мотивациялық; когнитивтік, іс-
әрекеттік, рефлексивтік.
Кесте 12 – Зерттеушілік іс-әрекетті жобалап оқыту технологиясы арқылы
дамыту компоненттерінің негізгі білім беру бағдарламасын игеру нәтижелеріне
қойылатын талаптарға сәйкестенуі
Зе
рт
те
ушіл
ік
іс
-ә
ре
ке
тт
і
ж
оба
ла
п о
қы
ту
те
хн
олог
ияс
ы
ар
қылы да
м
ыт
у
ко
м
пон
ен
тт
ері
«6В01201 – Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу мамандығының
түлегіне қойылатын талаптар
1
2
М
от
ив
ац
иялы
қ
-Жеке талаптану деңгейін қалыптастыруға және объективті бағалауға
қабілетті, мектеп жасына дейінгі балалардың зияткерлік даму деңгейін
көтеру дағдыларын меңгереді, балаларды креативтілік пен жаңашылдыққа
үйретеді.
- Мектепке дейінгі білім берудің жаңартылған мазмұнының ғылыми-
теориялық және әдістемелік негіздерін біледі, әртүрлі жастағы балаларға
білім берудегі сабақтастықты жүзеге асыру құралдарын меңгереді.
К
огн
ит
ив
ті
к
- Белгісіздік жағдайында жұмыс істеуге және шығармашылық тұғырды
талап ететін күрделі аналитикалық міндеттерді орындауға қабілетті.
- Сыни ойлай алады, жылдам дамитын цифрлық технологиялар дәуірінде
өмір сүре алады, ірі деректер массивтерімен жұмыс істей алады, жаппай
командада тиімді жұмыс істей алады, өзгерістерге тез бейімделе алады.
- Ғылыми зерттеуді ұйымдастыру ұстанымдарын, ғылыми білімге қол
жеткізу және құру тәсілдерін түсінеді.
- Мектепке дейінгі ұйымдарда педагогикалық үдерісті өзбетінше
ұйымдастыруға қабілетті және мектеп жасына дейінгі балалардың
психологиялық ерекшеліктерін, сонымен қатар жас топтары бойынша
ұйымдастырылған іс-әрекетінде инновациялық технологиялардың әдістері
мен құралдарды пайдалану дағдыларын меңгереді.
- Өз ойларын ана тілі мен шет тілдерінде дәйекті және сауатты
тұжырымдайды және айтады, ғылыми және арнайы мәтіндермен жұмыс
істеу және көпшілік алдында сөйлеу .үшін қазақ (орыс), шет тілдерінде
ауызша және жазбаша сөйлеу дағдыларын меңгереді;
86
12 – кестенің жалғасы
1
2
Іс
-ә
ре
ке
тт
ік
- Ақпаратты алу, сақтау, қайта өңдеудің негізгі әдістерін, тәсілдері мен
құралдарын қолданады; цифрлық құралдарды терең түсінеді, жаңа
жағдайларға интуитивті бейімделу және жаңа контент жасау қабілеті бар;
- Мектепке дейінгі білім беру саласында аналитикалық және технологиялық
шешімдерді жүзеге асыруға қабілетті.
Ре
ф
ле
кс
ив
ті
- Әлеуметтік және кәсіби міндеттерді шешуде әлеуметтік, гуманитарлық
және экономикалық ғылымдардың негізгі ережелері мен әдістерін
қолдануға қабілетті;, өзін-өзі дамыту және кәсіби өсу үшін өмір бойы өзінің
білім траекториясын құра алады.
- Гигиена, еңбекті қорғау талаптарына және сыртқы жағымсыз әсерлерден
қорғау ережелеріне сәйкес салауатты
өмір салты дағдыларын
қалыптастыруға, толыққанды әлеуметтік және кәсіби қызметті қамтамасыз
ету үшін дене тәрбиесі мен денсаулықты нығайтудың құралдары мен
әдістерін пайдалануға қабілетті.
- Ақпаратты алу, сақтау, өңдеу және берудің практикалық міндеттерін шешу
үшін зерттеу әдістерін, бағдарламалауды және қазіргі заманғы ақпараттық-
коммуникациялық технологияларды қолдана алады;
12-кесте мазмұнына сәйкес, МЖМБС талаптарын іске асыру (мазмұндық
жағы) болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогтерінің зерттеушілік іс-әрекетті
жобалап оқыту технологиясы арқылы дамытуға жағдай жасайды.
Сурет 8 - Болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогі жобалап оқытуда
зерттеушілік іс-әрекетті дамытудың кәсіби әлеуеті
87
Базалық жоғары оқу орны ретінде алынған Абай атындағы Қазақ ұлттық
педагогикалық университетінің «6В01201-Мектепке дейінгі оқыту және
тәрбиелеу» білім бағдарламасынан зерттеуімізге қажетті пәндерді талдауды
жөн көрдік.
«6В01201 – Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу» мамандығы бойынша
білім беру бағдарламасында жобалап оқыту технологиясы арқылы зерттеушілік
іс-әрекетті дамытуға ықпал ететін пәндердің мазмұнын талдаймыз (кесте 13).
Кесте 13 – «6В01201 – Мектепке дейінгі оқыту және тәрбиелеу»
мамандығының пәндеріне талдау (мазмұндық аспект)
6В01201 –
Мектепке
дейінгі оқыту
және
тәрбиелеу»
мамандығы
бойынша
негізгі
оқу
жоспарының
мазмұны
(20.05.2019)
Пәндердің жалпы мазмұны
6В01201 –
Мектепке дейінгі
оқыту және
тәрбиелеу»
мамандығы
бойынша негізгі
оқу жоспарының
жобалап оқыту
технологиясы
арқылы
зерттеушілік іс-
әрекетті дамыту
әлеуеті
ЖОО білім
бағдарламасының
мектепке дейінгі
ұйымдардағы
ұйымдастырылған
іс-әрекеттерге
ықпалы
1
2
3
4
Жаңа
формация
педагог-
тәрбиешісі
(ТК)
Педагогикалық
мамандық:
мәні, ерекшеліктері, қазіргі
даму
тенденциялары.
Педагогтың кәсіби біліктілігі
мен құзыреттілігі: біліктілік
түсінігі,
педагогтың
біліктілігіне
қойылатын
талаптар, біліктілік санаты.
Кәсіби құзыреттілік түсінігі,
кәсіби
міндеттердің
тізімі.
Педагог-тәрбиешінің
кәсіби
қызметі,
педагогикалық
қызметтің
құрылымы.
Педагогтың кәсіби қызметін
жүзеге
асыру
шарттары.
Педагогтың
педагогикалық
тәжірибесі
мен
зерттеу
қызметінің ерекшеліктері.
Болашақ мектепке
дейінгі
ұйым
педагогінің кәсіби
қызметін
түсінуіне
әсер
етеді,
педагогикалық
жобалаудың
алғышарттарын
түсінуге ықпалын
тигізеді.
Мектепке
дейнгі
білім
берудің
жаңартылған
мазмұнының
ғылыми-теориялық
әдістемелік
негіздерін
біледі;
әртүрлі
жастағы
балаларға
білім
берудегі
сабақтастықты
жүзеге
асыру
құралын
меңгерді;
ұйымдастырылған
іс-әрекет қызметінде
инновациялық
технологиялардың
әдістері
мен
құралдарын
пайдалану іс-әрекеті.
Жобалау
әрекетінің
«Жобалау әрекетінің негіздері»
пәнін оқытудың мақсаты мен
Болашақ мектепке
дейінгі ұйым
Жоба жасауда мектеп
жасына дейінгі
88
13 - кестенің жалғасы
1
2
3
4
негіздері
(ТК)
міндеттері. Жобаның мәнін
анықтау. Жобалау әрекетінің
түрлері мен типтерін жіктеу.
Жоба тақырыбын таңдауға
қойылатын талаптар. Жобаның
тақырыбы
мен
мақсатын
тұжырымдау.
Жобаның
ғылыми аппараты. Жобаның
жоспарын
жасау.
Жобалау
әрекетінің тақырыбы бойынша
әдебиеттерді
зерттеу.
Ақпаратты жинау және талдау
тәсілдері.
Ақпарат
көзімен
жұмыс
істеу
әдістері.
Интернетте ақпаратты іздеу.
Жобаны
рәсімдеуге
және
қорғауға қойылатын талаптар.
педагогі жобалау
әрекетінің
мазмұнын игереді,
жобалаудың
түрлерін
ажыратады, жоба
құрастыра алады.
Зерттеушілік
мәдениетін
қалыптастырып,
тапсырмаларды
тиімді
жүзеге
асырады.
баланың танымдық
қызығушылығы мен
зерттеушілік
іс-
әрекеті нәтижесінде
өнім жасауға үйрету.
Педагогикал
ық анимация
(ТК)
Педагогикалық анимациялық
технологиялар
негіздері.
Анимациялық
қызметтің
құралдары, формалары және
әдістері.
Театр
педагогикасының
мүмкіндіктері
мен
ерекшеліктері.
Тынығу
драматургиясының
негіздері.
Педагогикалық режиссура –
мәдени бос уақыттың өзара
әрекетінің
логикасын
құру
үдерісі.
Қызығушылығы
бойынша
клубтық
қызмет,
ұйымдастыру әдістемесі мен
технологиясы.
Анимациялық
жобалау әрекетінің құрылымы
мен технологиясы. Әлеуметтік-
қорғау
және
оңалту
технологиялары
және
анимация. РR технологиясы -
заманауи
анимациялық
практикадағы
коммуникациялық
технологиялардың бір түрі.
Топтық, жобалық жұмыстарды
ұйымдастыру.
Анимациялық
жобалау
әрекетінің
құрылымы
мен
технологиясын
иегереді.
Мектеп
жасына
дейінгі баланың бос
уақытын
шығармашылық іс-
әрекеттерімен тиімді
ұйымдастыру.
Ойын
іс-
әрекетінің
Ойын-мектеп жасына дейінгі
баланың жетекші іс-әрекеті.
Ойынның
түрлерін меңгеру
Ойынның
педагогикалық -
89
13 - кестенің жалғасы
1
2
3
4
теориясы мен
әдістемесі
(ТК)
Адамзаттың даму тарихында
ойынның қалыптасуы. Балалар
ойынының әлеуметтік сипаты.
Мектепке дейінгі тәрбиенің
қазіргі
теориясы
мен
тәжірибесіндегі
балалар
ойынының
мәселесі.
Ерте
жастағы
балалардың
ойындарын басқару. Мектеп
жасына дейінгі балалардың
ойындарын басқару. МДҰ-да
әртүрлі
ойын
түрлерін
ұйымдастыру. Сюжеттік-рөлдік
ойындар.
Дидактикалық
ойындар.
Театрландырылған
ойындар. Құрылыс ойындары.
арқылы
топта
жұмыс
істеу,
шығармашылық
ойлау дағдысын
дамытады, ойын
арқылы
жоба
тапсырмаларын
орындай алады.
психологиялық
негіздерін біледі;
ойын түрлерін
жіктей алады;
әртүрлі ойындарды
ұйымдастыра алады;
Мектепке
дейінгі білім
берудегі
педагогикалы
қ диагностика
(ТК)
Педагогикалық диагностиканың
теориялық және әдіснамалық
негіздері:
«педагогикалық
диагностика» ұғымының мәні,
педагогикалық диагностиканың
функциялары, принциптері мен
жүргізу ережелері, МДҰ-да
педагогикалық диагностиканы
жүргізудің
нормативтік-
құқықтық
негіздері,
педагогикалық диагностиканы
әзірлеу және жүргізу алгоритмі.
Педагогикалық
диагностика
әдістері (бақылау, сауалнама,
әңгімелесу,
сұхбат).
Байқау
педагогтың
кәсіби
сапасы
ретінде.
Педагогикалық
диагностика мектеп жасына
дейінгі баланы тану құралы
ретінде.
Білім
беру
жағдайларының педагогикалық
диагностикасы.
Озық
зерттеу
тәжірибелерін
меңгереді,
педагогикалық
шеберліктері
артады,
зерттеуішілік іс-
әрекетін
практикада
пайдалана
алады.
Әр баланың
бірегейлігі мен
ерекшелігін
сақтауға,
қабілеттілігін ашу
мүмкіндіктерін
құруға, балалардың
интеллектуалдық,
физикалық,
тұлғалық дамуы мен
білімдік
жетістіктерінің
динамикасының
педагогке
қадағалауға
мүмкіндік беретін
педагогикалық
үдерістің сапасын
бақылау
Мектепке
дейінгі білім
берудегі
инновациялы
қ
технологияла
р (ТК)
Педагогикалық технологияның
мәні мен даму кезеңдері.
Педагогикалық технологияның
жіктелуі. Жобалық оқыту
технологиялары. Жоба әдісі
және
жобалық
оқыту
технологиясы туралы түсінік.
Инновациялық
технологиялард
ың
түрлерін
меңгереді,
ұйымдастырылға
н
іс-әрекетті
тиімді
ұйымдастыруға
Мектеп жасына
дейінгі баланың жан-
жақты білім
алуының іс-әрекетін
шығармашыл
меңгерту; мектепке
дейінгі балалардың
90
13 - кестенің жалғасы
1
2
3
4
Ақпараттық-коммуникациялық
технологиялар
(АКТ)
оқу
үрдісін
технологияландыру
құралы ретінде. Интерактивті
оқыту бағдарламалары. Оқу
сабағында
мультимедиа
технологиясын
пайдалану
(слайд-шоу, интерактивті тақта,
аудио және бейне файлдар).
Ойын технологиясы. ТРИЗ.
Денсаулық
сақтау
технологиясы. Дамыта оқыту
технологиясы. М. Монтессори
технологиясы.
қажет біліктерді
меңгереді,
жобалап
оқыту
технологиясының
мазмұнын
түсінеді.
оқу іс-әрекеттеріне
көрнекілік
құралдарын
қолданады
Мектепке
дейінгі
ұйымның
дамытушы
ортасын
жобалау (ТК)
«Заттық-кеңістіктік дамытушы
орта» ұғымының мәні мен
мазмұны.
Заттық-кеңістіктік
дамытушы
ортаның
сипаттамалары. Заттық орта
мектеп
жасына
дейінгі
балалардың
позитивті
әлеуметтенуінің
шарты
ретінде. Ерте және мектеп
жасына
дейінгі
балалар
топтарында заттық-кеңістіктік
дамытушы
ортаның
ерекшеліктері.
Заттық-
кеңістіктік дамытушы ортаны
құрастыру қағидалары. Балалар
іс-әрекетінің түрлерін және
балалар мен ересектердің өзара
іс-әрекетін
дамыту
үшін
заттық-кеңістіктік дамытушы
ортаны ұйымдастыру. Орта
баланың қозғалысқа, қарым-
қатынасқа,
танымға
деген
қажеттілігін қамтамасыз ету
құралы ретінде.
Баланың
танымдық
белсенділігін
арттыруға жағдай
жасай
алатын
болашақ мектепке
дейінгі
ұйым
педагогін
қалыптастырады.
Мектепке дейінгі
ұйымның
дамытушы
ортасын
жобалауға
қабілетті
маман
даярлауға ықпал
етеді.
Мектепке дейінгі
жастағы балаларды
дамыту орталығын
құруда жоба
өнімінде іс-
әрекеттерге арналған
материалдарды
білуі; жоба жасау
барысында
эксперимент жасау
бұрышы мен
дамытушы
ойындарды қолдану.
Мектеп
жасына
дейінгі
балаларды
қоршаған
ортамен
таныстыру
әдістемесі
Қоршаған ортамен таныстыру
әдістемесінің даму тарихы.
Мектеп
жасына
дейінгі
балаларды
оқытуда,
тәрбиелеуде және дамытуда
табиғатты
пайдаланудың
міндеттері,
принциптері,
формалары, әдістері мен
Болашақ мектепке
дейінгі
ұйым
педагогі
мектеп
жасына
дейінгі
балалалрға
қоршаған ортаны
таныстыруда
түрлі жобалық
Мектеп
жасына
дейінгі балалардың
қоршаған
дүниені
танып
білу
дағдыларын
қалыптастыру
жолдарын анықтай
алады; балалардың
91
13 - кестенің жалғасы
1
2
3
4
(ЖК)
тәсілдері. «Мен және қоғам»,
«Менің туған өлкем» оқыту
бөлімдері
бойынша
ұйымдастырылған
оқу
қызметтерінің
мазмұны.
Табиғат
бұрышы
және
балабақша учаскесі мектепке
дейінгі балаларды экологиялық
тәрбиелеудің негізгі базасы
ретінде.
Дамытушы
экологиялық орта- тәрбие әдісі.
Экологиялық тәрбие әдістері.
Балалар
эксперименті.
Балалардың
экологиялық
тәрбиесінің формалары.
тапсырмаларды
орындай алады.
экологиялық
мәдениеті
мен
экологиялық
түсінігін
қалыптастырады;
Қоршаған
ортамен
таныстыру
әдіс-
тәсілдерін біледі.
Мектеп
жасына
дейінгі
балалардың
бейнелеу іс-
әрекетінің
әдістемесі
(ЖК)
Мектеп
жасына
дейінгі
балаларды
бейнелеу
іс-
әрекетіне
үйретуді
ұйымдастыру. Әртүрлі жас
топтарында балаларды сурет
салуға үйрету. Әртүрлі жас
топтарында
балаларды
мүсіндеуге үйрету. Әртүрлі жас
топтарында
балаларды
аппликация жасауға үйрету.
Әртүрлі
жас
топтарында
балаларды құрастыруға үйрету.
Балабақшада
бейнелеу
іс-
әрекеті бойынша жұмысты
жоспарлау.
Жоба
өнімін
рәсімдеуге ықпал
етеді.
Мектеп
жасына
дейінгі
балалар
заттардың
бейнелеуіндегі түрлі
әдістерді іс – әрекет
барысында
меңгереді;
бейнелеуді
сөзбен
түсіндіру
арқылы
сурет
салу
техникасына
үйрету.
Өндірістік
(педагогикал
ық) практика
(ЖК)
Балабақша
тәрбиешісінің
қызметін
толық
көлемде
орындау:
практикадан
өту
кезеңінде циклограммаларды
әзірлеу
және
жоспарлау;
барлық оқу пәндері бойынша
технологиялық
карталарды
әзірлеу,
ашық
ұйымдастырылған
оқу
іс-
әрекеттерін жоспарлау және
өткізу,
тәрбиешілер
мен
студенттердің
ұйымдастырылған
оқу
қызметтеріне
қатысу
және
талдау
жасау;
тәрбие
іс-
шараларын жоспарлау және
өткізу; педагогикалық
Білім
алушылар
өздерінің
теориялық
білімдерін
практикада
іске
асырады. Жобалап
оқыту
технологиясы
арқылы
зерттеушілік
іс-
әрекетін дамытуға
септігін тигізеді.
Практика барысында
топтық
ерекшеліктерді
ескере
отырып,
үлгілік
оқу
жоспарына
сәйкес
ұйымдастырылған
іс-әрекетті өткізу
92
13 - кестенің жалғасы
1
2
3
4
ұжымның қызметіне қатысу;
ата-аналармен жұмыс жүргізу.
Өткізілген ұйымдастырылған
оқу қызметтері мен тәрбиелік
іс-шаралардың
өзіндік
талдауын
жүзеге
асыру.
Практика
қорытындысы
бойынша есеп дайындау.
Бітіру
(дипломдық
жоба)
жұмысы
(ҚА)
Теориялық және практикалық
бөлімді
қамтитын,
арнайы
пәндердің таңдалған тақырыбы
бойынша дипломдық жобаны
орындау. Бұл ретте білім
алушы
оқытудың
қазіргі
заманғы
ақпараттық
және
педагогикалық
технологияларын
қолдана
отырып,
мектепке
дейінгі
педагогика
және
жеке
әдістемелер саласында ғылыми
зерттеулерді жүргізу әдістерін
меңгереді. Дипломдық жұмыс
бөлімдерін орындау кезінде
өзінің кәсіби сауаттылығын
көрсетеді
Білім
алушы
оқытудың қазіргі
заманғы
ақпараттық және
педагогикалық
технологияларын
қолдана отырып,
мектепке дейінгі
педагогика және
жеке әдістемелер
саласында
ғылыми
зерттеулерді
жүргізу әдістерін
меңгереді.
Ал, келесі кезекте біз ЖОО болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогтерін
даярлаудың мектепке дейінгі ұйымдардағы нәтижесін талдайтын боламыз.
Яғни, болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогтерінің зерттеушілік іс-әрекетін
жобалап оқыту технологиясы арқылы дамытуда ЖОО мен мектепке дейінгі
ұйымның ынтымақтастығы талданады (кесте 14).
Кесте 14 - Болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогінің жобалап оқыту
технологиясы негізінде зерттеушілік іс-әрекетін дамытуда ЖОО мен мектепке
дейінгі ұйым ынтымақтастығы
Болашақ мектепке дейінгі ұйым
педагогінің зерттеушілік іс-әрекетін
жобалап оқыту технологиялары арқылы
ЖОО дамытудың формалары
Болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогтерінің
зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту
технологиясы арқылы дамытудың мектепке
дейінгі ұйымдардағы формалары
1
2
-танымдық презентациялар даярлау
- пікір-сайыстарға қатысу
- дөңгелек үстелдер жұмысына қатысу
- конференцияларға қатысу
- жоба құрастыру, қорғау
Мектепке дейінгі ұйымдардағы
ұйымдастырылған іс-әрекеттер негізінде мектеп
жасына дейінгі балалардың дағдыларын дамыту
жүзеге асырылады:
- Мектеп жасына дейінгі балалардың
93
14 - кестенің жалғасы
1
2
- мақала жазу
- танымдық сабақтар ұйымдастыру
- олимпиадаларға қатысу
- инновациялық педагогикалық
технологиядарды қолдану
- педагогикалық анимацияны меңгеру
- танымдық көрмелер ұйымдастыру
- эссе жазу
- постерлік баяндамалар қорғау
коммуникативтік дағдыларын дамыту
- Мектеп жасына дейінгі балалардың танымдық
және зияткерлік дағдыларын дамыту
- Балалардың шығармашылық дағдыларын,
зерттеу іс-әрекетін дамыту
- Балалардың әлеуметтік-эмоционалды
дағдыларын қалыптастыру
Жоғарыдағы мәліметтерді қорыта келе, болашақ педагогтің зерттеушілік
іс-әрекетін жобалап оқыту технологиясы арқылы дамытудың тұлғалық,
зияткерлік, шығармашылық әлеуеті анықталды (сурет 9).
Сурет 9 - Болашақ педагогтің зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту
технологиясы арқылы дамыту әлеуетінің түрлері
Болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогінің зерттеушілік іс-әрекетін
жобалап оқыту технологиясы арқылы дамытудың әлеуеті – болашақ педагогтің
кәсіби деңгейде өз міндеттерін орындау қабілетін анықтайтын кіріктірілген
табиғи және жүре пайда болған қасиеттердің жиынтығы. Зерттеушілік іс-
әрекетті жобалап оқыту технологиясы арқылы дамыту әлеуеті – тұлғалық,
зияткерлік, шығармашылық қасиеттерді пайдалана алу мүмкіндігі. Болашақ
мектепке дейінгі ұйым педагогінің зерттеушілік іс-әрекетін жобалап оқыту
технологиясы арқылы дамыту әлеуетінің түрлері: тұлғалық, зияткерлік,
шығармашылық.
Болашақ мектепке дейінгі ұйым педагогінің зерттеушілік іс-әрекетін
жобалап оқыту технологиясы арқылы дамытудың
Достарыңызбен бөлісу: |