жылғы ұстаздық тәлімімді «Зейнеткер-

14

oral_oniri@inbox.ru

ПіКіР

Бейсенбі,  28  қаңтар 2016 жыл

Қала  басшысы  болу  – 

өТе жАуАПТы жұМыс

1975 жылы тамыз айында Мұстақым Біләлұлы 

Ықсановты облысымыздың бірінші хатшысы етіп 

сайлаған пленумда Қазақстан компартиясының 

бірінші хатшысы Дінмұхамед Ахметұлы Қонаев 

сөз сөйлеген еді. Онда Орал  Қазақстанның көне 

шаһарларының бірі, бай тарихи мұрасы бар 

екендігіне және көршілес Ресейдің бес облысымен 

шектесіп жатқандықтан, еліміздің Еуропаға 

шығатын қақпасы болып табылатындығына 

тоқталды. Мұндай қақпа мәнді де сәнді 

болуы керек. Сондықтан қаланың сәулетіне, 

инфрақұрылымдарына үлкен мән беріп, дамыту 

қажет деген болатын.

Р

еспублика  басшысының 

бұл  ойын  ұйымдастыру 

қабілеті  жоғары  М.  Ық­

санов  аз  уақыт  ішінде  іске  асыр­

ды.  Айналасы  бес­алты  жылдың 

ішінде  бес  көпір  салынды,  олар 

қаланы  айналып  өтетін  жолдар­

мен  жалғанды.  Қалада  көп  қабат­

ты  тұрғын  үй,  мектеп,  балабақша 

салу  ісі  бұрын  болмаған  қарқын­

да  жүрді.  М.  Ықсановтың  талабы 

бойынша  үлкен  өндіріс  орындары 

өз  қаражатына  мектеп,  балабақ­

ша  салуға  міндетті  болды.  Қазір 

қаладағы  су,  жылу  жүйелері  не­

гізінен сол кезде салынды. М. Ық­ 

санов  облысымызды  он  жыл  бас­

қарды.  Жақсы  басшы  бола  білді. 

Атқарған  ісі  халық  жадында  қал­

ды. Осы жағдайларды ой елегінен 

өткізсек,  адамдардың  тұрмыс­

тіршілігі  көп  жағдайда  басшыға, 

оның  басқаруына  байланысты 

екенін  бағамдаймыз.  Тоқсан  ауыз 

сөздің  тобықтай  түйінін  екі  ауыз 

сөзбен  жеткізген  дана  халқымыз 

«Басқарылмаса  ел  жетім,  құс  қон­

баса  көл  жетім»,  «Елге  жақсы 

басшы  құт­береке  әкеледі,  жа­

ман  басшы  береке  кетіреді»  деп 

айтқан  ғой.  Біздер  осы  өмірімізде 

басқарудың  түрлі  жолдарын  көр­

дік.  Жоғарыда  келтірген  мәтелдер­

дің  мағынасының  дұрыстығына 

көз  жеткіздік.  Сондықтан  көп  әрі­

ге  бармай­ақ,  «Соқырдың  тілегені 

екі  көзі»  демекші,  соңғы  қырық 

жылда  біздің  қаламызды  кімдер 

басқарды, қандай істерімен халық 

жадында  қалды  деген  сұрақтарға 

жауап іздеп көрсек. 

Өткен  қырық  жылдан  бері  қа­

ламызды  қазір  оныншы  басшы 

басқарып  отыр.  Ауыл,  аудан  бас­

шыларының  жөні  бір  бөлек,  ал 

қала  басшысы  болу  оңай  емес. 

Оның қызметін облыс көлеміндегі 

ең  ауыр  әрі  ең  жауапты  қызмет­

тің  бірі  ретінде  санауға  болады. 

Себебі  жылу,  жарық,  су,  газ  секіл­

ді  маңызды  нысандардың  жүйелі 

жұмысын қамтамасыз етуді айтпа­

ғанда,  қалада  әлеуметтік  көмекке 

мұқтаж  жан  көп.  Қала  басшысы 

осы  істердің  бәрін  реттеуі  тиіс. 

Ондай  жұмыстарды  тұрақты,  ұзақ 

мерзімді  жұмыс  жасаған  басшы­ 

дан күтуге болады. Егер қала бас­

шысы  екі­үш  жыл  сайын  ауыса 

берсе,  олардан  қандай  жұмыс 

нәтижесін сұрауға болады?!

Сонымен  бұдан  қырық  жыл 

бұрын  қаламыздың  басшысы  Қа­ 

йырғали  Молдашев  ағамыз  болды. 

