Физиканы оқыту әдістемесі пәні бойынша дәріс конспектілері


Изопроцестер немесе газ заңдары



Pdf көрінісі
бет40/46
Дата27.11.2023
өлшемі9,84 Mb.
#129712
түріКонспект
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   46
Байланысты:
Снимок экрана 2023—03—16 в 15.19.59

Изопроцестер немесе газ заңдары. 
Параметрлердің біреуінің мәні өзгермей 
қалған кезде өтетін процестер 
изопроцестер 
деп аталады. «Изос» грек сөзі «тең» 
деген мағынаны білдіреді.
Изобаралық процесс. 
Қысым
тұрақты
болғанда, термодинамикалық жүйе күйінің 
өзгеруі процесі 
изобаралық 
деп аталады. Грек сөзінен алынған «Барос» 

ауырлық, 
салмақ. 
Егер газ қысымы өзгермесе, берілген массалы газ үшін көлемнің 
температураға қатысы тұрақты болады. 
Бұл газ заңын эксперименттік түрде 1802 
жылы Гей –Люссак (француз ғалымы) тағайындаған.
Күй теңдеуінен 
 
Р
=
const 
болғанда, 1)
T
V
=
const;
2) 
2
2
1
1
T
V
T
V
=
. 3) 
2
1
2
1
T
T
V
V
=
. Графигі 
изобар 
деп аталады

Әр
түрлі қысымға тәуелді әр түрлі изобара сәйкес келеді. Тұрақты температурада 
қысым артқан сайын газдың көлемі кішірейеді. Төменгі температурада идеал газдың 
барлық изобралары 
Т
=0 нүктесінде түйіседі, бірақ бұл нақты газдың көлемі 


Ф КазНПУ 0703
-03-18 (1). 
Пәннің оқу
-
әдістемелік кешені. Екінші 
басылым
.
шынында да нөлге айналатындығын білдірмейді. Барлық газдар қатты суығанда 
сұйыққа айналады, ал күй теңдеуі сұйықтарға қолданылмайды. 
Изохорлық процесс.
(Грек сөзінен алынған хорема іштілігі, сыйымдылығы). 
Көлем тұрақты болғанда термодинамикалық жүйе күйінің өзгеру процесі 
изохоралық деп аталады. 
Күй теңдеуінен
V
=
const
болғанда:
1)
2
1
2
1
2
2
1
1
)
3
;
)
2
;
T
T
P
P
T
P
T
P
const
T
P
=
=
=
Егер газ көлемі газдың берілген массасы үшін қысымның температураға қатысы 
тұрақты болады. Бұл газ заңын 1787 француз Ж.Шарль ашқан. Бұл тәуелділік график 
түрінде 
изохор
деп аталады (сурет).
Осы дәріске ағымдық, аралық, қорытынды бақылау бойынша тест тапсырмалары 
және сұрақтар
1. 
Молекула
-
кинетикалық теория (МКТ) негіздерін оқыту әдістемесін 
көрсетіңіз

2
. МКТ
-
ның негізгі қағидалары. Молекулалардың өлшемдері. Броундық 
қозғалыс
тақырыптарын оқыту әдістемесін көрсетіңіз

3
. Идеал газ.
Газ заңдарын
оқыту
әдістемесіне тоқталыңыз
4. 
Газ заңдарын оқьггу әдістемесінің ерекшеліктеріне тоқталыңыз.
№12 
дәріс


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   46




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет