Эмбриология
10-Тарау. Жүйке тіні 10 .8 -с у р е т . Әр түрлі глиоциттер (Т. Н. Радостина және Л . С. Румянцева бойынша)
жүктеу/скачать 74,12 Mb. Pdf көрінісі
|
Афанасьев
- Бұл бет үшін навигация:
- Астроциттер
| 280
10-Тарау. Жүйке тіні 10 .8 -с у р е т . Әр түрлі глиоциттер (Т. Н. Радостина және Л . С. Румянцева бойынша): 1 — эпендимоциттер; 2 — протоплазмалық астроциттер; 3 — талшықты астроцит- тер; 4 — олигодендроциттер; 5 — микроглия Көрші жасушалардың араларында саңылаулы байланыстар және жабысу белбеушелері болады, бірақтығыз байланыстар болмайды, цереброспиналды сұйыктык олардың араларымен жүйке тініне ене алады. Эпендимоциттердін көбінде козғалмалы кірпікшелері болады, олар цереброспиналдык сұйықтыктың ағымына әкелуі мүмкін. Эпендимоциттердің көбінің базальды бөлігі тегіс, бірак кейбіреулерінде жүйке тініне терең енетін ұзын өсінді бола ды, және кірпікшелері жокка тән. Бұл жасушалар танициттер деп аталады. Олар III карыншаның түбінде көптеп кездеседі. Бүл жасушалар цереброспи налды сүйыктықтын кұрамы жайындағы мәліметті гипофиздің кақпалык жүйесінің бірінші реттік кылтамырлық торына жеткізеді деп есептеледі. Қарыншалардың тамырлы өрімдерінің эпендималык эпителийлері цере броспиналды сүйықтықты өндіреді. Эпендимоциттердің цитоплазмасында көптеген митохондриялар, ядро үстіне орналаскан Гольджи кешені және на- шар дамыған эндоплазмалык тор болады. Астроциттер ( astrocyti, грек тілінен astron — жұлдыз, kytos — жасу- ша) — өсінділі пішіні бар, органеллалары өте аз жасушалар. Олар негізінен тіректік, шекаралық және метаболиялык кызметтерді аткарады (10.10-суретті 10.3. Нейроглия 281 > а караңыз). Орталык жүйке жүйе- сінін сұр затында орналасатын про- топлазмалык астроциттерді ( astro- cyti protoplasmatic /'), және ак зат- та орналаскан талшыкты астро- циттерді ( astrocytifibrosi ) ажыратады. Протоплазмалық астроңиттер кыска, катты тармакталатын өсін- ділерімен және ашык түсті шар тәрізді ядросымен сипатталады. Талшыкты астроциттерде аз тар макталатын, ұзын 20—40 өсінділер болып, олардың кұрамында диа- метрі 10 нм аралык филаменттер- ден түзелген фибриллалар анык- талады. Филаменттерде глиалды фиб- риллярлык кышкыл нәруыз анык- талады. Астроциттердін өсінділері кылтамырлардың базальды мем- браналарына, нейрондардың де- несі мен дендриттеріне карай, синапстарды коршай және бір- бірінен бөлектей бағытталып (10.8, 10.12-суреттерді караңыз), со- нымен коса мидың жұмсак кабыкшасына барып, субарахнои- далды кеңістікпен шектескен пио- глиалды шекаралық мембрананы кұрайды. Қылтамырларға келген өсінділер тамырды толык коршай орналаскан кеңейген «аякшалар» түзейді. Астроциттер заттарды жинактап, оларды кылтамырлардан нейрондарға жеткізеді, нейромеди атор тәрізді заттарды және экстрацеллюлярлык калийдің ар- тығын экстрацеллюлярлык кеңіс- тіктен каркынды нейроналдык белсенділіктен кейін кармалайды. жүктеу/скачать 74,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|