Оқулық Алматы, 012 Əож 528(075. 8) Кбж 26. 12я73 т 53



Pdf көрінісі
бет50/292
Дата06.10.2023
өлшемі11,51 Mb.
#113253
түріОқулық
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   292
Байланысты:
tokpanov-kartografia

Шартты проекциялар
. Шартты проекцияларға алына-
тын картографиялық тордың түрін қандай да бір қосалқы 
геометриялық жазықтықтың бетінде жобалау мүмкіндігі 
болмайтын проекциялар жатады. Олардың қатарына 
теңдеулер жүйесін пайдалану негізінде талдау жолымен 
құрылатын жалған цилиндрлі тағы басқа проекциялар жатады 
[2.20-сурет].


80
2.18 сурет.
Жалған цилиндрлі проекцтяның картографиялық 
торының көрінісі
Картографиялық проекцияларды бұрмалану сипаты-
на қарай жіктеу
. Кескінделетін картографиялық торлардың 
қасиеттеріне қарай проекциялар тең ауданды, теңаралық, тең 
бұрышты жəне еркін болып бөлінеді. 
Тең ауданды
проекцияларда 
караграфиялық тордың барлық бөлігінде аудандық масштаб тең 
болады. Тең ауданды проекцияның бұл қасиетін төмендегі фор-
муламен өрнектеуге болады: 
Р = a·b = Const = 1
Бұл проекциялармен құрылған карталарда аудан 
бұрмаланбағанымен бұрыштар мен пішіндердің бұрмалануы 
жақсы байқалады [3.21 А-сурет].
Тең бұрышты проекцияларда ұзындық масштабы барлық 
бағыттарда бірдей болғандықтан бұрыштары мен шексіз шағын 
географиялық нысандардың пішіндері бұрмаланбайды.
Тең бұрышты проекцияның жалпы қасиеттері w = 0º. фор-
муласы айқындайды. Тең бұрышты проекцияларда шексіз шағын 
аумақтардың пішін сақталғанымен ірі географиялық нысандардың 
пішіндері мен аудандары бұрмаланады [2.19 Ə-сурет].
Картаның белгілі бір бөлігіндегі географиялық нысандардың 
бұрыштары, аудандары мен пішіндері бұрмаланып, математикалық 
заңдылықтарға сай олардың мөлшері аз болатын проекциялар-
ды 
еркін проекциялар
дейміз. Еркін проекциялардың ішіндегі 


81
картаның басты бағыттарының біріндегі (параллельдері мен 
меридиандарының) ұзындық масштабы өзгермей сақталатын 
проекцияларды теңаралық
 проекциялар
да бар. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   292




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет