Дінтанулық зерттеудің негізгі категориялары
Дінтануда жалпы филосифиялық және әлеуметтік – философиялық
категориялар қолданылады. Олар: «болмыс», сана, таным, бейне, символ,
ақиқат, адасу, елес, қоғам материалдық рухани өндіріс, мәдениет жатсыну
және т.б. Логика, этика, эстетикадан алынған түсініктер мен терминдер:
«белгі, ойлау мәні, намыс, жауапкершілік, қайрымдылық, қайғыға ортақтасу,
сұлулық» және т.б. Жалпы ғылыми түсінік: «жүйе, құрылым, функция, роль,
заң» және т.б. Жеке ғылыми түсінік: «дәуір, құқық, елес, сенім, сезім, көңіл
күй, азап шегу, араласу, тіл, өмір, өлім» және т.б. Арнайы дінтанулық
түсініктер мен терминдер: «дін, теология, діндарлық мәдениет, шіркеу,
конфессия, храм, дұға оқу» және т.б. Ең маңызды орынды иеленетін
түсініктер мен терминдер: «Құдай, періште, тозақ, жәннат, Бодхтсаттва,
көрегендік. Діндегі өзгеру процесін бейнелейтін түсініктер: «даму және
жаңару, сакрализация, секурализация, детеологизация, демифологизация,
модернизация» және т.б.
Дін символдық жүйе
Дінтанудағы
діннің
сипаттамаларының
варианттары.
Дінді
түсіндірудегі
семиотикалық
көзқарас.
Дінді
адам
тәжірибесімен
ұйымдастырылған
символдық
жүйе
белгесі
ретінде
қарастыру.
Семиотикалық көзқараста қарастырылатын мифтік, магиялық, сиқырлық
21
туралы теориялар. Діни дүниетанымдағы әлемнің символдық тәртіпке келу.
Әлемнің діни суреті және діни антропология (теоцентризм). Діннің реттеу
мүмкіндіктері. Мораль және дін. Діни этика және адамның адамгершілік
мәселелері.
Діни дүниетаным және ғылыми таным
Әлемді діни тұрғыда қабылдауға ғылымнын әсері. Ғылыми
рационалдылық және құндылық. Ғылым және дін: Тарих және қазіргі
кезеңнауилық. Теософия интегральды әлемдік көзқарас әрекеті. Ғылым және
білім: гуманитарлық және сциентисттік парадигма. Философиядағы белгілі
бағыттар бойынша әдіснамалық көзқарастың құрылуы.
Достарыңызбен бөлісу: |