Қазақстан республикасы білім және ғылым министрілігі ұсынады



Pdf көрінісі
бет260/299
Дата29.09.2023
өлшемі8,96 Mb.
#111668
түріОқулық
1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   299
Байланысты:
аза стан республикасы білім ж не ылым министрілігі сынады

21-бап 
Бала асырап алу жүйесі болуын мойындайтын және/немесе оған рұқсат 
беретін қатысушы мемлекеттер баланың ең қажетті мүдделері бәрінен бұрын 
ескеріліп отыруын қамтамасыз етеді және олар: 
а) бала асырап алудың - қолданылатын заңдар мен рәсімдерге сәйкес және 
баланың ата-анасы мен заңды қамқоршылықтарына қатысты мәртебесіне, 
сондай-ақ, егер қажет болса, мүдделі адамдар қажет болуы мүмкін болатындай 
консультациялар өткізу негізінде бала асырап алуға өздерінің саналы түрдегі 
келісімін беруіне байланысты барлық іске қатысты және сенімді ақпараттар 
негізінде бала асырап алу мүмкін болатынын анықтайтын құзыретті өкіметтің 
рұқсатымен ғана жүргізілуін қамтамасыз етеді; 
ә) егер баланы туған елінде біреудің тәрбиесіне беру немесе оны 
тәрбиелеуді немесе асырап алуды қамтамасыз ететін отбасына орналастыру 
және лайықты күтімді қамтамасыз ету мүмкін болмаған жағдайда, онда баланы 
басқа елге асырап алуға беруді - балаға күтім берудің баламалы тәсілі ретінде 
қабылдауға болады деп таниды; 
б) бала өзге бір елде асырап алынған күнде, орналастыруға байланысты 
адамдардың ақталмаған қаржылық пайда табуына әкеліп соқпауын қамтамасыз 
ету мақсатында барлық қажетті шаралар қолданылады; 
г) қажетті жағдайларда, екі жақты және көп жақты уағдаластықтар мен 
келісімдер жасасу жолымен осы баптың мақсаттарына жетуге жәрдемдеседі 
және осының негізінде баланы басқа елге орналастыруды құзыретті өкіметтер 
немесе органдардың жүзеге асыруын қамтамасыз етуге ұмтылыс жасайды. 
22-бап 
1.
Қатысушы мемлекеттер, босқын дәрежесіне ие болғысы келген немесе 
қолданылып жүрген халықаралық немесе ішкі құқық және рәсімдерге сәйкес 
босқын болып саналатын балаға, мейлі оны ата-анасы немесе кез келген басқа 
адам ертіп жүрсе де, осы Конвенцияда және адам құқығы жөніндегі 
халықаралық басқа да құжаттарда немесе гуманитарлық құжаттарда баян 


334
етілген құқықтарды пайдалануда осы құжаттарға қатысушы болып табылатын 
аталған мемлекеттер тиісті қорғау және гуманитарлық көмек көрсетуді 
қамтамасыз ететін қажетті шаралар қолданады. 
2.
Осы мақсатта қатысушы мемлекеттер, өздері қажет деп санаған 
жағдайда, Біріккен Ұлттар Ұйымының және біріккен Ұлттар Ұйымының 
ынтымақтас құзыретті үкіметаралық ұйымдар мен үкіметтік емес ұйымдардың, 
мұндай баланы қорғау жөніндегі, оның және кез келген босқын баланың ата-
анасын немесе отбасының басқа мүшелерін іздеп табуына, сөйтіп өз отбасымен 
табысуы үшін қажетті ақпараттарды алуына жәрдемдесу жөніндегі кез келген 
күш-жігеріне жәрдем көрсетеді. Ата-анасы немесе отбасының басқа да 
мүшелері табылмаған жағдайда, бұл балаға да осы Конвенцияда 
қарастырылғандай, әлде бір себеппен өз отбасы ортасынан уақытша немесе 
біржола айырылған басқа балаларға көрсетілгендей қорғау көрсетіледі. 
23-бап 
1.
Қатысушы мемлекеттер ақыл-есі немесе денсаулығына қатысты 
жарымжан бала оның қадір-қасиетін қамтамасыз етіп, өзіне деген сенімділігін 
арттырып және қоғамдық өмірге белсене араласуына жәрдемдесетін 
жағдайларда толыққанды және лайықты өмір сүруі қажет екенін мойындайды. 
2.
Қатысушы мемлекеттер жарымжан баланың ерекше қамқорлыққа 
құқылы екенін мойындап, жәрдем сұрап өтініш берген жағдайда және де егер, 
баланың денсаулығы мен ата-анасы немесе балаға қамқорлықты қамтамасыз 
ететін басқа адамдардың жағдайы өтінішке сәйкес болған күнде бала мен оның 
қамқоршысына ресурс мүмкіндіктеріне қарай, жәрдем беруді қолдап, 
қамтамасыз етеді. 
3.
Жарымжан баланың ерекше мұқтаждығы танылып, осы баптың
2-тармағына сәйкес, көмек ата-анасының немесе балаға қамқорлықты 
қамтамасыз ететін басқа адамдардың қаржылық ресурстары ескіріліп, мүмкін 
болғанынша, тегін беріледі және жарымжан баланың білім беру, кәсіби 
даярлық, медициналық қызмет, денсаулығын қалпына келтіру, еңбек етуге 
дайындау салаларындағы қызмет көрсетулерге колы жетуін және мәдени 
дамуын қамти отырып, тұлғалық іріленуіне септігін тигізетіндей демалу 
құралдарына қолын жеткізуді мақсат етеді. 
4.
Қатысушы мемлекеттер халықаралық ынтымақтастық рухында 
профилактикалық денсаулық сақтау және медицина саласында, жарымжан 
балаларды психологиялық дәне функционалды емдеу саласына қатысты 
ақпараттармен алмасуға, соның ішінде, қатысушы мемлекеттердің осы 
саладағы мүмкіндіктері мен білімін жақсартып, тәжірибесін кеңейту үшін 
реабилитация, жалпы білім беру және кәсіби даярлық тәсілдері жөніндегі 
ақпараттарды таратуға және оған қол жеткізуіне ықпал етеді. Осыған 
байланысты дамушы елдердің сұранысына ерекше көңіл аударылуға тиіс. 


335
24-бап 
1.
Қатысушы мемлекеттер баланың неғұрлым жетілдірілген денсаулық 
сақтау жүйелері қызметімен, науқастарынан емдеу мен денсаулығын қалпына 
келтіру құралдарымен пайдалану құқығын мойындайды. Қатысушы 
мемлекеттер бірде-бір бала медицина жүйесінің мұндай қызметіне қол жеткізу 
құқығынан айырылып қалмауын қамтамасыз етуге ұмтылыс жасайды. 
2.
Қатысушы мемлекеттер осы құқықтың толық жүзеге асуына қол 
жеткізуге күш салады, соның ішінде: 
а) нәрестелердің шетінеуі мен бала өлімінің деңгейін төмендету; 
ә) алғашқы медициналық-санитарлық көмекті дамытуға баса көңіл аудара 
отырып, қажетті медициналық жәрдем көрсетуді және барлық балалардың 
денсаулығын сақтауды қамтамасыз ету; 
б) дертке және ашқұрсақтыққа қарсы күрес, соның ішінде алғашқы 
медициналық-санитарлық көмек шеңберінде, қоршаған ортаның ластану қаупі 
мен қатерін ескере отырып, оңай қол жететін технологияны пайдалану 
жолымен барынша құнарлы тағамдарымен және таза ас суымен қамтамасыз 
ету; 
в) бала туғанға және босанғаннан кейінгі кезеңдерде аналардың 
денсаулығын сақтау жөнінде тиісті қызмет көрсету; 
г) қоғамның барлық топтары, соның ішінде ата-аналар мен балалардың, 
баланың денсаулығы мен тамақтануы, баланы ана сүтімен емізіп асыраудың 
артықшылығы, баланың қоршаған ортаның гигиенасы мен тазалығы және 
келеңсіз оқиғалардан сақтандыру жайлы хабардар болуын, сондай-ақ білім 
алуға қол жеткізуін және осындай білімді пайдалануына қолдау көрсетуді 
қамтамасыз ету; 
д) профилактикалық медициналық көмек және отбасы мөлшерін 
жоспарлау саласындағы ағарту жұмыстары мен қызмет көрсетулерді дамыту. 
3.
Қатысушы мемлекеттер баланың денсаулығына теріс ықпал ететін 
дәстүрлі ем тәжірибесін жою мақсатында кез келген тиімді және қажетті 
шараларды қабылдайды. 
4.
Қатысушы мемлекеттер осы бапта танылған құқықты толық жүзеге 
асыруға бірте-бірте қол жеткізу мақсатында халықаралық ынтымақтастықты 
ынталандыруға және оны дамытуға міндеттелінеді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   256   257   258   259   260   261   262   263   ...   299




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет