УДК 811.512.12/16'37 ТҮРКІ ТІЛДЕРІНДЕГІ ЛЕКСИКАЛЫҚ СӘЙКЕСТІКТЕРДІҢ ҒЫЛЫМИ-ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ Боранбаев С.Р. – Аймақтық әлеуметтік-инновациялық университетінің ректоры, ф.ғ.д., доцент., sandybai60@mail.ru Нұрлыбаев Н.М. – Шымкент университетінің Ғылым және халықаралық байланыс проректоры, ф.ғ.к., доцент м.а., nnmank@mail.ru Түркологияда бұрынғы және кейінгі ортағасырлық жазба ескерткіштеріне көңіл бөлудің жеткіліксіздігі
дәстүрлі қолданылатын тарихи-салыстырмалы талдау әдісімен ғылыми-теориялық формаларды әлдеқайда
тереңдетіп зерттеуді қажет етеді.
Бүгінгі тақырыптың өзектілігі бірқатар қыпшақ жазба ескерткіштерін зерттей отырып, көне қыпшақ тілі мен
қазақ тілінің тарихи-генетикалық байланысын егжей-тегжейлі қарастыру, қазақ тілінің лексикалық қоры
материалында кешенді салыстырмалы жұмыстар жүргізу, фонологиялық, лексикалық, морфологиялық талдау
жолдарымен бұл тілдердің сабақтастығын айқындау, бұл тілдердің жүйелі біртектілігін көрсетеді; қазақ тілінің
қалыптасуында ежелгі қыпшақ тілін, оның мәдени-тарихи мәнін, олардың тарихи-генетикалық сабақтастығын
айқындау. Дін, мәдениет, этностың шаруашылық жүргізуі, сөзсіз қазіргі тілде бейнеленеді. Сондықтан тіл
тарихының халықтың тарихымен өзара тығыз байланысты тілдік топтар глоттогенезін зерттеу этногенез
мәселелерінен ажыратылмайтындығын көрсетеді.