Ол  кісі  қаланы  алты  жыл  басқар­

ды.  М.  Ықсановтың  бастамасы­

мен  қолға  алынған  қаламыздағы 

жасампаз  істерді  жүзеге  асыруға 

айтарлықтай  үлес  қосқандардың 

бірі  болды.  Қайрекең  ұйымдасты­

ру  қабілеті  мол,  істі  шапшаң  ше­

шетін  алғыр  адам  еді.  Өзі  басқар­

ғанға  дейінгі  қаланың  жағдайын 

жақсы  білетін  Қайрекең  облыс 

басшысының  қаланы  көркейту, 

дамытуға  деген  оң  көзқарасын 

ұтымды  пайдалана  білді.  Әсіресе, 

білім,  денсаулық  сақтау,  әлеумет­

тік  салаларға  қатысты  мәселелер 

жіті  қойылып,  соның  нәтижесінде 

олар  оң  шешімдерін  тауып  отыр­

ды. Ол ­ халықтың ризашылығына 

ие болған басшының бірі.

Қайрекеңнен кейін 1999 жылға 

дейін  қалада  бес  басшы  ауысты. 

Бірақ  олардың  халық  жадында 

қаларлықтай  іс­әрекеттері  болған 

жоқ сияқты. Болса айтылар еді. Ес­

тілмейді.  Ал  Вениамин  Мұқатаев­

тың  есімін  көпшілік  құрметпен 

айтады.  Оның  қалаға  жетекшілік 

еткен  уақыты  ел  тәуелсіздігінің 

елең­алаң  шағына  сәйкес  келді. 

Ол  кезде  жарық,  жылу,  газ,  ауыз 

суға қатысты мәселелер жиі орын 

алып жүрді. Осы мәселелерді рет­

теуге  ол  көп  күш  салды.  Халық  та 

сол  кездегі  жағдайды  жақсы  түсі­

ніп,  орынсыз  әрекеттерге  барған 

жоқ.  Өйткені  қала  басшылығы­

ның  мүмкіндігінше  жұмыс  жасап 

жатқанын  көрді,  жүректерімен 

сезді.  В.  Мұқатаев  көп  сөзге  жоқ, 

барынша әділ, істің адамы болды. 

Қаланың  тыныс­тіршілігін  жетік 

білетін  нағыз  маман  еді.  Оны  сол 

кезде облыс басшысы болып кел­

ген,  кемел  ойлы  Қырымбек  Кө­

шербаев  бағалай  білді.  Ол  алты 

жылдай  жұмыс  жасады.  Бұл  кез­

дерде  қаламызда  халықаралық 

дәрежедегі  спорт  жарыстарын 

өткізуге  лайықты  мұз  айдыны  са­

райы,  су  спорты  түрлеріне  арнал­

ған  жүзу  бассейні,  көптен  халық­

тың  ойында  жүрген  қазақ  драма  

театры  іске  қосылды.  Сол  жылда­

ры  қалада  дәмхана,  супермаркет, 

дүкендер  көп  қабатты  үйлердің 

төменгі  қабаттарында  жиі  салын­

ды.  Осы  жерлерде  өз  кәсіптерін 

жандандырған  кәсіпкерлер  сол 

үйлердің  қасбетін,  шатырларын 

өз  қаражаты  есебінен  жөндеу 

жүргізуге көмектесті. Бұл қаланың 

келбетін  біршама  өзгертті.  Облыс 

орталығының  көшелерін,  аула­

ларын  жарықтандыру  қарқынды 

жүрді. Әрине, мұның барлығы тек 

қала  басшысының  еңбегі  деуден 

аулақпын.  Шын  мәнінде,  бұлар 

­  облыс  әкімі  Қырымбек  Елеуұлы­

ның  идеясы  мен  еңбегі.  Қала  бас­

шысы  олардың  жүзеге  асуына 

ұйытқы болды.

2004 жылы облысқа басшы бо­

лып  Н.  Әшімов  келді.  Қазақтың 

сөз  өнеріне  басқаларын  былай 

қойғанда,  Махамбет,  Марабай, 

Жұбан,  Тайыр,  Қадыр,  Ақұштап 

секілді  марғасқаларды  берген  

Ақ  Жайық  өңірінде  қалам  ұстауға 

лайықты  журналистер  жетпеген­

дей,  облыстық  газеттерді  басқа­

руға  өзге  өңірлерден  кісілер  әкел­ 

ді.  Қалыпты  жұмыс  істеп  тұрған 

жылу­қуат  мекемесіне  басқарушы  

әкеліп қойып, ол нысанды жедел­

детіп  шетелдіктерге  сатпақшы 

болды,  одан  үлкен  дау­дамай  ту­ 

ды.  Әкім  облыстық  мәслихат  де­

путаттарымен  тіл  табыса  алма­

ды.  Кадрлар  жиі  ауысты.  Жақсы 

жұмысымен  танылған  қала  бас­

шысы  да  жұмыстан  кетті.  Бұл  кез 

дүрбелең  уақыт  болды.  Осының 

бәрі  2005­2006  жылдары  респуб­

ликалық  «Жас  қазақ»  газетінде 

екі рет көлемді мақала болып жа­

рияланды.

Мұндай басқару облыс, әсіресе, 

қала  тұрғындарына  оңай  тиген 

жоқ.  Қаланың  дамуы  бұрынғыдан 

кенжеледі.  Жылу,  су  құбырларын, 

жолдарды  жөндеуге,  қоғамдық 

көліктерге  байланысты  біраз  мә­ 

селе  туындап,  олар  уақтылы  ше­

шімін  таппады.  Бірақ  артынан 

бәрі  реттелді.  2009­2010  жылдар­

дан  бастап  қалада  көп  қабатты 

сәулетті тұрғын үйлер жүйелі түр­ 

де  салына  бастады.  Соның  нә­ 

тижесінде  кезекте  тұрған  тұр­

ғындарға 1004 үй берілді, 180 жас 

отбасы қоныстойын тойлады. Жа­

ңа  шағынаудандар  пайда  болып, 

қаланың  сәулеті  күннен­күнге 

өзгеруде.  Жаңа  мәдени  орын­

дар  бой  көтеріп  жатыр.  Қазақтың 

дана  да  дарынды  ақыны,  жер­

лесіміз  Қадыр  Мырза  Әлі  атын­

дағы  мәденит  және  өнер  орта­

лығы  ашылды,  Салтанат  сарайы 

салынды.  Сондай­ақ  қаламызда­

ғы  Әбілқайыр  хан  даңғылының 

бойында  белгілі  мемлекет  және 

қоғам  қайраткері,  кезінде  Орал 

қаласын  дамытуға  бағыт­бағдар 

берген  Дінмұхамед  Қонаевқа  ар­

нап  ескерткіш­мүсін  қойылып, 

саябақ  ашылды.  Болашақта  жаңа 

шағынаудандардың  бірінде  екін­

ші  саябақ  ашылмақшы.  Қалалық 

мәдениет  және  демалыс  саябағы 

маңынан,  яғни  Шаған  өзенінің 

арғы  бетінен  үлкен  спорттық  ке­

шен,  демалыс  алаңы  салынуда. 

Оған қатынайтын аспалы көпірдің 

құрылысы  аяқталды.  Чернобыль 

мен  ауған  соғысы  ардагерлеріне 

арналған  ескерткіш,  мемориал­

дық кешендер жасалды. Қаламыз­

ды  көркейту  бағытында  істел­

ген  басқа  да  игі  істер  аз  емес. 

Соңғы үш жылда 50­ге тарта көше 

жөнделіп,  жаяу  жүргіншілер  жо­

лы салынды. Бұл жұмыстар облыс 

басшысының  ұйытқы  болуымен 

жүзеге  асып  жатқаны  анық.  Осы­

дан  үш  жыл  бұрын  облыс  әкімі 

Нұрлан  Ноғаев  үлкен  сенім  ар­

тып,  қала  әкімі  қызметіне  А.  Көл­

гіновті  тағайындаған  болатын.  Қа­ 

ла  жұртшылығы,  әзірге,  оның  жұ­

мысына  риза.  Толық  риза  болу 

үшін оның өз жоспарымен жұмыс 

жасауына  мүмкіндік  беру  керек. 

Яғни  оған  уақыт  керек.  Тоқсан 

ауыз  сөздің  түйіні,  қала  басшысы 

жиі  ауыспауы  қажет.  Қала  басшы­

сы ең кемі 5­6 жыл жұмыс істегені 

дұрыс  деп  санаймын.  Тіпті  қала 

әкімін  бес  жылға  сайлап  қойса, 

нұр үстіне нұр.

Нұрлан ІЗТІЛЕУОВ, 

зейнеткер,                       

Орал қаласы

15

oral_oniri@inbox.ru

Анасын  өлтірген  содыр

«Жібек  жолымен» 

АлҒАшқы Пойыз жүРДі

Қазақстан мен Әзірбайжан елдерінің аумағымен 

өтетін жаңа «Жібек жолы» арқылы  Қытайдан 

шыққан  бірінші пойыз Грузияға жетті.  «Жібек  

жолы»  Ресей  жерін  айналып өтеді  әрі  Қытайдан 

Еуропаға жүк  тасымалдау  әлдеқайда  арзандады.

Грузияның    премьер­министрі   

И. Гарибашвили  пойызды  қа­

былдап,    Еуропа  елдеріне 

3­5  күнде  жеткізетінін 

айтты.  «Бұрын  жүк 

Қытайдан 

Еуропаға 

дейін  теңіз  арқылы 

тасылатын  әрі  оған 

40  күн  уақыт  ке­

тетін»,  ­  дейді  ол. 

Енді  «Жібек  жолы» 

арқылы 

Ресей­

ді  сырт  айналып 

өтетін  Қазақстан, 

Әзірбайжан,  Грузия 

бағытындағы  пойыз  

Ақтау 

қаласындағы 

паромды өткелден өтіп, 

12  сағатта  Каспий  теңі­ 

зінің  екінші  шетіндегі  Әзір­

байжанның  Алят  портында 

болады.  Одан  Грузиядағы  Поти 

портынан өтіп,  Қара теңіздегі паромды 

өткелмен Ыстамбұлға жетеді.

Депардье  май  шелпектен 

айырылатын  болды

бес  сағат  

бойы  

сиқыр  

көрсеткен

Қазақстандық 

сиқыршы Руслан Иван-

ченков Гиннестің ре-

кордтар кітабына енді. 

Манкарди  деген  лақап  ат­

пен  өнер  көрсететін  сиқыр­

шы бес сағат бойы тоқтамас­

тан өнер көрсетіп, қазыларды 

қатты  таңғалдырған.  Ғарыш 

саласының  инженері  сиқыр­

шылық  өнерді  ғаламтор    ар­

қылы  үйренген.  Ғарыш  пен  сиқырды  байланыс

тырған  ол:  «Кез  кел­

ген сиқыршы құпияны ешкімге айтпауға 

ант береді», ­ дейді. Бүгінде 

Қазақстанның сиқыршылар клубында 36 и

ллюзионист бар.

1,5  млрд.  

доллардың  

джекпоты

Тұңғыш рет жарияланған 1 млрд.  дол­

лардың  джекпоты  американдықтарды 

 

есінен  адастырған  сыңайлы. Жұрт   кезект

і 

билетті сатып алу үшін ұзақ­ сонар кезекке 

тұруда. Бұдан бұрын қаңтардың ортасын

­

да ойналатын билет иелері  3 млрд.  дол

­

ларды ұтып алуы мүмкін делінген   еді. Бұл 

рекордты ақша мөлшері  өткен ойындар

­

да  ұтыстың болмауынан өсіп отыр. Міне, 

күні кеше АҚШ­та екі адам 1,5 млрд.  дол

­

лар джекпотты ұтып алды. Олардың  есім

­

дері  әзірге  жасырын  ұсталуда. Жүлде

лі 

билеттер АҚШ­тың Флорида және Теннес

­

си штаттарында сатылған.

Соңғы  рет  рекордты  ұтыс  калифор­

ниялық  зейнеткер  Рэймонд  Бакстонға 

бұйырған.  Ол  20  жыл  бойы  ойынға 

қатысып,  ақыры  425,3  млн.  доллар  ұтып 

алыпты.

Француз актері Жерар Депардье 

бұдан 2 жыл бұрын Ресей азаматтығы 

мен төлқұжатын Президент В. Путиннің 

өз қолынан алып, бір емес, екі үйге ие 

болған еді. 

Оның бірі – Грозный қаласындағы 15 млн. рубль 

тұратын бес бөлмелі үй. Бірақ актер біраздан бері 

Бельгияда тұрып жатыр. «Ресейде болған азғантай 

уақытта мен өзімнің француз екенімді білдім». Бұл –  

оның  Бельгияға  кетіп  бара  жатып  айтқан  сөзі.  Де­

пардье өз елінде қарайған байлығы мен табысына 

салық  төлегісі  келмей,  Франция  азаматтығынан 

бас  тартып,  елден  қашып  кеткен  болатын.  Күні 

бүгін  Ресей  оны  ел  азаматтығынан  айыру  туралы 

жұмыстанып  жатыр.  «Бірақ  әлемге  танымал  актер 

Ресей  азаматтығынан  өлсе  айырылғысы  жоқ»,  – 

 дейді оның төңірегіндегілер.

ұшақ  апатынан  аман  қаласыз...

34  жаста 

12  бала  туған

Петропавл    қаласында    12  баласын 

өмірге  әкелген  ана    бар  болғаны  34 

жаста. Ол тұңғышын 20 жасында жеңіл­

денген.  Күйеуі  Павел  перзентханадан 

әйелін  әкету  үшін  шағын  автобусқа 

барлық  баласын  тиеп  келіпті.  «Құдай 

берсе , тағы да өмірге бала әкелерміз», – 

 дейді  діндар отбасының  батыр әкесі.

дайындаған  Ұлдай  қаБОШқыЗы

Украиндық  өнертапқыш  Владимир Та-

таренко ұшақ апатқа ұшыраған жағдайда  

жолаушыларды  аман  алып  қалатын  

капсула-ұшақ ойлап тапқан. 

Ішіне  жолаушылар  мен  олардың  жүктері  сия­

тын капсула­ұшақтың артқы жағына орналастыры­

лады    және  ол  өте  мықты  парашютке  байланады. 

Апат орын алған  сәтте ұшақтан бөлініп шыққан ол 

жерге  немесе  суға  қалықтап  келіп  қонады  да,  әрі 

қарай батпай тұрып қалады. Инженер бұл капсула­

ны үш  жыл бойы жасапты. Бұл туралы хабарланып, 

сауалнамаға  жауап  берген  халықтың    95  пайызы 

қанша қымбат болса да,  осы капсула­ ұшаққа билет 

алатындарын айтқан.

Ұлынан ДАИШ-тың  

(ИГИЛ) бақылауындағы 

аймақтан  кетуді өтінген 

әйел Сирияның Рак-

ка қаласында жүздеген 

адамның көзінше өлтірілді. 

Ол  баласына  ДАИШ­тың  құра­

мындағы  содырлардың  түбі  жеңі­

ліске  ұшырайтынын,  сондықтан 

олардан  іргені  аулаққа  салу  ке­

ректігін  айтып,  қашып  кетуді  өтін­

ген. Ал баласы анасының ол сөзін 

содырларға  айтып,  олардың  бұй­

рығымен  анасын  көшеге  шыға­ 

рып,  өз  қолымен  өлтірген.  Ис­

ламда  әке­шешеңді  өлтірмек  тү­

гілі,  қатты  сөз  айтуға  болмайды. 

Қанішер  ұлдың  бұл    әрекеті  Си­

рияда    исламның  асыл  құндылық­

тарының  аяқ  асты  болып  жатқа­ 

нын айғақтайды.

Бейсенбі,  28  қаңтар 2016 жыл

шАРАйНА

16

oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі,  28  қаңтар 2016 жыл

«Қазақстан  Республикасындағы 

сайлау  туралы»  Қазақстан  Респуб­

ликасы  Конституциялық  заңының 

21­бабы 2­тармағы, 22­бабы 1 және 

2­тармақтарына  және  Қазақстан 

Республикасы  Орталық  сайлау 

комиссиясының  «Қазақстан  Рес­

публикасы  мәслихаттары  депу­

таттарының  кезекті  сайлауын  та­

ғайындау  туралы»  2016  жылғы  20 

қаңтардағы №3/82 қаулысына сәй­

кес 

қауЛы ЕТЕдІ:

1.  Келесі  шекара  аумағында 

облыстық  мәслихаттың  депутат­

тарын сайлау жөніндегі сайлау ок­

ругтері құрылсын:

№1 деркөл сайлау округі (ор-

талығы - Мичурин ауылы)

Зеленов  ауданының  аумағы: 

Макаров, Мичурин, Махамбет (Пав­

лов,  Горбунов),  Краснов  ауылдық 

округтері.

Орал  қаласының  аумағы:  Дер­

көл  кенті,  Ветелки,  Кумыска  елді 

мекендері.

№2  Тайпақ  сайлау  округі  (ор-

талығы - Тайпақ ауылы)

ақжайық ауданының аумағы: 

Ақсуат,  Ақжол,  Тайпақ,  Алмалы, 

Сартоғай,  Базаршолан,  Базартөбе, 

Есенсай,  Қарауылтөбе,  Құрайлысай, 

Көнеккеткен ауылдық округтері.

Теректі  ауданының  аумағы: 

Шағатай ауылдық округі.

№3  ақжайық  сайлау  округі 

(орталығы - Чапаев ауылы)

ақжайық ауданының аумағы: 

Бударин,  Жамбыл,  Алғабас,  Жаңа­

бұлақ,  Ақжол,  Мерген,  Қабыршақ­

ты, Чапаев ауылдық округтері.

жүктеу/скачать 4,52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: