Қазақ тілі лексика, фонетика, морфология мен синтаксис


құм, тас ,  топырақ, кірпіш



Pdf көрінісі
бет124/406
Дата21.10.2023
өлшемі3,22 Mb.
#120381
түріОқулық
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   406
Байланысты:
Абуханов-лексика

құм, тас

топырақ, кірпіш 
 
түсіріп жатыр. Биыл 
сұлы, бидай, тары 
бітік шықты 
делінеді де,
 Құрылыс 
алаңына
құмдар, тастар

топырақтар, кірпіштер 
 түсіріп жатыр. Биыл 
сұлылар, бидайлар, тарылар
 бітік шықты 
деп айтылмайды. Сол сияқты, 
Сен 
шашыңды
 неге алдырмайсың? 
деуге болады да, 
Сен 
шаштарыңды 
 неге 
алдырмайсың ? 
деуге болмайды. Өйткені 
шаш 
бір талдан тұрмайды, жинақты 
нәрсе екені белгілі. 
б) Зат есім сөздерінің алдында нәрсенің біреу емес, бірнешеу екендігін 
көрсететін сан есім сөздері айтылса, көптік жалғау қосымшасы жалғанбай-ақ, 
көптік мағынаны білдіреді. Мысалы: 
Біздің қаламызда 
2 институт


колледж, 5 мектеп, 6 балабақша 
бар. Биыл 
285 студент 
оқу үлгерімі 
бойынша шәкіртақы алып оқитын болады. 
Бұл сөйлемдердегі 
2 институт,

колледж, 5 мектеп, 6 балабақша, 285 студент 
деген тіркестерде көптік 
жалғау қосымшалары жалғанбаса да, колледж, мектеп, балабақша,студент 
 
сөздерінің көптік мағынада екендігі белгілі 
в) Зат есім сөзінің алдында қайталама қос сөзден болған анықтауышы 
болса, зат есімге көптік жалғауы жалғанбайды. Мысалы: 
арба-арба 
астық, 
қора-қора 
қой, 
үйір-үйір 
жылқы.
т. т. 
г) Қейбір қос сөздердің өздері де көптік жалғауы жалғанбай-ақ көптік ұғым 
береді. Мысалы: 
Белгілі бір халықтың 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   406




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет