Медициналык, микробиология
М икробтарга карсы синтетикалык химиопрепараттар
жүктеу/скачать 47,48 Mb. Pdf көрінісі
|
Медициналық микробиология
| 5.3.2. М икробтарга карсы синтетикалык химиопрепараттар
Химиялык синтез тэсш дер 1 мен т 1 р! табигатта кездеспейтш кептеген заттар жасалды, б1рак олар эсер ету механизм!, спектр!, тип! бойынша анитбиотиктерге уксас. 1908 жылы П.Эрлих мышьяктыц органикалык косындысы нег!з!нде мерезд! емдейтш препарат сальварсанды синтездед!. Б1рак галымнын баска микроорганизмдерге карсы эр! карай осы тэр!зд! препараттар ецщруге талпынысы нэтижес!з болды. 1935 ж. Герхардт Домагк бактериалды инфекцияларды емдеуге пронтозилд! («кызыл стрептоцид») усынды. Пронтозилд!ц эсер ету бастамасы сульфаниламд болып табылады, ол организмде пронтозил ыдраганда тузшед!. К аз!рг! к езд е эртурл! х и м и ял ы к куры лы м ды а н т и б а к т е р и а л д ы , сац ы р ау к у л ак к а к ар сы , карапайымдыларга карсы синтетикалык химиотерапевт!к д э р ш к заттар алынган. Мацызды топтарга: сульфаниламидтер, нитроимидазол дар, хинолондар жэне т.б. жатады. Ерекше топты вирустарга карсы препараттар курайды. Сульфаниламидтер . Бул препараттарды ц молекула нег!з!н парам инотоптар курайды, олар б а к т е р и я л а р д ы ц т !р ш !л 1 г!не к а ж е тт!-п у р и н ж эн е п и р и м и д и н н е п з д е р п и ц ¡заш ары -ф о л и й (тетрагидрофолий) кышкылыныц синтез!не калсет сондыктан да олар парамиинобензой кышкылыныц бэсекелес антагонис! жэне аналогы рет!нде эсер етед1. Эсер ету спектр! - кец, бактериостатиктер. Инфекцияларды емдеуде соцгы кезде сульфаниламдтердщ рол! темендед!, антибиотиктерге Караганда сульфаниламдтердщ жанама эсер! болады жэне оган кептеген штаммдар тез!мд! келед!. Клинкалык практикада эл! кец колданылып журген бул топтыц б!р гана препараты бар, ол ко-тримоксазол жэне оныц аналогтары. Ко-тримаксазол (бактрим, бисептол) - сульфаметаксазол мен триметопримнен туратын, комбинирленген препарат. Бактерицидт! эсер етед!. Триметоприм баска фермент децгей!нде фолий кышкылыныцсинтезш тежейд!. Грам тер!с бактериялармен коздырылган несен жолыныц инфекцияларында колданылады. Хинолондар. Бул класты цбф ж ип препараты-налидикс кышкылы (1962) .Эсер ету спектр! шектелген, оган рези стен ттш к тез дамиды, грамтер!с бактериялармен коздырылган песеп шыгару жолдарыныц инфекцияларын емдеуге колданыс тапты. Цаз!р фторхинолондар колданылады. Ф торхинолондардыц М ЕДИЦ ИН АЛЫ К, М И К Р О Б И О Л О Г И Я 89 а р ты к ш ы л ы гы -е н п зу ж олы эртурл!, б а к т е р и ц и д а эсер! бар, е н п зг е н ж ерде ж огары б елсен д ц гистогематикалы к тоскауы лдан ж аксы етедц резистенттиик дамуы томен . Ф торхинолондарды ц (ципрофлоксацин, норфлоксацин жэне т.б. ) спектр!- кец, эсер ету тиш - цидтп Грам терю бактериялар (кею рщ таякшасына да), ж асуш аш ш ж паразиттер, микобактериялар коздырган инфекцияларда колданады. Нитроимидазолдар (метронидазол, трихопол) ЭЫресе анаэробты бактерияларга карсы белсендк ейткеш тек осы микробтар гана кайта калпына келт 1 ру жолымен метронидазолды белсендшещцруге кабш ети. Эсер ету тиш- цидп, спектр!- анаэробты бактериялар мен карапайымдылар (трихомонадалар, лямблиялар, дизентериялык амеба). Имидазолдар (клотри м азол ж эн е т.б.). Ц и топлазм алы к м ем б ран а д е ц ге й ш д е эсер ететш сацыраукулакка карсы препараттар. Нитрофурандар (фуразолидон ж эне т.б.). Эсер ету тип!- цидтц спектр! кец. Н есепте жогары конценграцияда жиналады. Несеп шыгару жолыныц инфекцияларын емдеуде уросептиктер ретш де колданылады. 5.3.3. М и к р о б ка к а р сы хим иопрепараттарды ц эсер ету механизм! М икробка карсы химиопрепараттарды ц тацдамалылы гы ны ц нег!з!-олар эсер ететш микроб жасуш асындагы нысаналардыц макроорганизм жасуш аларынан айырмаш ылыгы болады. Кептеген химиотерапевт!к препараттар эдетте микроб жасуш асыныц метаболизм!не эсер ет!п, оныц дайын курылымын бузбайды, сондыктан препараттар микроорганизмдерд!ц есу жэне кебею фазасына белсенд! эсер етедь М икробка карсы химиопрепараттардыц эсер ету механизм! бойы нш а келес! топтарын ажыратады: жасуша кабыргасы синтез!н!ц ингибиторлары , акуыз синтез!н!ц ингибиторлары, нуклейн кышкылдар кызмет! мен синтез!н бузушылар, ЦПМ кызмет! мен синтез!н закымдайтындар (5.1. - кесте) Э сер ету механизм! бойы нш а ан ти м и кроб ты хим иопепараттарды ц ж!ктелу! Кесте 5.1. жүктеу/скачать 47,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|