ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы
альбер камю (1913-1960) кемеліне келмегендік, өлім-жітім, мағынасыздық жайлаған «сандырақ дүние»
жүктеу/скачать 2,22 Mb. Pdf көрінісі
|
Философия
| альбер камю
(1913-1960) кемеліне келмегендік, өлім-жітім, мағынасыздық жайлаған «сандырақ дүние» деп бағалады. А.Камю адамдарды бірігуге және осы мағынасыз сандырақ өмірге қарсы күресуге үндейді. Алайда торығу басым бұндай үндеу әлемді ақыл-парасатпен құруға келтіре қояр ма екен. Оны Камю жақсы түсінді. Мән-мағынасы жоқ өмірден батыл қол үзудің амалын ол өзін-өзі өлтіруден көрді. Ол көлік апатынан қайтыс болды. Діни экзистенциалист габриэль Оноре марсель (1889-1973) – фи- лософ, драматург, соның атымен Франциядағы экзистенциализмнің пайда болуы байланыстырылатын театр және музыка сыншы- сы – А.Камюдің қателігін оның шынайы болмысты заттар болмы- сымен байланыстырғанынан көрді. Шындығында, шынайы бол - мыс – ол қашанда жеке тұлғаның болмысы . Болмыс – «бұл емес», «сенсің», сондықтан адамдардың бір-бірлеріне қатысты өзара қарым- қатынастарының ашық, бүкпесіз түр-тұрпаты – адамдардың шынайы болмысының алғышарты. Ал ол сүйіспеншілік арқылы ғана мүмкін болады. Г.Марсельдің бұл идеяларын еврейлердің діни философы м.бубер, француз Э.левинас және басқалары ары қарай дамытты. Олардың ойы бойынша, адам өмірге екіжақты қарайды, бұны оның сөз қорынан көруге болады. Алғашқы негізгі сөз – «мен және сен» , ал екіншісі – «мен және Ол» (алдындағыдай, мұндағы Ол – Оно, средний род. – Ау- дармашы). Адамзат тәжірибесі ретінде дүние «Мен және Ол» қатынасы арқылы қалыптасса, ал ол кезде «Мен және Сен» шынайы адамдық қарым-қатынастарды қалыптастырады. Олай болса, адамның алдында дүниедегі болмыстың екі мүмкіндігі пайда болады. Егер «Мен және Сен» қатынастары шынайы болмысты тудырса, онда «Мен және Ол» адамдық қарым-қатынастардың заттануына келтіреді. «Сен» деген- мен қатынасқа кірген адам – заттардың ішіндегі зат емес. Мен оны танып білуге тырыспаймын, өйткені онымен қатынасқа кірдім. Бұл қатынастар үзілген кезден бері қарай мен оны тани бастаймын. Тану, 276 білу – «Сеннің» алыстауына, адамдардың бір-бірлерінен алшақтауына жеткізеді. «Мен және Сен» қатынастары өзінің жарық сәулесімен бүкіл әлемді жарықтандырып тұратын сүйіспеншілікке парапар. Сүйетін адам кез келген адамға, – ол қайырымды ма немесе мейірімсіз бе, әдемі ме әлде ұсқынсыз ба, ақылды ма, жоқ әлде ақымақ па, – бәрібір, ерекше «Сен» деп қарайды. Алайда жүктеу/скачать 2,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|