Белоктардың организмдегі өзгерісі. Белоктар аса маңызды тағамдық, заттар (ет,
жұмыртқа, сүт, нан, т.б.) құрамында болғандықтан, ас қорыту жолдарында ферменттер
əсерінен аминқышқылдарына дейін ыдырап гидролизденеді. Аминқынщылдары ішек
қабырғалары арқылы қанға өтеді. Көмірсулар мен майлардан айырмашылығы -
аминқышқылдары организмде қор болып жиналмайды. Олардың біразы адам немесе
жануар организмінің өзіне тəн белогын түзеді. Ал аминқышқылдарының бір бөлігі белок
емес азотты қосылыстардың, нуклеин қышқылдарының синтезіне жұмсалады.
Кейбіреулері тотығып, ең ақырғы өнімдерге (С0
2
, Н
2
0, т.б.) дейін ыдырап, энергия бөледі.
Өзін өзі тексеруге арналған сұрақтар: 1.
Белок дегеніміз не?
2.
Белоктардың қандай түрлері болады?
Əдебиеттер: 1-7(негізгі), 8- 16 (қосымша)
Тəжірибелік сабақ 3 ТақырыпАқуыздарқұрылысы. Жасушаның молекулярлық құрылымы Сабақтың мақсаты :
1.
Ақуыздардың құрылымдық ұйымдасуың менгеру.
2.
Аминқышқыл құрамын оқыту.
3.
Жасушаның молекулярлық құрылымын меңгеру.
1 тапсырма . Дəптерге салып алып, мына кестені толтыр:
3 кесте - Ақуыздардың жіктелуі
Күрделілік дəрежесіне қарай Молекула пішіиіне қарай Кейбір еріткіштерде еру қабілетіне қарай Атқаратын қызметтеріне қарай Қарапайым жəне
күрделі. қарапайым
протеиндер тек қана
аминқышқылдары
қалдықтарынан
тұрады, күрделі
протеидтер құрамына
белокты заттардан
басқа
қосылыстардың
қалдықтары кіреді
Шар тəрізді жəне жіп
тəрізді
Суда еритіндер, əлсіз
түз ерітінділерінде
еритіндер -
альбуминдер, спиртте
еритіндер -
проламиндер,
сұйытылған қышқыл
жəне сілті
ерітінділерінде
еритіндер
глутелиндер
