120
Боялмаған қосылыстарды анықтау
Ультракүлгінде жұту сызығы
болатын боялмаған қосы-
лыстар (мысалы, молибдат-ион) берілген әдістемелерді қолдана
отырып, осы аймақтағы толқын ұзындықтарының жарық жұтуы
бойынша анықталуы мүмкін. Бірақ кейбір түссіз ерітінділерді
УК-спектрлерді қатыстырмай, спектрдің
көрінетін аймағында
фотометрлік өлшемдердің қарапайым техникасын қолдану ар-
қылы анықтауға болады.
Сондай әдістердің бірі боялған
немесе
CrO
4
2−
,
РО
4
3−
және т.б.
аниондармен боялған қосылыс түзетін, аз еритін қосылыстардың
ерігіштігін қолдану болып табылады. Мысалы, хлорид ионы:
Ag
2
CrO
4
+ 2Cl
-
= 2AgCl + CrO
4
2-
реакциясы бойынша анықталуы мүмкін.
Қажетті
жағдайларды ескере отырып, ерітіндіде хлоридтің
эквивалентті
құрамына сәйкес CrO
4
2-
-иондарының мөлшері
пайда болады және олар фотометрленеді.
Бұл тепе-теңдіктің
константасы:
𝐾 =
[𝐶𝑟𝑂
4
2−
]
[𝐶𝑙
−
]
2
=
𝐾
𝑠
0
(𝐴𝑔
2
𝐶𝑟𝑂
4
)
𝐾
𝑠
0 2
(𝐴𝑔𝐶𝑙)
=
1,1 ∙ 10
−12
(1,8 ∙ 10
−10
)
2
= 3,4 ∙ 10
7
.
5 ∙ 10
-3
M хлорид ерітіндісінде реакцияның жүруі 99,9 % аз
болмайтындығына кепіл болады.
Осы тәріздес реакцияны фосфат ионымен жүргізуге болады:
Ag
3
PO
4
+ 3Cl
-
= 3AgCl + PO
4
3-
.
Бөлінген фосфатты молибдатпен реакциясы бойынша фото-
метрлік анықтайды.
Түссіз қосылыстардың басқа талдау жолы түссіз ионның бо-
ялған комплексті қосылыспен реакциясы болып табылады, мы-
салы, темір (III) тиоцианатының
фторид ионының әсерінен
түссізденуі. Тепе-теңдіктің сатыларын ескермегенде, бұл үрдіс-
тің қарапайым сызбанұсқасы келесідей болады:
121
FeSCN
2+
+ F
-
= FeF
2+
+SCN
–
.
Осы тектес реакцияларды жүргізу кезінде боялған комплек-
стің тұрақтылығы мен рН-тың маңызы зор. Темірдің (ІІІ) салици-
латты немесе сульфосалициатты комплекстерімен реакциясы
жүрмейтіні анық.
Достарыңызбен бөлісу: