269
7.2 кесте
.
Халықаралық 1:1 000 000 масштабты карталардың қатарын
латынның бас əріптерімен белгілеу жүйесі
Қатардың
реттік саны
Қатардың
ендігі, °
Əліппенің
əріптері
Қатардың
реттік саны
Қатардың
ендігі, °
Əліппенің
əріптері
1
0-4
A
13
48-52
M
2
4-8
B
14
52-56
N
3
8-12
C
15
56-60
O
4
12-16
D
16
60-64
P
5
16-20
E
17
64-68
Q
6
20-24
F
18
68-72
R
7
24-28
G
19
72-76
S
8
28-32
H
20
76-80
T
9
32-36
I
21
80-84
U
10
36-40
J
22
84-88
V
11
40-44
K
23
88-90
Z
12
44-48
L
Бұл дəйектің мəні экономикалық мүмкіндікпен ғана емес, ор-
ман ағаштарын кесуді қамтитын экологиялық сипатымен жəне
одан туындайтын басқа түйінді мəселелерменде тығыз байланы-
сты болуы тиіс. Осыған орай қымбат тұратын қағазды үнемдеудің
басқа да тиімді жолдарын іздеу қажет.
Орта жəне ірі масштабты топографиялық карталардың
номенклатурасы.
Орта жəне ірі масштабты карталардың но-
менклатурасы 1:1 000 000 масштабты картаның əр бетін бүтін сан-
ды бөліктерге бөлу арқылы құрылады. 1:500 000 масштабты кар-
таны құру үшін 1:1 000 000 масштабты картаның параллельдері
мен меридиандарын тең ортасынан екіге, бөліп əр бөлігін орыс
əліпбиінің бас əріптерімен белгілейді.
Алынған 1:500 000 масштабты картаның төрт бетінің əр
бірінің ендігі 2º,бойлығы 3° болады [7.9-сурет].
7.9 суретке сəйкес Талдықорған қаласы орналасқан 1:500
000 масштабты картаның номенклатурасы 1:1 000 000 масштаб-
270
ты картаның аталған қала орналасқан бетінің номенклатурасына
орыс əліпбиінің бас əріпін қосып жазу L-44-А, L-44-Б, L-44-В,
L-44-Г4 арқылы жүзеге асырылады.
7.9 сурет.
Талдықорған қаласы орналасқан 1:1 000 000 масштабты
картаның бір бетін 1:500000 картаның бетіне бөлу
1:200 000 масштабты картаны құру үшін 1:1 000 000 масштаб-
ты картаның L-44 бетін ендік жəне бойлық бағытта тең 6 бөлікте
бөледі де 1:200 000 масштабты картаның 36 бетін алады. Алынған
əрбір бет рим санымен белгіленеді де, 1:1000000 масштабты
картаның Талдықорған қаласы орналасқан бетінің номенкла-
турасына қосылып жазады [7.10-сурет]. 1:200 000 масштабты
картаның əр бетін шектейтін меридиандар мен параллельдердің
градус санын анықтау үшін 1:1 000 000 масштабты картаның
əр бетін шектейтін меридиандар мен параллельдердің санын
минутқа айналдырып, шыққан санды 6 бөлеміз.
Мысалы,
0
/
/
0
/
0
4 60 : 6 40
6 60 : 6 1
φ
λ
= ⋅
=
= ⋅
=
|
