.
 
Dactylis glomerata L. - Кәдімгі тарғақшӛп- Ежа сборная  
6.
 
Poa bulbosa L. - Жуашықты қоңырбас - Мятлик луковичный  
7.
 
P. angustifolia L. - Жіңішке қоңырбас - M. узколистный  
8.
 
Festuca valesiaca Gaudin . – валезия бетегесі - Овсяница валезийская, типчак 
9.
 
Hordeum  bulbosum L. - Жаман арпа  - Ячмень луковичный 
Қияқӛлеңдер тҧқымдасы - Сурегасеае – Осоковые 
10.
 
  Carex melanostachya Bieb. ex Willd. - Қара масақ қияқӛлең - Осока  черноколосая  
11.
 
 С. pachystilis J. Gay. - Толық қияқӛлең - О. толстостолбиковая   
12.
 
 Arum korolkowii Regel - Корольков шаяноты - Аронник Королькова 
13.
 
 Eminium lehmannii (Bunge) O. Kuntze (=E. regelii Vved.) - Леманн иткҥшаласы - 
Эминиум Лемана   
Melanthyaceae - Мелантиевые 
14.
 
 Colchicum luteum Baker - Сары лапыз - Безвременник желтый  
15.
 
 С. kesselringii Regel - Кессельринг лапызы - Б. Кессельринга  
                            Шырыштар тҧқымдасы - Asphodeliaceae –Асфоделовые 
16.
 
 Eremurus regelii Vved. - Регель шырышы - Эремурус Регеля  

275 
 
17.
 
 E. robustus Regel- Ҥлкен шырыш - Э. мощный  
18.
 
 E. lactiflorus O. Fedtsch. - Ақшыл шырыш - Э. молочноцветковый  
Лалагҥлдер тҧқымдасы -  Liliaceae – Лилейные 
19.
 
 Korolkowia sewerzowii Regel - Северцов тауалғасы - Корольковия Северцова  
20.
 
  Rhmopetalum stenantherum Regel - Тар тозаңдықты ринопиталюм - Ринопеталюм 
узкопыльниковый  
21.
 
Тulipa greigii Regel - Грейг қызғалдағы – Тюльпан Грейга  
22.
 
Т. kaufmanniana Regel - Кауфман қызғалдағы - Т. Кауфмана  
23.
 
Т. dasystemonoides Vved. - Жалған тҥкті қызғалдақ  -Т. ложноволосистотычиночный  
                                                               Hyacinthaceae - Гиацинтовые 
24.
 
 Scilla puschkinioides Regel - Пушкиния тҥсті супияз - Пролеска пушкиниевидная                 
Convallariaceae – Ландышковые 
25.
 
Polygonatum sewerzowii Regel - Северцов қырлышӛбі - Купена Северцова  
 Қасқыржемдер тҧқымдасы - Asparagaceae – Спаржевые 
26.
 
 Asparagus persicus Baker - Парсы қасқыржемі - Спаржа персидская  
Жуалар тҧқымдасы -  Аlliасеае – Луковые 
27.
 
 Allium pskemense B. Fedtsch. –Піскем жуасы  – Лук Пскемский 
28.
 
 A. caesium Schrenk - кӛкшіл жуа - Л. голубой  
29.
 
 A. fetisowii Regel - Фетисов жуасы - Л. Фетисова  
30.
 
 A. karataviense Regel - Қаратау жуасы - Л. Каратавский  
Шӛпжиярлар тҧқымдасы - Ixioliriaceaе – Иксиолирионовые 
31.
 
 Ixiolirion tataricum (Pall.) Schult. et Schult. fil. - Татар шӛпжияры - Иксиолирион татарский 
Амариллистер тҧқымдасы -  Amarillidaceae – Амариллисовые 
32.
 
 Ungernia sewerzowii (Regel) B. Fedtsch. - Северцов әсиясы -  Унгерния Северцова  
Қҧртқашаштар тҧқымдасы -  Iridaceae – Касатиковые 
33.
 
 Crocus alatavicus Regel et Semen. - Алатау запыраны, жауқазын - Шафран алатавский  
34.
 
Iris sogdiana Bunge. – Соғды қҧртқашашы(тоқылдақ,) - Ирис  согдийский  
35.
 
 I. korolkowii Regel - Корольков қҧртқашашы - И. Королькова                                                                                                                                                              
36.
 
 Juno coerulea Poljak. - Кӛкшіл шиқылдақ  - Юнона голубая 
37.
 
J. orchioides (Carr.) Vved. - Сҥйсін шиқылдақ - Ю. Орхидная  
38.
 
Iridodictyum kolpakowskianum (Regel) Rodionenko – Колпаковский иридодиктиумы - 
Иридодиктиум Колпаковского  
 
 
Сҥйсіндер тҧқымдасы -  Orchidaceae – Орхидные (Ятрышниковые) 
39.
 
 Dactylorhiza umbrosa (Kar. et Kir.) Nevski - Пальчатокоренник теневой                  
Класс Dicotyledones (Magnoliopsida) 
Қалақайлар тҧқымдасы -  Urticaceae – Крапивные 
40.
 
 Urtica dioica L. - Қосҥйлі қалақай -  Крапива двудомная  
Алабҧталар тҧқымдасы - Chenopodiaceae – Маревые 
41.
 
Rhaphidophyton regelii (Bunge) Iljin - Регел тарбақайы - Рафидофитон Регеля        
Қалампырлар  тҧқымдасы - Caryophyllaceae – Гвоздичные 
42.
 
Silene latifolia (Mill.) Rendle et Britt. - Торсылдақ сылдыршӛп – Смолевка (оберна) 
широколистная, хлопушка  
43.
 
Vaccaria hispanica (Mill.) Rauschert - Мырза мыңбас  - Тысячеголов пирамидальный  
44.
 
 Dianthus attenuates V. Pavl. - Тартыңқы қалампыр - Гвоздика оттянутая  
Сарғалдақтар тҧқымдасы - Ranunculaceae – Лютиковые 
45.
 
Trollius altaicus C.A. Mey. - Алтай кҥнгелдісі- Купальница Алтайская                                                         
46.
 
Shibateranthis longistipitata (Regel) Nakai(=Eranthis longistipitata Regel) - Кәдімгі сауыршӛп - 
Весенник длинноножковый  
47.
 
Aquilegia atrovinosa M. Pop. ex Gamajun. – Кҥрең шӛмішгҥл - Водосбор тѐмно-винный  
48.
 
Anemonastrum protractum (Ulbr.) Holub - Ҧзын желайдар - Анемонаструм (Ветреница) 
вытянутая  
49.
 
Anemone petiolulosa Juz. - Сағақты желайдар - Ветреница черешочковая  
50.
 
 Adonis parviflora Fisch. ex DC. - Ҧсақгҥлді жанаргҥл  - Златоцвет мелкоцветный  
51.
 
Ranunculus songaricus Schrenk  - Жоңғар сарғалдағы  - Лютик джунгарский  
52.
 
R. regelianus Ovcz. - Регель сарғалдағы - Л. Регеля  
Бӛріқарақаттар тҧқымдасы - Berberidaceae – Барбарисовые 
53.
 
Gymnospermium alberti (Regel) Takht. - Альберт торсылдағы - Гимноспермиум Альберта   
Кӛкнәрлер тҧқымдасы -  Papaveraceae – Маковые 
54.
 
 Roemeria refracta DC. - Имек қызылтаңдай - Ремерия отогнутая 
55.
 
Papaver litwinowii Fedde ex Bormn. - Литвинов кӛкнәрі - Мак Литвинова  
56.
 
P. pavoninum Schrenk - Тоты кӛкнәр - M. павлиний 
57.
 
P.croceum Ledeb. - Жирен кӛкнәр  - М.оранжевый  

276 
 
Кӛгілдірлер тҧқымдасы -  Fumariaceae – Дымнянковые 
58.
 
Corydalis ledebouriana Kar. et Kir. - Ледебур айдаршӛбі  - Хохлатка Ледебура  
59.
 
 С. sewerzowii Regel - Северцов айдаршӛбі - X. Северцова  
60.
 
Fumaria vaillantii Loisel. – Вайан кӛгілдірі - Дымянка Вайана 
Brassicaceae – Капустные (Крестоцветные) 
61.
 
 Crambe kotschyana Boiss. - Котчиев қатыраны  - Катран Котчиевский 
62.
 
 Cardaria draba (L) Desv. - Крупка жҥрекшӛбі - Сердечница крупковая  
63.
 
 Neslia paniculata (L.) Desv. - Шашақбас бҥйрекбет - Неслия метельчатая  
64.
 
 Capsella bursa - pastoris (L.) Medik. - Кәдімгі жҧмыршақ - Пастушья сумка обыкновенная   
65.
 
 Thlaspi arvense L. - Егістік қанатжеміс - Ярутка полевая  
Жасаңшӛптер тҧқымдасы – Crassulaceae -   Толстянковые 
66.
 
 Rhodiola heterodonta (Hook. fil. et Thorns.) Boriss. - Аратіс семізот  -   Родиола разнозубчатая 
67.
 
 Pseudosedum karatavicum Boriss. - Қаратау жалған бозкілемі - Ложноочиток каратавский  
Раушангҥлділер тҧқымдасы – Rosaceae  -  Розацветные 
68.
 
 Geum urbanum L. – қала шыршайы - гравилат городской 
69.
 
 Alchemilla retropilosa Juz. - Жатықтҥк теңгежапырақ  - Манжетка отклоненноволосистая   
70.
 
 Agrimonia asiatica Juz. - Азия ошағаны - Репейничек азиатский                            
71.
 
 Potentilla orientalis Juz. – Шығыс қазтабаны - Лапчатка восточная 
72.
 
 P. soongarica Bunge – Жоңғар қазтабаны - Л. Джунгарская 
73.
 
 Sanguisorba alpina Bunge - Альпа бҥршікбасы – Кровохлебка альпийская  
Бҧршақтар  тҧқымдасы -  Fabaceae – Бобовые 
74.
 
 Goebelia pachucarpa Bunge - есекмия - Брунец толстоплодный  
75.
 
 Trifolium pratense L. -қызылбас беде  - Клевер луговой или красный  
76.
 
 Trifolium (Amoria) repens L. – ақбас беде -  Клевер ползучий, или белый  
77.
 
Glycyrrhiza glabra L. - жалаң мия – Солодка голая 
78.
 
 G. uralensis Fisch. - Орал миясы - С. Уральская  
79.
 
  A. sewerzowii Bunge - Северцов таспашӛбі - А. Северцова 
80.
 
 Astragalus sieversianus Pall. - Сиверс таспашӛбі - Астрагал Сиверса 
81.
 
  Vicia tenuifolia Roth. - Жіңішкежапырақ сиыржоңышқа – Горошек тонколистный   
82.
 
 Thermopsis altermiflora Regel et Schmalh. - қатаргҥл тентекмия  - Термопсис 
очередноцветковый   
83.
 
Lathyrus pratensis L. - шалғындық әйкен – Чина луговая                                             
84.
 
L. tuberosus L. - тҥйнекті әйкен  - Ч. клубневая  
Биберштейндер тҧқымдасы -  Biebersteiniaceae  - Биберштейновые 
85.
 
Biebersteinia multifida DC. - Салалы қоқтын - Биберштейния многонадрезная  
Қазтамақтар тҧқымдасы -  Geraniaceae – Гераниевые 
86.
 
 Geranium pratense L. - Шалғын қазтамақ  - Герань луговая   
87.
 
 G. collinum Steph. - Дӛңшіл қазтамақ  - Г.холмовая  
88.
 
 G. transversale (Kar. et Kir.) Vved. - Таспатамыр қазтамақ - Г.  поперечноклубневая  
Зығырлар тҧқымдасы -  Linaceae – Льновые                 
89.
 
 Linum heterosepalum Regel - Алатостаған жапырақ зығыр - Лен разночашелистниковый  
90.
 
  L. olgae Juz. - Ольга зығыры  - Л. Ольги  
Руталар тҧқымдасы - Rutaceae – Рутовые 
91.
 
  Haplophyllum latifolium Kar. et Kir. - Жалпақжапырақты тҧтасжапырақ - Цельнолистник 
широколистный  
92.
 
  Dictamnus angustifolius G. Don fil. ex Sweet - Таспажапырақ кҥймесгҥл  - Ясенец 
узколистный . Улы ӛсімдік 
Полигалар тҧқымдасы -  Polygalaceae – Истодовые 
93.
 
Polygala hybrida DC. - Будан мекет  - Истод гибридный   
     Сҥттігендер тҧқымдасы - Euphorbiaceae – Молочайные 
94.
 
 Euphorbia jaxartica Prokh.  - Сырдария сҥттігені - Молочай сырдарьинский  
Бальзаминдер тҧқымдасы - Balsaminaceae – Бальзаминовые 
95.
 
 Impatiens parviflora DC. - Ҧсақгҥл шытырлақ - Недотрога мелкоцветная 
Қҧлқайырлар тҧқымдасы - Malvaceae  - Мальвовые 
96.
 
 Alcea nudiflora (Lindl.) Boiss. - Жалаңгҥл айдаршӛп - Шток роза     голоцветковая      
Шегіргҥлдер тҧқымдасы  - Violaceae – Фиалковые    
97.
 
Viola rupestris F.W. Schmidt  - Жартас шегіргҥл  - Фиалка скальная   
Шайқурайлар тҧқымдасы - Hypericaceae  - Зверобойные 
98.
 
 Hypericum scabrum L. - Бҧдыр шәйқурай - Зверобой шероховатый  
99.
 
 H. elongatum Ledeb. - Ҧзын шәйқурай - 3. вытянутый  
100.
 
H. perforatum L. - Шілтер жапырақ шәйқурай, шайшӛп - 3. продырявленный  

277 
 
Шілтер  жапырақты  шәйқурай  (Hypericum  perforatum  L)  -  биіктігі  30-100см  кӛп  жылдық  ӛсімдік. 
Шілде айында гҥлдейді, тҧқымы  тамыз-қыркҥйек айларында пісіп жетіледі. Дәрілікке бҧл ӛсімдіктің шӛбі 
пайдаланылады. Ҧлттық парктің барлық жерінде дерлік кездеседі. 
 
Кҥреңоттар тҧқымдасы -  Onagraceae   - Кипрейные 
101.
 
Epilobium velutinum Nevski - Жҧмсақ кҥреңот  - Кипрей бархатистый 
Apiaceae – Сельдерейные  (Зонтичные) 
102.
 
Daucus carota L. - Жабайы сәбіз  - Морковь обыкновенная, дикая  
103.
 
Шренкия 
104.
 
Prangos pabularia Lindl. - Малазық сайсабақ - Прангоос кормовой  
105.
 
Oedibasis apiculata (Kar. et Kir.)  – Ҥшкір садыр -  Ойдибазис остроконечный  
106.
 
О. platycarpa (Lipsky) K.-Pol. - Жалпақ жемісті садыр  - О. плоскоплодный  
107.
 
Ferula tenuisecta Korov.  -  Жіңішке сасыр - Ферула тонкорассеченная  
108.
 
F. ugamica Korov. - Ӛгем сасыры - Ф. Угамская 
Примулалар- Primulaceae – Первоцветные 
109.
 
Primula algida Adams  - Суық наурызгҥл  – Первоцвет холодный  
110.
 
Androsace sericea Ovcz. - Жібек тасшыгҥлі - Проломник шелковистый 
111.
 
A. lehmannina Spreng. -  Леман тасшыгҥлі  - П. Лемана  
Кермектер тҧқымдасы -  Limoniaceae  - Кермековые 
112.
 
Acantholimon alatavicum Bunge - Алатау кемпіршӛбі - Акантолимон алатавский                               
Кӛкгҥлдер тҧқымдасы - Gentianaceae  - Горечавковые 
113.
 
 Gentiana olivieri Griseb. - Оливье кӛкгҥлі – Горечавка Оливьера  
Айлаулықтар тҧқымдасы - Boraginaceae  - Бурачниковые 
114.
 
Ulugbekia tschimganica (B.Fedtsch.) Zak. - Шымған елікшӛбі - Улугбекия чимганская  
115.
 
Macrotomia euchroma (Royle) Pauls. - Бояу қызылтамыр - Макротомия красящая   
116.
 
Onosma dichroantha Boiss. - Қостҥс айлауық - Оносма двуцветная   
117.
 
О. irritans M.Pop. ex Pavl. - Арам айлауық - О.раздражаюшая            
118.
 
Myosotis asiatica (Vestergren) Schischk. et Serg - Азия ботакӛзі – Незабудка азиатская  
119.
 
Lappula microcarpa (Ledeb.) Guerke - Ҧсақжеміс кәріқыз  - Липучка мелкоплодная  
120.
 
Rindera oblongifolia M. Pop.  Ҧзынжапырақ жуантамыр – Pиндера продолговатолистная   
121.
 
Solenanthus circinnatus Ledeb. - Имек тҥтікгҥл - Трубкоцвет завитковый  
122.
 
Trichodesma incanum (Bunge) A.DC. - Ақбас айыртарақ - Триходесма седая                              
Тауқалақайлар тҧқымдасы - Lamiaceae – Яснотковые (губоцветные) 
123.
 
Phlomoides speciosa (Rupr) Adyl., R.Kam. et Machmedov - Фломоидес видный, красивый                        
124.
 
Phlomis salicifolia Regel – Зопник иволистый                                                           
125.
 
Prunella vulgaris L. – кәдімгі топырақбас - Черноголовка обыкновенная 
126.
 
Salvia sclarea L. –  мускатты сәлбен - Шалфей  мускатный  
127.
 
S. nemorosa L. (= S. deserta Schang.) – шӛл сәлбені - ш. дубравный, пустынный                       
128.
 
Ziziphora clinopodioides Lam.(=Z. bungeana Juz.) – Бунге киікоты - Зизифора пахучковидная                              
129.
 
Origanum tytthanmum Gontsch. – Ҧсақ гҥлді жҧпаргҥл - Душица мелкоцветковая 
130.
 
Thymus seravschanicus Klok. – зеравшан жебірі - Тимьян зарафшанский,чабрец 
131.
 
Mentha arvensis L. –дала жалбызы - Мята полевая                 
132.
 
M. asiatica Boriss. – Азия жалбызы - M. азиатская 
Сабынкӛктер тҧқымдасы -  Scrophulariaceae – Норичниковые 
133.
 
Verbascum songaricum Schrenk – Жоңғар аюқҧлағы, сиырқҧйрық - Коровяк джунгарский 
134.
 
Dodartia orientalis L. – шығыс текесақалы - Додарция восточная            
Рияндар тҧқымдасы - Rubiaceae Juss. – Мареновые 
135.
 
 Galium verum L. – нағыз қызылбояу - Подмаренник настоящий 
Шҥйіншӛптер тҧқымдасы - Valerianaceae – Валериановые 
136.
 
Valeriana chionophila M. Pop. et Kult. - қаршыл шҥйіншӛп - Валериана снеголюбивая 
Қожакендірлер тҧқымдасы -  Dipsacaceae – Ворсянковые 
137.
 
Dipsacus dipsacoides (Kar. et Kir.) Botsch. (= D. azureus Schrenk) – кӛкшіл қожакендір - 
Ворсянка ворсянковидная, лазоревая 
138.
 
Scabiosa songarica Schrenk – Жоңғар қотыроты – Скабиоза джунгарская 
139.
 
S. micrantha Desf. – ҧсақгҥл қотырот - С. мелкоцветковая           
Қоңыраугҥлдер тҧқымдасы - Campanulaceae – Колокольчиковые 
140.
 
Campanula glomerata L. – шоғыр қоңыраугҥл - Колокольчик сборная 
141.
 
Sergia sewerzowii (Regel) Fed. – Северцов жартасшӛбі - Сергия Северцова                            
Қашқаргҥлдер тҧқымдасы - Asteraceae – Астровые  (Сложноцветные) 
142.
 
Cichorium intybus L. - Кәдімгі шашыратқы  - Цикорий обыкновенный 
143.
 
Lactuca serriola L. – жабайы сҥтжапырақ - Латук дикий 
144.
 
Onopordon acanthium L. – тікенді шағыртікен - Татарник колючий 

278 
 
145.
 
Acroptilon repens (L.) DC. – жатаған укекіре - Горчак ползучий 
146.
 
Crupina vulgaris Cass. (=C. oligantha Tscher.) – кәдімгі тіктікен - Крупина обыкновенная 
147.
 
Carthamus lanatus L. – тҥкті мақсары  - Сафлор шерстистый 
148.
 
Bidens tripartita L. – ҥштармақ итошаған - Череда трехраздельна 
149.
 
Echinops karatavicus Regel et Schmalh. – Қаратау лақсасы - Мордовник каратавский 
150.
 
Cousinia umbrosa Bunge – кӛлеңке кӛбенқҧйрық - Кузиния теневая 
151.
 
Ligularia macrophylla (Ledeb.) DC.  – іріжапырақ сарыаңдыз - Бузульник крупнолистный  
152.
 
L. heterophylla Rupr. – алажапырақ сарыаңдыз - Б. разнолистный       
153.
 
Inula helenium L. – биік аңдыз, қара - Девясил высокий 
154.
 
I. britannica L. – Британ аңдызы- Д. Британский 
155.
 
I. rhizocephala Schrenk – тамырбас аңдыз - Д. Корнеглавый 
156.
 
Helichrysum maracandicum M. Pop. ex Kirp. – Самарқан салаубасы – Цмин (Бессмертник) 
самаркандский        
157.
 
Tragopogon ruber S. G. Gmel. – қызыл қойжелкек -  Козлобородник красный 
158.
 
Galatella chromopappus Novopokr. – бояубас далазығыр - Солонечник окрашеннохохолковый 
159.
 
Galatella punctata (waldst. Et Kit.) Nees – нҥктелі далазығыр -  Солонечник точечный    
160.
 
Aster serpentimontanus Tamamsch. (=A. alpinus L.) – Альпі қашқаргҥлі - Астра змеиногорская 
161.
 
Achillea millefolium L. -  кәдімгі мыңжапырақ - Тысячелистник обыкновенный 
162.
 
Tanacetum pseudachillea C. Winkl. – жалғанмыңжапырақты тҥймешетен - Пижма 
ложнотысячелистниковая 
163.
 
Matricaria inodora L. (= Tripleurospermum inodorum L.) – иіссіз ҥшқырлы - Ромашка 
непахучая, трехреберник 
 

жүктеу/скачать 5,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: